THE RELATION OF THE KNOWLEDGE OF EXISTENCE IN THE HUMAN KIND WITH COMPETENCE OF NAFS IN AVICENNA

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 1, 103 - 118, 01.06.2014

Muharrem Şahiner

Öz

Mankind, naturally, seeks happiness and for that reason follows things that give
pleasure. Avicenna describes the pleasure as “pleasure is, as being mulaim (appropriate),
comprehending what is mulaim”. He also describe pleasure from perspective
of reason; “to think of what is appropriate for himself ”. Avicenna observes the
existence which is the scope of reason, from an integrative perspective. He aim
to examine God and emerged creatures, the hierarchy between them and manifestation
of God’s mercy and favour, represented in the reason. In that way, mankind leaves the temporal pleasures which are related with the biological body, and
merges into eternal truth as Avicenna describes, becomes universe of reason. In the
end, humankind will try to resemble spiritual creatures to reach eternal happiness.
To have desire to merge with them, Humankind must realise this reality and he can
obtain that reality just thinking on existence

Anahtar Kelimeler

Necessary Existence, Avicenna, reason, existence, competence, happiness

İbn Sînâ’da İnsanın Varlığa Dair Bilgisinin Nefsin Yetkinliğiyle İlişkisi

Öz

İnsan doğal olarak mutlu olmayı arzulamakta ve bu yüzden haz veren şeylerin peşinden
gitmektedir. İbn Sînâ, hazzı “mülâim (uygun) olması bakımından mülâim olanın
idrakidir” diye tanımlamakta ve akıl için hazzı, âhengi ve kendi yapısına uygun olanı
akletmesi şeklinde tarif etmektedir. Aklın faaliyet alanı olarak da varlığa bütüncül bir
şekilde bakabilmeyi tayin eden İbn Sînâ, bu şekilde insanın Tanrı ve ondan sudur eden
diğer varlıkları, aralarındaki hiyerarşik yapıyı, varlıkta Tanrı’nın inâyet ve hayrının tezahürünü
kavramsal boyutta akılda temsil edilmiş olarak elde edecektir demektedir.
Bu sayede bedene dair geçici lezzetlerden vazgeçerek, ebedî ve değişmez hakikatler ile
bütünleşecek ve İbn Sînâ’nın tabiriyle aklî bir âlem haline gelecektir. Nihâyetinde insan,
ebedî saadete ulaşmak için salt ruhsal varlıklara benzemeye çalışacaktır. Onlarla bütünleşme
isteğinin ve özleminin oluşması için bunun farkında olması gereken insan, söz
konusu bilinci ancak varlık hakkındaki tefekkürle elde edebilecektir.

Anahtar Kelimeler

Zorunlu Varlık, İbn Sînâ, akıl, varlık, yetkinlik, saadet