Preschool teachers' views on mathematics education and classroom implementations

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 171 - 193, 22.03.2022

Hilal Karakuş , Berrin Akman , Mine Durmuşoğlu

https://doi.org/10.30900/kafkasegt.959036

Cited By: 2

Öz

Bu araştırma okul öncesi öğretmenlerinin sınıflarında verdikleri matematik eğitimine ve sınıf içi uygulamalarına ilişkin görüşlerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada olgu bilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Ankara’daki resmi ve özel okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapmakta olan 35 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yönteminden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırmanın verileri, araştırmacılar tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Veriler betimsel analiz tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda öğretmenlerin çoğunun matematik eğitimi olarak matematik becerileri (eşleştirme, sıralama, sınıflandırma, işlem, sayma, ölçme), matematik kavramları (sayılar, şekiller, örüntü, grafik, miktar, renkler) ve temellerinin atılması gereken bir eğitim olarak düşündükleri ortaya çıkmıştır. Öğretmenlerin çoğunluğu; kendi okul yaşantılarındaki matematik dersini sevdikleri, matematik etkinliklerini haftanın 4-5 günü uyguladıkları, sınıflarında yaptıkları matematik etkinliklerini yeterli buldukları ve etkinlikleri uygularken zorluk yaşamadıkları yönünde görüş belirtmişlerdir. Öğretmenlerin çoğu matematik eğitiminde kullandıkları yöntem ve tekniklerin gösterip yaptırma yöntemi ve oyun tekniği olduğunu ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Math activities, qualitative study, preschool teachers

Okul öncesi öğretmenlerinin matematik eğitimine ve sınıf içi uygulamalarına ilişkin görüşleri

Öz

Bu araştırma okul öncesi öğretmenlerinin sınıflarında verdikleri matematik eğitimine ve sınıf içi uygulamalarına ilişkin görüşlerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada olgu bilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Ankara’daki resmi ve özel okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapmakta olan 35 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yönteminden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırmanın verileri, araştırmacılar tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış öğretmen görüşme formu ile toplanmıştır. Öğretmenlere demografik bilgi sorularının yanı sıra, sınıflarında verdikleri matematik eğitimini ve sınıf içi uygulamalarını incelemek amacıyla 11 soru yöneltilmiştir. Formda öğretmenlerin okul öncesi eğitimde matematik eğitimi denilince ne düşündükleri, çocukların okul öncesi dönemde kazanmaları gereken matematik kavramlarının ve becerilerinin neler olduğu, yaptıkları matematik etkinliklerini yeterli bulma durumları, matematik etkinliklerini uygulamada zorluk yaşama durumları ve hangi durumlarda zorluk yaşadıkları ile ilgili görüşme soruları yer almaktadır. Veriler betimsel analiz tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, öğretmenlerin çoğu matematik eğitimini; ilk olarak matematik becerileri (eşleştirme, sıralama, sınıflandırma, işlem, sayma, ölçme), matematik kavramları (sayılar, şekiller, örüntü, grafik, miktar, renkler) ve temellerinin atılması gereken bir eğitim alanı olarak düşündüklerini ifade etmişlerdir. Öğretmenlerin çoğunluğu matematik etkinliklerini haftanın 4-5 günü uyguladıklarını, sınıflarında yaptıkları matematik etkinliklerini yeterli bulduklarını ve etkinlikleri uygularken zorluk yaşamadıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin çoğu matematik eğitiminde kullandıkları yöntem ve tekniklerin gösterip yaptırma, oyun ve soru-cevap olduğunu ifade etmişlerdir. 

Anahtar Kelimeler

Matematik etkinlikleri, nitel çalışma, okul öncesi öğretmenleri

Kaynakça

• Akman, B. (2002). Okulöncesi dönemde matematik. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 244-248.
• Aktaş-Arnas. Y. (2013). Okul öncesi dönemde matematik eğitimi. (2. baskı). Ankara: Vize Yayıncılık.
• Akuysal-Aydoğan, S. ve Şen, S. (2011). 6 yaş çocuklarının sayı kavramının gelişiminde kavram eğitim programının etkisinin incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 37-51.
• Aydın, S. (2009). Okul öncesi eğitimcilerinin matematik öğretimiyle ilgili düşünceleri ve uygulamalarının değerlendirmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Baki, A. ve Hacısalihoğlu-Karadeniz, M. (2013). Okul öncesi eğitim programının matematik uygulama sürecinden yansımalar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 619-636.
• Bekman, S., Aksu-Koç, A. ve Erguvanlı-Taylan, E. (2012). Altı yaşındaki çocuklara yönelik bir müdahale programının etkisi: Bir yaz okulu modeli. Türk Psikoloji Dergisi, 27(70), 48-69.
• Charlesworth, R. ve Lind, K. K. (2013). Math & Science for Young Children (7th ed.). Belmont: Wadsworth Cengage Learning.
• Chen, J. Q., McCray, J., Adams, M. ve Leow, C. (2014). A survey study of early childhood teachers’ beliefs and confidence about teaching early math. Early Childhood Education Journal, 42(6), 367-377.
• Clements, D. H. ve Sarama, J. (2004). Building blocks for early childhood mathematics. Early Childhood Research Quarterly, 19, 181-189.
• Clements, D. H. ve Sarama, J. (2007). Effects of a preschool mathematics curriculum: Summative research on the Building Blocks project. Journal for Research in Mathematics Education, 38, 136-163.
• Clements, D. H., Sarama, J. ve DiBiase, A. (2004). Engaging young children in mathematics: Standards for early childhood mathematics education. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Copley, J. V. (2004). The early childhood collaborative: A professional development model to communicate and implement the standards. In D. H. Clements, J. Sarama, & A. M. DiBiase (Eds.),
• Engaging young children in mathematics: Standards for early childhood mathematics education (pp. 401-414). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çelik, M. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin erken matematik eğitimine ilişkin öz yeterlikleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 240-247.
• Duncan, G. J., Dowsett, C. J., Claessens, A., Magnuson, K., Huston, A. C., Klebanov, P., ... ve Sexton, H. (2007). School readiness and later achievement. Developmental Psychology, 43(6), 1428-1446.
• Fırat, Z. S. ve Dinçer, Ç. (2018). Okul öncesi öğretmenlerin matematiksel ifadeleri kullanımlarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 895-914.
• Furner, J. M. ve Duffy, M. L. (2002). Equity for all students in the new millennium: Disabling math anxiety. Intervention in School and Clinic, 38(2), 67.
• Ginsburg, H. P., Greenes, C. ve Balfanz, R. (2003). Big math for little kids. New Jersey: Dale Seymour Publications.
• Graham, T. A., Nash, C. ve Paul, K. (1997). Young children’s exposure to mathematics: The child care context. Early Childhood Education Journal, 25(1), 31-38.
• Griffin, S. (2004). Building number sense with Number Worlds: A mathematics program for young children. Early Childhood Research Quarterly, 19, 173-180.
• Haylock, D. ve Cockburn, A. (2014). Küçük çocuklar için matematiği anlama. Z. Yılmaz (Çev. Ed.) Ankara: Nobel Akademi.
• Jordan, N. C., Kaplan, D., Ramineni, C. ve Locuniak, M. N. (2009). Early math matters: Kindergarten number competence and later mathematics outcomes. Developmental Psychology, 45(3), 850–867.
• Kandır, A., Yaşar, M., Yazıcı, E., Türkoğlu, D. ve Baydar, I. (2016). Erken çocukluk eğitiminde matematik. İstanbul: Morpa.
• Kapıkıran, N. A. (2003). Okul öncesi öğretmenlerde tükenmişliğin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(13), 73-78.
• Karakuş, H. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin matematiksel gelişimine ilişkin inanışları ile çocukların matematik kavram kazanımları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Kılıç, Ç. ve Özcan, Z. Ç. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin ve ebeveynlerin okul öncesinde verilen matematik eğitimine yönelik görüşleri. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 46-55.
• Klein, A., Starkey, P. ve Ramirez, A. (2002). Pre-K Mathematics curriculum. Glenview, IL: Scott Foresman.
• Klibanoff, R. S., Levine, S. C., Huttenlocher, J., Vasilyeva, M. ve Hedges, L. V. (2006). Preschool children's mathematical knowledge: The effect of teacher “math talk”. Developmental Psychology, 42(1), 59.
• Koç, D. (2017). Okul öncesi dönemde matematik eğitimi: Öğretmen uygulamaları ve görüşleri üzerine bir durum çalışması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Lo, A. Y. P. (2014). Preschool teachers’ perspectives on early mathematics education. (Unpublished Bachelor Thesis). Wesleyan University, Middletown, Connecticut.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı. Ankara: Meb Basımevi.
• Moustakas, C. (1994). Phenomenological research methods. Thousand Oaks, CA: Sage.
• National Association for the Education of Young Children (NAEYC), (2010). Early childhood mathematics: Promoting good beginnings. https://www.naeyc.org/sites/default/files/globally-shared/downloads/PDFs/resources/position-statements/psmath.pdf adresinden alınmıştır.
• National Council of Teachers of Mathematics (NCTM). (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: NCTM.
• Nisan, M. ve İnal-Kızıltepe, G. (2019). The effect of early numeracy program on the development of number concept in children at 48-60 months of age. Universal Journal of Educational Research, 7(4), 1074-1083.
• Orçan-Kaçan, M. ve Halmatov, M. (2017). Türkiye’de uygulanan okul öncesi eğitim programında matematik: planlama ve uygulama. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42(42), 149-161.
• Orçan-Kaçan, M. ve Karayol, S. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin matematik eğitimi için ayırdıkları süre ve matematik eğitimine ilişkin görüşleri. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(12), 172- 186.
• Önkol, F. L. (2012). Erken Sayı Testi'nin uyarlanması ve Erken Sayı Gelişim Programı'nın altı yaş çocukların sayı gelişimlerine etkisinin incelenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Pajares, M. F. (1992). Teachers’ beliefs and educational research: Cleaning up a messy construct. Review of Educational Research, 62(3), 307-332.
• Pekince, P. ve Avcı, N. (2016). Pre-school teachers’ applications related to early- childhood mathematics: A qualitative look at activity plans. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2391-2408.
• Platas, L. M. (2008). Measuring teachers' knowledge of early mathematical development and their beliefs about mathematics teaching and learning in the preschool classroom (Unpublished Doctoral Dissertation). University of California, Berkeley.
• Sarama, J. ve Clements, D. H. (2004). Building Blocks for early childhood mathematics. Early Childhood Research Quarterly, 19, 181-189.
• Sarama, J., DiBiase, A. M., Clements, D. H. ve Spitler, M. E. (2004). The professional development challenge in preschool mathematics. In D. H. Clements, J. Sarama, & A. M. DiBiase (Eds.), Engaging young children in mathematics: Standards for early childhood mathematics education (pp. 415-446). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Sarıtaş, R. (2010). Milli Eğitim Bakanlığı okul öncesi eğitim programına uyarlanmış GEMS (Great Explorations in Math and Science); Fen ve Matematik Programının anaokuluna devam eden altı yaş grubu çocukların kavram edinimleri ve okula hazır bulunuşluk düzeyleri üzerindeki etkisinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Starkey, P., Klein, A. ve Wakeley, A. (2004). Enhancing young children’s mathematical knowledge through a pre-kindergarten mathematics intervention. Early Childhood Research Quarterly, 19, 99-120.
• Tantekin- Erden, F. ve Tonga, F. E. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin matematik eğitimine ilişkin görüşleri: matematik öğretimi, cinsiyet farklılıkları, öğretmenin rolü. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(44), 845-862.
• Tarım, K. ve Bulut, S. (2006). Okul öncesi öğretmenlerinin matematik ve matematik öğretimine ilişkin algı ve tutumları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 32-65.
• Tarım, Ş. D. (2015). Okul öncesinde matematiğin diğer öğrenme alanları ile bütünleştirilmesi. İ. Ulutaş (Ed.), Okul öncesinde matematik eğitimi, içinde,140-160, Ankara: Hedef Yayıncılık.
• Thiel, O. (2010). Teachers’ attitudes towards mathematics in early childhood education. European Early Childhood Education Research Journal, 18(1), 105-11.
• Tokgöz, B. (2006). Okulöncesi öğretmenlerinin erken matematik eğitimi ile ilgili tutumları ve yeterliklerinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Trawick-Smith, J., Swaminathan, S. ve Liu, X. (2016). The relationship of teacher-child play interactions to mathematics learning in preschool. Early Child Development and Care, 186(5), 716-733.
• Umay, A. (2003). Okul öncesi öğretmen adaylarının matematik öğretmeye ne kadar hazır olduklarına ilişkin bazı ipuçları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 194-203.
• Yazlık, D. Ö. ve Öngören, S. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin matematik etkinliklerine ilişkin görüşlerinin ve sınıf içi uygulamalarının incelenmesi. KEFAD, 19(2), 1264-1283.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9.baskı). Ankara: Seçkin yayıncılık.
• Zacharos, K., Koliopoulus, D., Dokimaki, M. ve Kossoumi, H. (2007). View of prospective early childhood education teachers, towards mathematics and its instruction. European Journal of Teacher Education, 30(3), 305-318.