HASAN EL-BENNÂ VE ARAP DİLİNE VERDİĞİ ÖNEM BAĞLAMINDA “FASİH ARAPÇA İLE KONUŞMAYA ÇALIŞ, ŞÜPHESİZ BU İSLÂM’IN ŞİARINDANDIR” VASİYETİNİN ANALİZİ

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 17 - 33, 30.06.2022

Abdulhamit Turgut

https://doi.org/10.55805/kadimsbd.1116776

Öz

Hasan el-Bennâ Mısır eğitim kurumlarından edindiği izlenim, Mısır toplumunun geçirmekte olduğu kültürel geri kalmışlığına dair tecrübelerini bir ıslah programı çerçevesinde berraklaştırmasına vesile olmuştur. Hasan el-Bennâ, Mısır’ın geri kalmışlığının başlıca sebebinin İslâm kültüründen uzaklaşma ve batı taklitçiliği olduğunu, bilhassa o dönemde Mısır’ı idare edenlerin aldıkları yabancı eğitiminin sonucunda kendi kültürlerinden uzaklaştıklarını; kendi din, dil, tarih ve medeniyetleri hakkında bihaber kalan bu idarecilerin Mısır halkını da bir kimlik buhranına sevk ettiğini söylemektedir. Bu noktada Hasan el-Bennâ dillerin toplumların en belirgin özelliklerinden olduğunu, takipçilerinden ve destekçilerinden Arap diliyle ilgilenmeleri konusunda azimli ve gayretli olmalarını istemiş: ve "Fasih Arapçayla konuşmaya çalışın, çünkü bu İslam'ın şiarındandır." Şeklindeki vasiyetini dile getirdiği görülmüştür. Bu bağlamda çalışmamızın giriş bölümünde, Arap dilinin gelişme dönemi ve gelişmesinde rol oynayan etkenler üzerinde durulmuştur. Daha sonra Hasan el-Bennâ’nın hayatı ve eserlerine kısaca değinilmiştir. Vasiyeti olan "Fasih Arapçayla konuşmaya çalışın, çünkü bu İslam'ın şiarındandır" bağlamında Hasan el-Bennâ’nın Arap diline verdiği önem ve Mısır özelinde yapmak istediği dil ile ilgili ıslahatları ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Arap Dili, Hasan el-Bennâ, Fasih Arapça, Islah, Vasiyet

Kaynakça

• Cerîdetu’l-İhvâni’l-Müslimîn. Temmuz 1/16 Kahire:1354-1935.
• Cerîdetu’l-İhvâni’l-Müslimîn. Eylül 1/15, Kahire: 1352-1933.
• Dayf, Şevkî, el-Medârisu’n-Nahviyye. Mısır: 1968.
• Hasan el-Bennâ. Davet Esasları. İstanbul: çev. Mehmet Akbaş ve Receb Songül, Nida Yayınları, 2013.
• Hasan el-Bennâ. Me’sürât, İstanbul: Nida Yayınları, 2008.
• Hasan el-Bennâ. Mecmuatu Resâili’l-İmâm el-Bennâ, (Risâletu’n-Nahve’n-Nûr). Kahire: Dâru’t-tevzî ve’n-neşri’l-islâmî, 1985.
• İbnü’n-Nedim, Ebü’l-Ferec, el-Fihrist. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Marife, 1991.
• Beyyûmî Gânim, İbrâhim. “Hasan el-Bennâ”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 16/307-310. İstanbul: TDV Yayınları, 1997.
• Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed. el-Câmi’ li-Ahkâmi’l-Kur’ân. 20 Cilt. Kahire: Dârü’l-Kâtibi’l-Arabî li’t-Tıbâa ve’n-Neşr, 1967.
• Mecelletu’ş-Şubbâni’l-Müslimîn eş-Şehriyye, Aralık 2/3, Kahire:1349-1930.
• Mecelletü’n-Nezîr. Haziran 1/3, Kahire: 1357-1938.
• Muhammed Abdullah es-Semmân. Eyyâmun maa’l-İmâm eş-Şehîd Hasan el-Bennâ, Kahire: Dâru’l-Fedîla, 2003.
• Müttakî el-Hindi, Alî b. Hüsâmiddîn b. Abdilmelik b. Kadîhân,. Kenzü’l-ummâl fî süneni’l-akvâl ve’l-ef’âl, 18 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1981.
• Suyûtî, ‘Abdurrâhman Celâleddin. Sebebu Vad’i İlmi’l-Ârabiyye. thk. Mervân Atiyye, Beyrut: 1988.
• Temmâm Hassân, el-Usûl, Kahire: Dâru Allamu’l-Kutub, 2000.
• Turgut, Abdulhamit. Arap Dili Gramerinde Taʿlîl. Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2020.