Öz
In the period between the end of the 19th century and the first quarter of the 20th century, many dream narratives were written in Ottoman Turkish literature. These narratives carried the features of utopia, a genre that is considered to be of a more western literature, in many ways. The so-called texts’ common feature is to provide solutions for pulling the state through the bad conditions and/or their efforts to convey indirect criticism of statesmen.In this respect, it can be argued that the ideal structures presented in the dream narratives reflect the changes occurred in the Ottoman social structure in the period between the end of the 19th century and the first quarter of the 20th century, as well. The aim of this article is to discuss the concept of community and individual in the ideal social structure fictionalized in a text, which was written in the demise of the Ottoman Empire. This text is one of the mentioned above and called Envisioning Progress and Islamic Civilization in Dream(Ru’yâda Terakki ve Medeniyet-i İslamiyeyi Rü’yet), written by Molla Dâvûd-zâde Mustafa Nâzım Erzurumî. Both the emphasis placed on technology in the text and its putting Islam as an order in the centre of the text makes it striking from different aspects
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Berkes, Niyazi. Türkiye’de Çağdaşlaşma. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul: 2004.
- Bezel, Prof. Dr. Nail. Yeryüzü Cennetlerinin Sonu. Güldikeni Yayınları, Ankara: 2000.
- Cioran, E. M.. Tarih ve Ütopya. Çev: Haldun Bayrı. Metis Yayınları, İstanbul: 2013.
- Demir, Yard. Doç. Feyzi. “XX. Yüzyıla Girerken Türk Düşününde ‘Yarın’ın ‘Rüya’ Olarak Sunuluşuna İlişkin Gözlemler ve Sonuçları”. Mülkiye. C. XXIV. S. 222. s. 215 – 225.
- Frye, Northrop. “Edebiyatta Ütopya Türleri”. Türk Dili Eleştiri Özel Sayısı II. C. XXIII. S. 234. s. 510 – 531.
- Huxley, Aldous. Cesur Yeni Dünya. Çev. Ender Gürol. Güneş Yayınları, İstanbul: 1989.
- Kafadar, Cemal. Kim Var İmiş Biz Burada Yoğ İken. Metis Yayınları, İstanbul: 2010.
- Mardin, Şerif. Din ve İdeoloji. İletişim Yayınları, İstanbul: 2003.
- More, Thomas. Utopia. Çev. Vedat Günyol vd. İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul: 2000.
- Molla-Dâvûdzâde Mustafa Nâzım Erzurumî. Ru’yâda Terakki ve Medeniyet-i İslâmiyeyi Rü’yet. Dersaâdet Sultan Hamam: Kader Matbaası, 1329.
- Orwell, George. 1984. Can Yayınları, İstanbul: 2005.
- Özgül, M. Kayahan. Türk Edebiyatında Siyasî Rûyâlar. Hece Yayınları, Ankara: 2004.
- Platon. Devlet. Çev. Sabahattin Eyüboğlu, M. Ali Cimcoz. İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul: 2008.
- Türkmenoğlu, Sevgül. “Bir Ütopya Romanı: Rüyada Terakki ve Medeniyet-i İslâmiyeyi Rüyet”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. C. 7. S. 31. s. 289-295. www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581
- Uyanık, Seda. Osmanlı Bilim Kurgusu: Fennî Edebiyat. İletişim Yayınları, İstanbul: 2013.
- Yumuşak, Firdevs Canbaz. “Ütopya, Karşı-Ütopya ve Türk Edebiyatında Ütopya Geleneği”. Bilig. Bahar 2012, S. 61. s. 47-70.
Öz
In the period between the end of the 19th century and the first quarter of the 20th century, many dream narratives were written in Ottoman Turkish literature. These narratives carried the features of utopia, a genre that is considered to be of a more western literature, in many ways. The so-called texts’ common feature is to provide solutions for pulling the state through the bad conditions and/or their efforts to convey indirect criticism of statesmen. In this respect, it can be argued that the ideal structures presented in the dream narratives reflect the changes occurred in the Ottoman social structure in the period between the end of the 19th century and the first quarter of the 20th century, as well. The aim of this article is to discuss the concept of community and individual in the ideal social structure fictionalized in a text, which was written in the demise of the Ottoman Empire. This text is one of the mentioned above and called “Envisioning Progress and Islamic Civilization in Dream” (Rüyada Terakki ve Medeniyet-i İslamiyeyi Rü’yet), written by Molla Dâvûd-zâde Mustafa Nâzım Erzurumî. Both the emphasis placed on technology in the text and its putting Islam as an order in the centre of the text makes it striking from different aspects.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Berkes, Niyazi. Türkiye’de Çağdaşlaşma. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul: 2004.
- Bezel, Prof. Dr. Nail. Yeryüzü Cennetlerinin Sonu. Güldikeni Yayınları, Ankara: 2000.
- Cioran, E. M.. Tarih ve Ütopya. Çev: Haldun Bayrı. Metis Yayınları, İstanbul: 2013.
- Demir, Yard. Doç. Feyzi. “XX. Yüzyıla Girerken Türk Düşününde ‘Yarın’ın ‘Rüya’ Olarak Sunuluşuna İlişkin Gözlemler ve Sonuçları”. Mülkiye. C. XXIV. S. 222. s. 215 – 225.
- Frye, Northrop. “Edebiyatta Ütopya Türleri”. Türk Dili Eleştiri Özel Sayısı II. C. XXIII. S. 234. s. 510 – 531.
- Huxley, Aldous. Cesur Yeni Dünya. Çev. Ender Gürol. Güneş Yayınları, İstanbul: 1989.
- Kafadar, Cemal. Kim Var İmiş Biz Burada Yoğ İken. Metis Yayınları, İstanbul: 2010.
- Mardin, Şerif. Din ve İdeoloji. İletişim Yayınları, İstanbul: 2003.
- More, Thomas. Utopia. Çev. Vedat Günyol vd. İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul: 2000.
- Molla-Dâvûdzâde Mustafa Nâzım Erzurumî. Ru’yâda Terakki ve Medeniyet-i İslâmiyeyi Rü’yet. Dersaâdet Sultan Hamam: Kader Matbaası, 1329.
- Orwell, George. 1984. Can Yayınları, İstanbul: 2005.
- Özgül, M. Kayahan. Türk Edebiyatında Siyasî Rûyâlar. Hece Yayınları, Ankara: 2004.
- Platon. Devlet. Çev. Sabahattin Eyüboğlu, M. Ali Cimcoz. İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul: 2008.
- Türkmenoğlu, Sevgül. “Bir Ütopya Romanı: Rüyada Terakki ve Medeniyet-i İslâmiyeyi Rüyet”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. C. 7. S. 31. s. 289-295. www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581
- Uyanık, Seda. Osmanlı Bilim Kurgusu: Fennî Edebiyat. İletişim Yayınları, İstanbul: 2013.
- Yumuşak, Firdevs Canbaz. “Ütopya, Karşı-Ütopya ve Türk Edebiyatında Ütopya Geleneği”. Bilig. Bahar 2012, S. 61. s. 47-70.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | MAKALELER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 13 Şubat 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 13 Sayı: 1 |
ISSN: 1309-2030 KADER Kelam Araştırmaları Dergisi