Women and the Other Woman in the Construction of Sacrosanctity: Sarah and Hagar

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 469 - 498, 31.12.2024

Cansu Kaya

Öz

The aim of this study is to examine how the identities of Sarah and Hajar are positioned in the Tanakh, the Bible and the Quran. For this purpose, starting from the distinction between subject and other in the basic logic of identity, how the three holy books construct the female identity was examined. According to the findings of the research, while in the Tanakh, female identity is associated with being worthy of the land of Israel, in the Bible it is associated with being subject to the Messiah. In the Quran female identity takes a different form, the provisions it declares, especially for concubines, can be evaluated as an attempt to construct a free female identity for that period. While the subject status of women in the Tanakh and the Bible is based on Sarah (free woman), Hajar is considered as a slave woman. However, there isn’t such distinction in the Quran. It is important for Jews and Christians to be born from Sarah, and the Jews built their national identity accordingly. This article examines being Sarah and Hajar means in the three holy books and argues that this issue plays a significant role in understanding the ongoing Israeli-Palestinian conflict.

Anahtar Kelimeler

Female Identity, Sarah, Hagar, Religion

Kutsallığın İnşasında Kadın ve Öteki Kadın: Sare ve Hacer

Öz

Bu çalışmanın amacı Tanah, Kitab-ı Mukaddes ve Kur’an-ı Kerim temelindeki Sare ve Hacer kimliğinin nasıl konumlandırıldığını incelemektir. Bunun için kimliğin temel mantığındaki özne ve öteki ayrımından yola çıkarak, öncelikle üç kutsal kitabın kadın kimliğini nasıl kurguladığına bakılmıştır. Bu çalışmanın bulgularına göre, Tanah’taki kadın kimliği İsrail topraklarına layık olmaya ilişkinken, Kitab-ı Mukaddes’teki kadın kimliği Mesih’e tabi olmaya bağlanmaktadır. Kur’an’da ise kadın kimliği farklı bir formda olup özellikle cariyeler için bildirdiği hükümler, o dönem için özgür kadın kimliğini inşa etme girişimi olarak değerlendirilebilmektedir. Tanah ve Kitab-ı Mukaddes’te kadının özne oluşu Sare’ye (özgür kadına) dayanırken, Hacer köle kadın konumuyla öteki sayılmıştır. Kur’an’da ise böyle bir ayrım yer almamaktadır. Yahudiler ve Hristiyanlar Sare’den doğmayı önemsemiş, özellikle Yahudiler ulusal kimliklerini bu minval üzere inşa etmiştir. Bu makalede üç kutsal kitapta Sare ve Hacer olmanın neye tekabül ettiği ele alınmakta ve bu meselenin süregelen İsrail-Filistin meselesinin anlaşılmasında dikkate değer bir rol oynadığı ileri sürülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kadın Kimliği, Sare, Hacer, Din

Kaynakça

• Altıntaş, R. (2001). Cahiliye Arap toplumunda kadın. Diyanet İlmi Dergi, 37(1), 61-85.
• Arguetta, A. (2020). The reimagination of Hagar in the Hebrew Bible and Islamic scripture, say something theological. The Student Journal of Theological Studies, 2(2), 1-13.
• Bakhos, C. (2016). İbrahim’in ailesi (B. Helvacıoğlu, Çev.). Tekin Yayınevi.
• Banon, P. (2012). Dinleri tanımak ve anlamak (T. Gülcan, Çev.). İletişim.
• Can, Ş. (2020). Klasik Yunan mitolojisi. Ötüken.
• Chande, A. (2012). Islam and Qur’anic figures in Africa: Prophets, sages and disciples. Journal of Islamic and Middle Eastern Multidisciplinary Studies, 2(1), 1-16.
• Crotty, R. (2012). Hagar/Hajar, Muslim women and Islam: Reflections on the historical and theological ramifications of the story of Ishmael’s mother. (T. Lovat, Ed.), Women in Islam: Reflections on historical and contemporary research (pp. 165-184). Springer.
• Çınar, A. (2018). Dinî tarihte kadının toprak ana’dan “tarla”ya dönüşümünün İslam geleneğine yansımaları: Bakara 223. Âyet örneği. Uluslararası İslam ve Kadın Çalıştayı, 95-128.
• Drey, P. R. (2002). The role of Hagar in Genesis 16. Andrews University Seminary Studies, 40(2), 179-195.
• Firestone, R. (2018). Hagar and Ishmael in literature and tradition as a foreshadow of their Islamic personas. In L. Bormann (Ed.), Abraham’s Family A network of meaning in Judaism, Christianity, and Islam (pp. 397- 420). Mohr Siebeck.
• Guest, D. (2011). From gender reversal to genderfuck: reading jael through a lesbian lens. K. Stone & T. Hornsby (Eds.), in Bible Trouble: Queer Reading at the Boundaries of Biblical Scholarship (Vol. 67, pp. 9-43). Society of Biblical Literature.
• Guibernau, M. (1997). Milliyetçilikler-20. yüzyılda ulusal devlet ve milliyetçilikler (N. N. Domaniç, Çev.). Sarmal.
• Güler, İ. (1991). Kur’an’da kadın-erkek eşitsizliğinin temelleri. İslami Araştırmalar, 5(4).
• Gürkan, S. L. (2021). Yahudilikte kadın. İçinde, Saliha Okur Gümrükçüoğlu, Ed., İbrahimi dinlerde kadın. Kadem.
• İmançer, D. (2002). Feminizm ve yeni yönelimler. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 5(10), 3-24.
• Kutsal Kitap. Tevrat, Zebur, İncil. (2020). Yeni Yaşam Yayınları.
• Liubov, B.-N. (2014). Surrogate motherhood Hagar and Sarah. Medical Research in Biblical Times from the Viewpoint of Contemporary Perspective. B. N. Publication House.
• Mernissi, F. (2004). Kadınların isyanı ve İslami hafıza (Aytül Kantarcı, Çev.). Epos.
• Mol, H. (1976). Identity and sacred. A skech for a new social scientific theory of religion. Blakcwell.
• Momanyi, O. (2017). The Children Of Sarah, Hagar And Mary A feminist perspective on Judaism, Islam and Christianity. The Way, 56(2), 73-87.
• Niehoff, M. R. (2004). Mother and maiden, sister and spouse: Sarah in Philonic Midrash. Harvard Theological Review, 97(4), 413-444.
• Olszewska, K. (2018). The Biblical narrative about Leah, Jacob’s wife (Genesis 29:16-30:21; 31:4-16; 33:1-3). Biblica et Patristica Thoruniensia, 11(3), 347-358.
• Ögel, B. (1993). Türk Mitolojisi Cilt I. Türk Tarih Kurumu Yayınları. Poorthuis, M. (2013). Hagar’s wonderings: Between Judaism and Islam. Der Islam, 90(2), 213-237.
• Royo, D. (2019). A God Who Sees and Hears the “Other”: Hagar’s theophany as an illustration of the Lord’s benevolence toward those outside the covenant. Journal of the Adventist Theological Society, 30(1-2), 95-116.
• Weiner, R. (2021). Judaism: Who is a Jew?. 9 Mayıs 2024 tarihinde https://www.jewishvirtuallibrary.org/who-is-a-jew#halacha adresinden edinilmiştir.
• Williams, D. (2006). Hagar in African American biblical appropriation. In P. Trible & M. L. Russell (Eds.), Hagar, Sarah, and their children: Jewish, Christian and Muslim perspectives (1st ed., pp. 171-184). Westminster John Knox Press.
• Yazır, E. H. (2023). Kur’an-ı Kerim Türkçe meali ve muhtasar tefsiri. Çelik.
• Youvan, D. C. (2024). Matrilineal descent in Judaism: cultural roots and Freudian reflections. doi:10.13140/RG.2.2.12400.23040.
• Yusuf, J. Bin. (2017). From Hebrew “slave” to Arabian “sage”: Linking the Jewish and Muslim narratives in the story of Hagar, the African in pre-Islamic Arab history. Claremont Journal of Religion, 4(1), 1–34.
• Zemahşerî, M. (1977). El-keşşâ f an hakâiki’t-tenzil. 6 Cilt. Beyrût: Dâru’l-Fikr.
• Zucker, D. J. (2009). Abraham, Sarah, and Hagar as a blended family: problems, partings, and possibilities. Women in Judaism: A Multidisciplinary Journal, 6(2).