Günümüzde Bazı Marjinal Mehdî Tiplemeleri ve Söylem Analizleri

Yıl 2018, , 66 - 88, 30.06.2018

Murat Akın

https://doi.org/10.18317/kaderdergi.403347

Öz

İslam’ın temel kaynakları  olan Kur’an ve sünnet, bazen bir takım kişi ve gruplar tarafından ulaşmak istedikleri amaç ve gayeler doğrultusunda kullanılmaktadır. Bununla beraber bu iki kaynak bazı kişiler tarafından zamanla insanları etkilemek veya saflarına çekmek arzusuyla rüya, ilham, keşif, keramet ve bazı yayınlarla işlevsiz hale getirilmektedir. Bu yöntemi, bilinen büyük yapılardan ayrı bazı marjinal tiplemeler de kullanmaktadır. Bunlardan insanlığın kurtuluşu için kendilerini birer ruhanî otorite olarak kabul eden Adnan Oktar, Serdar Çiftçi, İskender Evrenesoğlu ve benzerleri, dini bilgiyi aktarmada subjektif tecrübeleri dinin birer kaynağı olarak görmektedirler. Aynı zamanda kendilerini huzurun kaynağı olarak göstermektedirler. Halbuki tarih boyu bu iddialarda bulunan yüzlerce kişi gelip geçmesine rağmen, onların dedikleri huzur ortamı oluşmadı aksine bunların kendileri huzursuzluğun sebebi oldular. Şu an bile çalışmamızda isimlerini belirttiğimiz kişiler, onlarca mağdur aile oluşturmuş olup hukuki soruşturmaları devam etmektedir. Nihayetinde bu tiplemeler İslam alemine birlik ve huzur yerine tefrika ve buhranlı yaşam sunmaktadırlar. Çalışmamızda gün geçtikçe sayıları katlanan bazı marjinal mehdî tiplemelerini ve söylemlerini analiz etmeye çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

Kelâm, Mehdî, Oktar, Evrenesoğlu, Çiftçi

Some Marginal Mahdi Typologies and Discourse Analyzes

Öz

The Qur'an and sunnah, the main sources of Islam, happen to be used in favour of personal goals and intentions for some people and/or groups to achieve. However, in order to influence people and to bring them to their fronts these two sources by means of dreams, oracles, prophecies and some publications become eventually disfunctional. Some marginal types, apart from large familiar structures, are using this method as well. Adnan Oktar, Serdar Ciftci, Iskender Evrenesoglu, and so on, who define themselves as spiritual authority for the salvation of mankind, regard their subjective experiences as a source of religion in the transmission of religious knowledge. At the same time they introduce themselves as the source of peace. Despite hundreds having been in the same allegation throughout the history, none brought any peace, yet they themselves were the cause of trouble. Even now, the aforementioned names in our work, victimised dozens of families and their legal investigations are still ongoing. Ultimately, these typologies offer nothing but dissension and depression to Islamic world instead of peace and unity. We intend to analyse some of these day-by-day-multiplying marginalised Mahdi typologies and their discourses.

Anahtar Kelimeler

Kalam, Mahdi, Oktar, Evrenesoglu, Ciftci

Kaynakça

• Altuntaş, Halil. “Dini Kaldıraç Yapma İhaneti”. Din İstismarı içinde, Ankara: DİB Yayınları, 2017.Bulut, Halil İbrahim. İslam Mezhepleri Tarihi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2013.Büyükkara, Mehmet Ali. “Mehdîlik Meselesi Hakkında Mütâlalarım”, Beklenen Kurtarıcı İnancı Sempozyum Kitaplığı, (2017): 431-436.Coşkun, Ali. “Dinî Kurtuluş (Mehdîlik) Hareketlerinin Sosyolojik Boyutu” Tarihten Günümüze Tartışmalı İnanç Meseleleri, (2014): 47-57.Cürcânî, Seyyid Şerif Ali b. Muhammed. Mu’cemu’t-Ta’rifât. thk. Muhammed Sıddık el-Minşâvî. Kahire: Dârü’l-fazile, ts.____________ Şerhu’l-Mevâkıf. 1. Cilt. İstanbul: Türkiye Yazma eserler Kurumu Başkanlığı, 2015.Çaylak, Adem.Gülenizmin Soykütüğü. Ankara: Savaş Yayınları, 2016.Çınar, Mahmut. Tarihte ve Günümüz Mehdîlik. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2016.Çınar, Mahmut. “Çağdaş Mehdîlik Tasavvurları ve Bunların Tarihsel Arka Planı”, Tarihten Günümüze Tartışmalı İnanç Meseleleri, (2014): 57-73.Demir, Ahmet. Mehdînin Çıkış Alametleri ve Özellikleri. İstanbul: Güneş Yayınları, 2005.Demir, Hilmi. Gülen Örgütü Ezoterik Bir Kült Cemaatin Radikalleşmesi. Ankara: Ay Yayınları, 2017.Ebû Davud, Suleyman b. el-Eş’as es-Sicistânî. Sünen. İstanbul: y.y., 1992.Evkuran, Mehmet. 15 Temmuz Üzerine Düşünceler. Ankara: Eski Yeni Yayınları, 2017.Görmez, Mehmet. “Din İstismarı”. Din İstismarı içinde, Ankara: DİB Yayınları, 2017.Hakyemez, Cemil. “Mehdî Düşüncesinin İtikadîleşmesi Üzerine”. Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi 3, sy. 5 (2004): 127-144. Harman, Vezir. “Resûl ve Nebi Kavramları Çerçevesinde Peygamberliğin Dindeki Yeri”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Drgisi 18, sy. 2 (2014): 45-78.http://www.harunyahya.org/tr/Makaleler/4212/Hz-Muhammed-(sav)-in-kutlu-soyu-Seyyidler (erişim tarihi 10.02.2018)http://www.harunyahya.org/tr (erişim tarihi 10.02.2018)https://www.youtube.com/watch?v=krdQyye8sbY (erişim tarihi 12.02.2018)http://a9.com.tr/video/1009/Hz-Mehdî-(as)/all (erişim tarihi 10.01.2018)http://www.imamiskenderalimihr.com/iskender_evrenosoglu/imam_iskender_ali_mihr/rhS.aspx (erişim tarihi 11.02.2018)http://www.imamiskenderalimihr.com/iskender_evrenosoglu/imam_iskender_ali_mihr/rhS.aspx (erişim tarihi 12.02.2018)https://www.youtube.com/watch?v=Fws1DoWN7OQ (erişim tarihi 12.02.2018)http://www.imamiskenderalimihr.com/iskender_evrenosoglu/imam_iskender_ali_mihr/rhS.aspx (erişim tarihi 12.02.2018)http://www.imamiskenderalimihr.com/iskender_evrenosoglu/imam_iskender_ali_mihr/rhS.aspx (erişim tarihi 12.02.2018)https://www.youtube.com/watch?v=Fws1DoWN7OQ (erişim tarihi 07.12.2017)http://www.goncatv.com.tr/ (erişim tarihi 13.02.2018)http://www.goncatv.com.tr/ (erişim tarihi 12.02.2018)http://www.haberdilovasi.com/haber-simdi_de_kendini_mehdî_ilan_etti-1071.html (erişim tarihi 12.02.2018)http://www.haberdilovasi.com/haber-simdi_de_kendini_mehdî_ilan_etti-1071.html (erişim tarihi 12.02.2018)http://www.goncatv.com.tr/ (erişim tarihi 12.02.2018)http://podcast.harunyahya.com/bilgi/gununsozu/13052-peygamberimiz-s-a-v-in-kad%C4%B1nlara bak%C4%B1%C5%9F-a%C3%A7%C4%B1s%C4%B1-m%C3%BCkemmeldi-kad%C4%B1na (erişim tarihi 14.02.2018)http://podcast.harunyahya.com/bilgi/gununsozu/13052-peygamberimiz-s-a-v-in-kad%C4%B1nlara-bak%C4%B1%C5%9F-a%C3%A7%C4%B1s%C4%B1-m%C3%BCkemmeldi-kad%C4%B1na (erişim tarihi 14.02.2018)https://www.youtube.com/watch?v=Lv2eoUqEOgA (erişim tarihi 14.02.2018)https://www.youtube.com/watch?v=XawkrCfDqqo;https://www.youtube.com/watch?v=DuzMnlx-g7Q (erişim tarihi 14.02.2018)http://www.dinibulten.com/diyanet/diyanet-isleri-baskani-erbastan-adnan-oktar-aciklamasi/7220 (erişim tarihi 12.02.2018)https://www.a9.com.tr/ (erişim tarihi 14.02.2018)http://harunyahya.org/ (erişim tarihi 14.02.2018)https://adnanoktarsays.com/; http://adnanoktar.com/( erişim tarihi 14.02.2018)https://www.canlitv.com/nur-tv; https://mpl.tv.tr/ (erişim tarihi 14.02.2018)https://www.youtube.com/watch?v=hvpMw5xsDBA (erişim tarihi 14.02.2018)https://www.youtube.com/watch?v=BMkuULoIXHc (erişim tarihi 14.02.2018)https://www.ntv.com.tr/turkiye/son-dakika-haberi-rtukten-adnan-oktaraceza,3Ov53TfQ1kyOwmn8kM7jEg (erişim tarihi 14.02.2018)https://www.haberler.com/kizlarini-adnan-oktar-in-programinda-gorunce-suc-10464551-haberi/( erişim tarihi 12.02.2018)http://www.analizmerkezi.com/bu-din-sahtekarini-kim-durduracak-32332h.htm (erişim tarihi 12.02.2018)İsfehanî. Makâlâtü’t-talibîn. thk. Ahmed Sakar, Kahire: y.y., 1949Kaya, Emine. “Dini Grupların Dini Bilgi Kaynaklarını Kullanırken Araçsallaştırdığı Formlar (Fetö Örneği)”, Journal of Analytic Dıvınıty İnternational Refereed Journal 1, sy. 1, (2017): 65-82.Kazanç, Fethi Kerim. “Klasik Kelâmî Tartışmaların Doğuşu ve Gelişimine Etki Eden Faktörler”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy. 24-25, (2007): 177-226.Keleş, Ekrem. “Bizi Aldatan Bizden Değildir”. Din İstismarı içinde, Ankara: DİB Yayınları, 2017.Kummî, Ebû Câfer Muhammed b. Ali İbn Bâbaveyh. Şiî Fırkalar. trc. Hasan Onat v.dğr., Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2004.___________. Ebu Cafer Muhammed b. Ali, Risaletü’l-i’tikadâti’l-İmâmiyye (Şiî İmâmiyye’nin İnanç Esasları). trc. E. Ruhi Fığlalı, Ankara: Ankara ün. İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1978.Köse, Ali. Milenyum Tarikatları Batıda Yeni Dini Akımları. İstanbul: Timaş Yayınları, 2011.Lebon, Gustave. Kitleler Psikolojisi. trc. Selahattin Demirkan, İstanbul: Yason Yayınları, 1979.Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd. Te’vilâtu Ehli’s-Sünne. 7. cilt thk., Mecdi Beslüm, (Beyrut: Saru’l-kutubi’l-ilmiyye, 1426/2005._________. Kitâbu’t-Tevhîd. thk. Bekir Topaloğlu-Muhammed Aruçi, Beyrut: Dâru sader, 2010.Mukaddem, Muhammed b. İsmail. el-Mehdî. İskenderiye: y.y., 1424. Öztürk, Mustafa. “Beklenen Kurtarıcı (Mehdî) İnancının Günümüze Yansımalarına Genel Bir Bakış”, Beklenen Kurtarıcı İnancı Sempozyum Kitaplığı, (2017): 353-376.Özdemir, Mehmet. Endülüs Müslümanları, Siyasi Tarih. Ankara: TDV Yayınları, 2013.Râzî, Muhammed b. Ömer b. Hüseyin Fahreddîn. Kelâm’a Giriş (el-Muhassal). trc. Hüseyin Atay, Ankara: Ankara Ünv. İlahiyat Fak. Yayınları, 1978.Suyûtî. el-Camiü’s-sağir. Beyrut, y.y., tsSarıkaya, M. Saffet. “Dini Zihniyetimizin Oluşumunda Dini Tarikat ve Cemaatlerin Olumsuz İz Düşümleri”, İnsan Bilimleri Araştırmaları Dergisi 3, sy. 5-6 (2001): 45-60.www.imamiskenderalimihr.com/ (erişim tarihi 14.02.2018)www.canlitvlive.io/izle/gonca-tv.html (erişim tarihi 14.02.2018)Watt, Montgomery. İslami Hareketler ve Modernlik. trc. Turan Koç, İstanbul: İz Yayınları, 1997.Yahya, Harun. Hayalin Diğer Adı Madde. İstanbul: Araştırma Yayınları, 2014.