Teknolojik araçlar sayesinde eş zamanlı mekân ve zaman okumasına imkân veren gelişmeler, fiziki mekânın insanı ve kültürü nasıl etkilediğinin yanı sıra insan algılarının da mekânı nasıl şekillendirdiğine dair yeni merakların doğuşuna ortam sağlamıştır. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) teknolojisi fiziksel mekânın ötesine geçerek beşerî bilimlerin soruları, kaynakları ve katmanları içerisinde “mekânın keşfi”ne yardımcı olmaktadır. Bu çalışmada mekânı odağına alarak disiplinler arası yapısıyla yeni bir alan olarak Mekânsal Beşerî Bilimler’in (Spatial Humanities) Osmanlı araştırmalarında temsiline dair bir yöntem sunulacaktır. Dijital Beşerî Bilimler’in bir alt kategorisi olan bu yeni alanın “mekânı anlama”ya yönelik araştırmacıya sunduğu katkılar ele alınacaktır. Birbiriyle ilişkilendirilen mekân, beşerî bilimler ve teknoloji, Osmanlı Arşivleri’nin daha özelde Osmanlı şehir ve idari tarihinin mekânsal perspektifle değerlendirilmesine dair bir vaka çalışması ile somut olarak örneklendirilecektir. Osmanlı İmparatorluğu’nun erken dönem 16. yüzyılına ait tahrir, kadıasker ve kanunname kayıtlarından hazırlanan envanter kapsamında idari taksimatı oluşturan kaza, sancak ve vilayet dağılımı CBS teknolojisiyle haritalandırılıp Mekânsal Beşerî Bilimler’in potansiyelleri ortaya konacaktır.
Mekânsal Beşeri Bilimler Şehir Tarihi Osmanlı Çalışmaları Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Kaza Yer Adları Dijital Beşeri Bilimler
Technological tools that provide observing time and space simultaneously helped the emergence of new research areas concerning the effects of physical space on people and cultures and the capability of human perception in shaping space. Geographic Information System (GIS), particularly, goes beyond the physical aspect and enables “exploration of space” in relation to different questions, resources, and layers of the humanities. This study presents a method for applying Spatial Humanities in Ottoman studies as a new approach that enriches the field with its interdisciplinary structure by focusing on space. It discusses the contributions of this new field to the researcher to understand space. The study concretely exemplifies the interaction between concepts of space, humanities, and technology through a case study on the spatial thinking of the 16th century Ottoman archival documents, more specifically the Ottoman urban and administrative history. With a sample prepared from archival records of the Ottoman Empire, it maps administrative division with GIS technology and investigates the potential of Spatial Humanities.
Spatial Humanities Urban History Ottoman Studies Geographic Information System (GIS) Space Gazetteer Digital Humanities
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 15 Nisan 2023 |
Gönderilme Tarihi | 3 Ağustos 2022 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Sayı: 5 |
Kadim'de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Bilimsel araştırmaları kamuya ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyen dergi, tüm içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Makalelerdeki fikir ve görüşlerin sorumluluğu sadece yazarlarına ait olup Kadim'in görüşlerini yansıtmazlar. Kullanım Şartları ve Gizlilik Politikası