TOPLU İŞ HUKUKUNDA BARIŞÇIL ÇÖZÜM YOLU OLARAK ARABULUCULUK VE (ZORUNLU) DAVA ŞARTI OLARAK ARABULUCULUK

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 16 - 45, 30.06.2020

Emine Kaymaz , Mehmet Kaymaz

Öz

Arabuluculuk, tarafsız bir üçüncü kişinin taraflar arasındaki müzakere sürecinde iletişimi sağladığı, müzakereyi kolaylaştırdığı; tarafları, uyuşmazlık hakkında kendi çözümlerini dolayısıyla kendi kararlarını oluşturmaya teşvik ettiği ve gönüllülük esasına dayanan, gizlilik içinde yürütülen dostane bir uyuşmazlık çözüm usulüdür. Arabulucu, arabuluculuk faaliyetini yürüten gerçek kişiyi ifade eder.
Arabulucunun işi, uyuşmazlığa ilişkin karar vermek değil, uyuşmazlığa düşen tarafları etkili bir şekilde bir araya getirip görüştürmek ve kendi çözümlerini bulmalarına yardımcı olmaktır.
Toplu iş hukukunda da, toplu iş sözleşmesi için tarafların pazarlık aşamasında anlaşamaması durumunda arabuluculuk zorunlu bir kurum olarak kabul edilmiştir. Anayasal güvence altında olan grev ve lokavt hakkına başvurunun adeta ön koşulu olarak arabuluculuk kurumu kabul edilmiştir. Böylece son çare olarak düşünülen ve kimi zaman toplum geneli ile ülkenin sosyo-ekonomik refahı açısından olumsuz neticelere gebe grev ve lokavta başvurmadan önce barışçıl çözüm yoluna yani arabuluculuğa başvurmak gerekir.

Anahtar Kelimeler

arabuluculuk, dava şartı olarak arabuluculuk, alternatif çözüm yolu

Kaynakça

• BİÇKİN, İ. (2006), Genel Olarak Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, Hukuki Perspektifler Dergisi, S.7 Temmuz 2006, s.34-39. BULUR, A. (2007), Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Arabuluculuk Yöntemi, Ankara Barosu Dergisi, Y. 65, S. 4, 2007, s. 33. BÜYÜKAY, F. (2018), Arabuluculuk Anlaşma Belgesi ve İcra Edilebilirlik Şerhi, Ankara, Adalet Yayınevi. CANBOLAT, T. (2013), 6356 Sayılı Kanunda Barışçıl Çözüm Yolu Olarak Arabuluculuk, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2013/4 S.39. ÇİL, Ş. (2018), İş Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk ve 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunun Uygulaması Tazminat ve Alacaklarda Hesaplamalar İş Güvencesi, Ankara, Yetkin Hukuk Yayınları. DEMİR, Ş. (2013), Arabuluculuk Arkadaşlığı, Ankara Barosu Dergisi, S.2, Y.2013. EKMEKÇİ, Ö. (2018), Toplu İş Hukuku Dersleri, Sendikalar Toplu İş Sözleşmesi Grev Ve Lokavt, İstanbul, XII Levha Yayınları. EKMEKÇİ, Ö., ÖZEKES, M., ATALI, M. (2018), Hukuk Uyuşmazlıklarında İhtiyari ve Zorunlu Arabuluculuk (6325 sayılı HUAK/7036 sayılı İş MK. ve Diğer Mevzuat Kapsamında), İstanbul, On İki Levha Yayınları. ESENER, T. (1970), İş Hukukunda Uyuşmazlıkların Barış Yolu İle Çözümü, İstanbul. GÜNAY, C. İ. (2017), İş Yargısı ve Arabuluculuk, Ankara, Yetkin Hukuk Yayınları. GÜNAY, C. İ. (2017), Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Şerhi, Ankara, Yetkin Hukuk Yayınları (Sendika). ILDIR, G. (2003), Alternatif Uyuşmazlık Çözümü Medeni Yargıya Alternatif Yöntemler, Ankara, Seçkin Yayıncılık. IŞIK, O. (2011), Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı Çerçevesinde Arabuluculuk Yönteminin Diğer Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ile Karşılaştırılması, Terazi Hukuk Dergisi, Y. 6, S. 64, 14-25. KAPLAN, Y. (2008), Arabuluculuk ve Türk Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısına Eleştirel Bir Bakış, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni Dergisi, Yıl:28 S.1- 2. KEKEÇ, E. K. (2014), Arabuluculuk Yoluyla Uyuşmazlıkların Çözümünde Temel Aşamalar ve Taktikler, Ankara, Adalet Yayınevi. KEKEÇ, E. K.,YAZICI TIKTIK, Ç., (2016), Arabuluculuk Hukuku, 01.04.2020 tarihinde http://balikesirbarosu.org.tr/wp-content/uploads/2016/05/2.pdf adresinden alındı. KILKIŞ, İ. Y., BAŞDOĞAN, S., BAŞTÜRK, Ş., (2014), Türkiye’de Toplu İş Uyuşmazlıklarının Çözümünde Arabuluculuk ve Uzlaştırma Sisteminin Evrimi ve Sistemin Etkinliğini Arttırıcı Öneriler, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.16, S.1. KURU, B., (2001), Hukuk Muhakemeleri Usulü, C.VI., İstanbul, Demir Yayıncılık. KURU, B., (2019), İstinaf Sistemine Göre Hazırlanmış Medeni Usul Hukuku, Ankara, Yetkin Hukuk Yayınları, (İstinaf). ODAMAN, S., KARAÇÖP, E., (2016), İş Mahkemeleri Kanunu Tasarı Taslağında Öngörülen Zorunlu Arabuluculuk Müessesesi, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.35. OĞUZ, Ö., (2019), Türk İş Hukukunda Dava şartı Olarak Arabuluculuk, İstanbul, Legal. ÖZBAY, İ., (2006), Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.10, S.3-4. ÖZBEK, M. S., (2016), Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, C.1, Ankara, Yetkin Hukuk Yayınları (Alternatif). ÖZBEK, M. S., (2007), Avrupa Birliği’nde Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S.2007/68. ÖZBEK, M. S., (2002), Dünya Çapındaki Adalete Ulaşma Hareketiyle Ortaya Çıkan Gelişmeler ve Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.51 S.2, (Adalete Ulaşma). ÖZEKES, M., (2016), Uyuşmazlık Çözüm Yolları İçinde Arabuluculuk ve Bir Düzenleme Önerisi, Hukuki Perspektifler Dergisi, S.7. ÖZMUMCU, S., (2013), Arabulucunun Rolü Kolaylaştırıcı ve Değerlendirici Arabuluculuk, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. LXXI, S. 1, 2013. PEKCANITEZ, H., (2005), Alternatif Uyuşmazlık Çözümleri, Hukuki Perspektifler Dergisi, S. 5, (Alternatif Çözüm). PEKCANITEZ, H., ATALAY, O., ÖZEKES, M., (2016), Medeni Usul Hukuku, İstanbul, On İki Levha Yayınları. PEKCANITEZ, H., ÖZEKES, M., AKKAN, M., KORKMAZ TAŞ, H., (2017), Pekcanıtez Usul - Medeni Usul Hukuku, C.III, İstanbul, On İki Levha Yayınları, (Pekcanıtez Usul). SUBAŞI, İbrahim “Toplu İş Hukuku’nda Arabuluculuk”, Prof. Dr. Ünal Tekinalp’e Armağan, C. II, İstanbul 2013. SUR, M., (2019), İş Hukuku Toplu İlişkiler, Ankara, Turhan Kitabevi. TANRIVER, S., (2006), Hukuk Uyuşmazlıkları Bağlamında Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Özellikle Arabuluculuk, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Yıl:19, Sayı:64, Mayıs-Haziran 2006. TAŞPOLAT TUĞSAVUL, M., Türk Hukukunda Arabuluculuk, Ankara, Yetkin Hukuk Yayınları. TUNCAY, A. C., SAVAŞ KUTSAL, F. B., (2017), Toplu İş Hukuku, İstanbul, Beta. TUNÇOMAĞ, K., (1973), Toplu İş Uyuşmazlıklarının Çözümünde Uzlaştırma ve Tahkim, İstanbul. UYUMAZ, A., ERDOĞAN, K., (2016), Aile Hukukundan Doğan Uyuşmazlıkların Alternatif Çözüm Yolları, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 17, S. 1. YAZICI TIKTIK, Ç., (2013), Arabuluculukta Gizliliğin Korunması, İstanbul, On İki Levha Yayınları. YILDIRIM, K., (2007), İhtilafların Mahkeme Dışı Usullerle Çözülmesi Hakkında, Prof. Dr. Yavuz Alongoya için Armağan, İstanbul, Vedat Kitapçılık.