MARDİN ŞAHTANA KONAĞI VE RESTORASYONUNA DAİR GÖZLEMLER

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 16 - 38, 26.06.2019

Evindar Yeşilbaş

Öz

Anadolu’da tarihi
kentlerde mimari anlamda özgünlüğünü koruyan sivil mimari örnekleri restorasyonları
tamamlanarak yeni işlevlerle kullanıma sunulmaktadır. Tarihi eserlerin bakımsızlıktan
kurtaran ve içinde yaşamın sürdüğü birer cazibe noktası haline gelmesine imkan
sağlayan bu tutum, eserlerin ayakta kalması bakımından önemli bir uygulamadır.

Şahtana Konağı, günümüz
kadastro kayıtlarına göre, Mardin il merkezinde Kentsel Sit Alanı içinde, Şehidiye
Mahallesi’nde, Şehidiye Medresesi’nin 1. Caddeye bakan kuzey girişinin
karşısında yer almaktadır. Diyarbakır Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma
Kurulu’nun 21.09.1979 tarih ve 1933 sayılı kurul kararı ile “ Korunması Gerekli
Taşınmaz Kültür Varlığı” olarak tescil edilmiştir. 24.02.2011 yılında alınan
3758 sayılı karar sonucu 2011-2013 yıllarında restore edilmiştir. Mülkiyeti
Posta İşletmeleri Genel Müdürlüğüne ait yapı, 2020 yılına kadar Mardin Artuklu
Üniversitesine kiralanarak, Sosyal Tesis ve Uygulama Oteli olarak hizmet vermesi
kararlaştırılmıştır.

Bu çalışmada, Osmanlı geç
dönem mimarisinin kendine özgü belirginliklerini taşıyan ve Mardin mimarisini
işaret eden Şahtana Konağının mimari özelliklerinin yanı sıra eleştirel bir
yaklaşımla restorasyon projesi kapsamında geçirdiği evreler ile gerçekleştirilen
onarımlar hakkında detaylı bilgilerin verilmesi amaçlanmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Osmanlı, mardin, restorasyon, mimari

Kaynakça

• ACAT, AKGÜL, Fehime, (2019), “Mardin Konak Mimarisi: Şahtana Konağı”, III. Genç Akademisyenler Sempozyumu Bildirileri, İstanbul: Nida Akademi Yayınevi, 175-205.AKILLI, Hüseyin (1983) “Taş Eserlerin Tahribatına Neden Olan Etkenler”, Rölöve ve Restorasyon, S:5, Ankara Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, 129-134.AYDIN Suavi; EMİROĞLU Kudret; ÖZEL Oktay; ÜNSAL, Süha (2000), Mardin Aşiret Cemaat Devlet, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.ÇERME, Tomas ( 2000). “Taşçılık Zanaatı ve Mimarisiyle Mardin Şehri”, Tarih ve Toplum, Ağustos, İstanbul: İletişim Yayınları,15-16.DEVECİ BOZKUŞ Yıldız, ( 2006). “ Osmanlı’dan Günümüze Mardin Ermenileri”, I. Uluslararası, Mardin Tarihi Sempozyumu Bildirileri, İstanbul: İmak Ofset Basım, 553-571.ERTUĞRUL, Alidost (2017), “ Tarihi Mardin Sivil Mimarlık Örneği Yapılarının Yeniden Kullanımları ve Restorasyon Süreçleri”, Kargir Yapılarda Koruma ve Onarım Semineri IX( 5-6 Aralık 2017) Bildirileri, İstanbul: Şan Ofset Matbaacılık, 193-207.GÜRDAL, Erol, (1982), “Anıtlarda ve Yapılarda Kullanılmış Doğal Taşların Bozulmaları ve Korunmaları”, Rölöve ve Restorasyon, S: 4, Ankara: Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, 23-26.KUBAN, Doğan, (1962) “ Modern Restorasyon İlkeleri Üzerine Yorumlar”, Vakıflar Dergisi, C. 8, Ankara: Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, 341-356.KÜÇÜKKAYA, Ayşe Gülçin, ( 2004), Taşların Bozulma Nedenleri, Koruma Yöntemleri, İstanbul: Birsen Yayınevi.Mardin KAİP Raporu, 2015.MOCAN, İsmet Ahsen, (1983), “Kargir Yapılarda Onarım Belirtme Teknikleri”, Rölöve ve Restorasyon, S: 5, Ankara: Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, 5-18.TAVUKÇUOĞLU, Ayşe (2000), “Taş Yapılarda Malzeme Bozulmalarının Görsel Analizi, Ağzıkarahan Örneği”, Yapı, S: 223, İstanbul: Yem Yayınevi, 100-106.