Osmanlı modernleşmesinin taşraya en önemli yansıması merkeziyetçiliktir. Merkezileşmenin Osmanlı’nın doğu vilayetlerinde uygulanmaya başlaması, Osmanlı idari yapılanması içinde bir ara form olarak varlıklarını devam ettiren “Kürt emirliklerinin” sonu olmuştur. Kürt emirliklerine son verilmesiyle merkezin hâkimiyetini tesis edeceğini düşünen Osmanlı Devleti, tam tersi bir gerçekle yüzleşmiştir. Yüzyıllardır emirlikler aracılığıyla idare edilen aşiretler, emirliklerin ortadan kaldırılmasının ardından merkezi idarenin de tesis edilememesiyle oluşan boşlukta bölgedeki dengeleri bozacak bir hareketlilik içine girmişlerdir. “Aşiretler Zamanı” olarak isimlendirilen bu dönem, Arap ve Kürt aşiretlerin hem kendi aralarında hem devletle hem de devletin temsilcisi olarak gördükleri sosyal sınıflarla (şehirli ve eşraf gibi) çatıştıkları bir kriz dönemidir.
Osmanlı Devleti, bu kriz dönemini aşmak için modernleşme/merkezileşme politikalarının mücessem şekli olarak Tanzimat Fermanı’nı bölgede uygulamaya çalışmış; yeni idari birimler, yeni idare mekanizmaları ve merkezden atanan yöneticiler ile düzeni tesis etme girişimlerinde bulunmuştur. Ancak 19. yüzyıl boyunca aralıksız devam eden bu girişimlerin düzeni sağlamada ve Osmanlı merkeziyetçiliğini tesis etmede başarılı olduklarını söylemek mümkün değildir. Yüzyılın sonlarında Tanzimatçı yaklaşım ve çözümlerden vazgeçmek zorunda kalan Osmanlı Devleti, geleneksel yapıyla- modern merkeziyetçiliği uzlaştıran politikalar üretmeye başlamıştır.
Makalede, bu kriz döneminin aktörleri olarak aşiretler, devlet ve diğer sosyal sınıfların rolleri ve 19. yüzyılın ikinci yarısında bu aktörler ve rollerindeki değişimler coğrafi olarak Mardin ve çevresiyle sınırlandırılarak incelenmiştir.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Sosyal |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 27 Aralık 2019 |
Başvuru Tarihi | 26 Eylül 2019 |
Kabul Tarihi | 17 Aralık 2019 |
Yayınlandığı Sayı | Yıl 2019, Cilt 3, Sayı 2 |
Bibtex | @araştırma makalesi { kadimsbd624958, journal = {Kadim Akademi SBD}, issn = {2564-7229}, eissn = {2630-5941}, address = {kadimakademisbd@gmail.com}, publisher = {Kadim Akademi Derneği}, year = {2019}, volume = {3}, number = {2}, pages = {1 - 23}, title = {OSMANLI MODERNLEŞMESİ/MERKEZİLEŞMESİ VE KRİZ: MARDİN VE ÇEVRESİNDE AŞİRETLER ZAMANI}, key = {cite}, author = {Özcoşar, İbrahim} } |
APA | Özcoşar, İ. (2019). OSMANLI MODERNLEŞMESİ/MERKEZİLEŞMESİ VE KRİZ: MARDİN VE ÇEVRESİNDE AŞİRETLER ZAMANI . Kadim Akademi SBD , 3 (2) , 1-23 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/kadimsbd/issue/51122/624958 |
MLA | Özcoşar, İ. "OSMANLI MODERNLEŞMESİ/MERKEZİLEŞMESİ VE KRİZ: MARDİN VE ÇEVRESİNDE AŞİRETLER ZAMANI" . Kadim Akademi SBD 3 (2019 ): 1-23 <https://dergipark.org.tr/tr/pub/kadimsbd/issue/51122/624958> |
Chicago | Özcoşar, İ. "OSMANLI MODERNLEŞMESİ/MERKEZİLEŞMESİ VE KRİZ: MARDİN VE ÇEVRESİNDE AŞİRETLER ZAMANI". Kadim Akademi SBD 3 (2019 ): 1-23 |
RIS | TY - JOUR T1 - OSMANLI MODERNLEŞMESİ/MERKEZİLEŞMESİ VE KRİZ: MARDİN VE ÇEVRESİNDE AŞİRETLER ZAMANI AU - İbrahim Özcoşar Y1 - 2019 PY - 2019 N1 - DO - T2 - Kadim Akademi SBD JF - Journal JO - JOR SP - 1 EP - 23 VL - 3 IS - 2 SN - 2564-7229-2630-5941 M3 - UR - Y2 - 2019 ER - |
EndNote | %0 Kadim Akademi SBD OSMANLI MODERNLEŞMESİ/MERKEZİLEŞMESİ VE KRİZ: MARDİN VE ÇEVRESİNDE AŞİRETLER ZAMANI %A İbrahim Özcoşar %T OSMANLI MODERNLEŞMESİ/MERKEZİLEŞMESİ VE KRİZ: MARDİN VE ÇEVRESİNDE AŞİRETLER ZAMANI %D 2019 %J Kadim Akademi SBD %P 2564-7229-2630-5941 %V 3 %N 2 %R %U |
ISNAD | Özcoşar, İbrahim . "OSMANLI MODERNLEŞMESİ/MERKEZİLEŞMESİ VE KRİZ: MARDİN VE ÇEVRESİNDE AŞİRETLER ZAMANI". Kadim Akademi SBD 3 / 2 (Aralık 2019): 1-23 . |
AMA | Özcoşar İ. OSMANLI MODERNLEŞMESİ/MERKEZİLEŞMESİ VE KRİZ: MARDİN VE ÇEVRESİNDE AŞİRETLER ZAMANI. Kadim Akademi SBD. 2019; 3(2): 1-23. |
Vancouver | Özcoşar İ. OSMANLI MODERNLEŞMESİ/MERKEZİLEŞMESİ VE KRİZ: MARDİN VE ÇEVRESİNDE AŞİRETLER ZAMANI. Kadim Akademi SBD. 2019; 3(2): 1-23. |
IEEE | İ. Özcoşar , "OSMANLI MODERNLEŞMESİ/MERKEZİLEŞMESİ VE KRİZ: MARDİN VE ÇEVRESİNDE AŞİRETLER ZAMANI", Kadim Akademi SBD, c. 3, sayı. 2, ss. 1-23, Ara. 2019 |