Öz
Many scholars both Arabic and foreigner have contirbuted to Arabic language and
literature in each period. Some of them have interested in Arabic language because
of their religious affiliation with Islam, and others have interested in due to their
cultural and oriental sensitivity. One of them is Zamakhşarî who is interested in
Arabic language due to his membership of Islam. Zamakhşerî ethnically belongs
to origin of Harezm Turks. His competence in Arabic language and rhetoric has
been accepted by all scientific circumstances. His “Newabiğu’l-Kelim”, “Maqâmât”
and “Atwâqu’z-Zeheb fi’l-Mewâ‘iz we’l-Hutab” books written in Arabic language
are rich in terms of eloquent materials they have. Atwâq work, short and medium-sized,
consisted of 100 articles. Articles generally have a content which gives advice
and lesson. Although articles are written as prose, they also have a poetic format.
Since Zamakhshari is prominent in using literary arts, there is almost no literary
art he didn’t use. Beside his generally using arts of pun, simile and metaphor; he
didn’t refrain himself from placing emphasis on trope, inquiry, figurative expression,
praise-disparagement, allusion and contradiction. The work named Atwaq
has an original format in literary arts alongside their peers. In this paper, we will
evaluate “Atwâqu’z-Zahab” which is a magnum opus in the field of Arabic language
interwoven with eloquent arts.
Anahtar Kelimeler
Zamakhşarî Atwaqu’z-Zahab Literature Eloquent Arts Arabic language
Öz
Gerek Arap gerekse yabancı olsun, her dönemde birçok âlim Arap dili ve edebiyatına hizmet etmiştir. Kimisi İslâm’a olan aidiyetinden, kimisi de kültürel ve oryantalist
hassasiyetinden Arapçaya ilgi duymuştur. İslâm’a aidiyetinden dolayı Arap dili
ve edebiyatına katkı verenlerden birisi de Zemahşerî’dir. Zemahşerî, etnik köken
olarak Harezm Türklerindendir. Onun Arap dili ve belagati konusundaki yetkinliği,
bütün ilim erbabınca kabul edilmiştir. Arapça yazdığı “Newabiğu’l-Kelim”,
“Maqâmât” ve “Atwâqu’z-Zeheb fi’l-Mewâ‘iz we’l-Hutab” adlı eserleri edebî sanatlar
açısından zengin malzemelerdir. Atwâq adlı eseri, kısa ve orta ölçekli 100 makaleden
oluşmuştur. Makaleler, genellikle öğüt ve ders veren bir içeriğe sahiptir.
Makaleler, nesir olarak yazılmasına rağmen şiirsel bir formata sahiptir. Zemahşeri,
edebi sanatları kolayca kullanmada öne çıkmış olduğundan Atwâq’ında neredeyse
kullanmadığı edebi sanat yoktur. O, sıklıkla kullandığı cinas, seci ve teşbih sanatlarının
bütün çeşitleri yanında istiare, istifham, mecaz, medih-zem, ta’riz ve tıbak
sanatlarını da vurgulamaktan geri durmamıştır. Atwâq adlı eser, kendi emsalleri
yanında edebi sanatlar konusunda özgün bir formata sahiptir. Biz, bu makalemizde
Zemahşerî’nin edebî sanatlarla ördüğü, Arap dili ve edebiyatı alanında bir vesika
sayılabilecek “Atwâqu’z-Zeheb”ini değerlendireceğiz.
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Diğer ID | JA53VT75AU |
|---|---|
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALELERİ |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Eylül 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 2 Sayı: 3 |