SEZAİ KARAKOÇ’UN PİNG-PONG MASASI ŞİİRİNİN METAFOR VE İMGELERLE YENİDEN OKUNMASI

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 1 - 18, 27.06.2023

Faruk Alp

https://doi.org/10.55805/kadimsbd.1210248

Öz

ÖZ: Sosyal hayatın çalkantıları içerisinde debelenen insanoğlu bu keşmekeşten bir çıkış yolu bulmak için değişik yollar arar. Şairler ise yaşamış oldukları mekânın ve zamanın kuşatılmışlığından şiir ile çıkmaya çalışırlar. Sıradan bir insanın idrakinden daha fazlasına sahip olan şair, karmaşık duyguları ve çetrefilli konuları anlatırken nesnelerin bellekte bir görünüm kazanması için imge, sembol, metafor ve diğer dil imkanlarını kullanır. Ancak Sezai Karakoç imaj için şiire karşıdır ona göre imaj; şiir için olmalıdır. Bir başka deyişle imaj şiirde anlamın akışı, gelişimi ve açılımı için bir araç olarak kullanılması gereken bir mefhumdur. İmaj, şiire tamamen egemen olursa şiir derinliğini yitirir ve gelecek nesillere bir miras bırakamaz.
Bu bağlamda Sezai Karakoç’un şiirsel dilinin yorumlanması ve imgesel dilinin şifrelerinin tespit edilmesi, söz konusu mirasın nesillere aktarılmasında önemli rol oynayacaktır.
Bu çalışmada Sezai Karakoç’un Ping-Pong Masası şiirindeki metaforik unsurlar, imgeler, söz sanatları incelenecektir. Bununla birlikte soyut ve imgesel dilin yoğun bir şekilde kullanıldığı Ping-Pong Masası şiirinin dil özelliklerinden yola çıkılarak; Sezai Karakoç’un İkinci Yeni’yle bağı, benzer yönleri ve İkinci Yeni’den farklı olan yönleri tespit edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sezai Karakoç, İkinci Yeni Şiiri, Ping-Pong Masası şiiri, metafor, imge., Sezai Karakoç, İkinci Yeni Şiiri, Ping-Pong Masası şiiri, metafor, imge.

Kaynakça

• Alkan Erdoğan, Şiir Sanatı. İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 1994.
• Altuntaş İlke, Türkçe Ders Kitaplarındaki Şiirlerin İmgesel Dil Kullanımı Açısından İncelenmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2018.
• Aristoteles, Poetika. çev. İsmail Tunalı. İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları, 1987.
• Asiltürk Bâki, Hilesiz Terazi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2006.
• Bachelard Gaston, Mekânın Poetikası. İstanbul: İthaki, 2013.
• Baş Münire Kevser, Sezai Karakoç’un Düşünce ve Sanatında Temel Kavramlar. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2005.
• Berk İlhan, “Anlamla Yola Çıkılmaz.” Poetika. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2018.
• Can Adem, “Şiir Üzerine Yapılan Çalışmalarda İmge Terimi”. Yeni Türk Edebiyatı Dergisi 12 (2015), 29-59.
• Cansever Edip, Tek Sesli Şiirden Çok Sesli Şiire/ Şiiri Şiirle Ölçmek. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2009. Cuddon John Anthony, Imagery. Dictionary of Literary Terms and Literary Theory. London: Penguin Books, 1999.
• Çelebioğlu Ayşe, Sezai Karakoç’ta Diriliş Düşüncesi ve Din. Bursa: Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2020.
• Çetin Ayhan, 19. Yüzyıldan Günümüze Plastik Sanatlarda İmgelerin Temsiliyeti. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Sanatta Yeterlik Tezi, 2011.
• Doğan D. Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük. Ankara: Yazar Yayınları, 1999.
• Doğan Mehmet Can, “İkinci Yeni Söyleminin Öncüsü, İkinci Yeni Şiiri’nin Gönülsüzü: Sezai Karakoç”. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 6 / 3 (2011), 731-744.
• Erdem Ömer, Sezai Karakoç Hayatı-Şiiri. İstanbul: Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1995.
• Eroğlu Eroğlu, Sezai Karakoç’un Şiiri. İstanbul: Bürde Yayınları, 1981.
• Gündüz Olgun, “İkinci Yeni Şiiri İçinde Geleneği Sürdüren Şair: Sezai Karakoç”. Muhafazakâr Düşünce Dergisi 38 (2013), 53-81.
• Kanter Beyhan, “Sezai Karakoç İle İkinci Yeni Şairlerinin Ortak İmge Evreni”. Folklor Akademi Dergisi 5 / 2 (2022), 435-444. Karaağaç Günay, Dil Bilimi Terimleri Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları, 2018.
• Karaca Alâattin, İkinci Yeni Poetikası. Ankara: Hece Yayınları, 2010.
• Karakoç Sezai, Diriliş Muştusu. İstanbul: Diriliş Yayınları, 2003.