İştikak, yeni anlamları ifade etmek için kelime türetmenin önemli bir yöntemidir. Ayrıca iştikak, bize kelimelerin kökünü gösterdiği gibi bu kelime ile ilişkili olan eşdizimsel benzer kelimeleri de tanıma imkanı sağlaması açısından Arap dilinin en önemli konularından biridir. Nitekim iştikak ile kelimenin anlamı tespit edilir ve belirlenir. Bu çalışma, iştikak ilminin çeşitli faydalarını sunmaktadır. İştikâk ilmi, dilbilimsel, sosyolojik ve düşünce hayatında köprü olduğu gibi, dili kavrama, anlama ve sırlarını bilmenin yoludur.
Bu çalışmamız, iştikak olayını tanımlayan en önemli bilgilerden oluşmaktadır. İki temel bölümden oluşmaktadır. Birinci kısım; tanımı, konusu, faydası, kurucusu, kıymeti ve detaylarından oluşan kısımları ile iştikakın keyfiyetini ele almaktadır. İkinci kısım ise iştikakın türleri ve uygulamasını içermektedir. Bu kısımlar beş tanedir: Basra ve Kûfeli dilcilerin iştikâkın aslı hakkındaki ihtilafıyla beraber iştikâku’l-esğar, iştikâku’l-evsat, iştikâku’l-ekber, iştikâku’l-kebîr ve iştikâku’l-kubbâr’dır.
Arap dili İştikâku’l-esğar İştikâku’l-evsat İştikâku’l-ekber
إنَّ الإشتقاق وسيلةٌ رائعةٌ لتوليدِ الألفاظِ لتدل على المعاني الجديدة، والإشتقاق من اهمّ امور اللّغة العربية كما يدلُّنا على أصول الألفاظ، إذ يـُمكننا أنْ نربطَ الكلمة بأخواتها وأفراد المجموعة التي تنتمي إليها وهذا ممايوضح معناها ويثبته. وهذا مـمايعرّفنا على شيئٍ من فائدة علم الإشتقاق فإنّه هو الطريق إلى التفقه في اللغة وفهمها ومعرفة أسرارها كما نعده جسرا واصلا بين الـحياة الفكرية والاجتماعية واللغة.
عملنا هذا يتكوّنُ منْ أهمِّ الْمَعارف الّتي تُعَرِّفُنا على هذا الـمبحث وهيَ تَشْتَمِلُ علي فَصْلَينِ أَساسيينِ، الأولُ يُفَهِّمُنا كَيْفِيَّةَ هَذَا الـمَبْحَثِ وهيَ أَقْسَامٌ، تَعْرِيفُهُ ومَوضوعهُ و ثَمَرَتُهُ وواضعهُ، وَفَضْلُهُ ومسائلهُ. وَالثَّاني يشْتَمِلُ عَلى أنواعه وتطْبيقاتها وهيَ خَمسةٌ الإشتقاق الأَصغر ويلحقه اخْتلافُ البصريّينَ والكُوفيّينَ في أصل الإشتقاق، الإشتقاق الاوسط، الإشتقاق الاكبر، الإشتقاق الكبير، الإشتقاق الكُبّار.
اللغة العربية الإشتقاق الأَصغر الإشتقاق الاوسط الإشتقاق الاكبر
The istiqâk is an important method of deriving words to express new meanings. In addition, istiqâk is one of the most important subjects of the Arabic language in terms of showing us the root of the words as well as providing the opportunity to recognize collocational similar words associated with this word. As a matter of fact, the meaning of the word is determined and determined with ıstıkak. This study presents the various benefits of istiqâk science. The science of istiqâk is not only a bridge in linguistic, sociological and intellectual life, but also a way of grasping, understanding and knowing the secrets of language.
This study consists of the most important information that defines the istiqâk event. The study consists of two main parts. First part; It deals with the nature of the partnership with its definition, subject, benefit, founder, value and details. The second part includes the types and application of istiqâk. These parts are five: Along with the disagreement of the Basra and Kufâ linguists about the origin of istikaq, they are istikaku'l-esghar, istikaku'l-evsat, istikaku'l-ekber, istikaku'l-kebîr and istikaku'l-kubbâr.
Birincil Dil | Arapça |
---|---|
Bölüm | MAKALELER |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 28 Ocak 2022 |
Gönderilme Tarihi | 14 Kasım 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |