Öz
The Mosques, symbol of Islam, are exceptional places in which worldly and ethereally preparations’ synthesis need to be done. Thus, Islam has attached great importance to these places and has encouraged the development and preservation to them. Masjids and Mosques are the most important places for Muslims and through the ages it has never lost its importance. These buildings have also taken place in history with its architectural style. Prophet’s personally working for Masjid-i Nabawi which is the first built in Medina was an encouraging factor for Muslims. Because meeting the believers who share same feelings and thoughts in a common space is the most important elements of social life. In this sense, the presence of the masjids is union guaranteeof Muslims. Some experiences are witnessed in the course of daily life have shown that today's Muslims digress some rules to be obeyed in masjids / mosques. Because of this: in our study a brief history of masjids / mosques will be handled and assessments of permitted and un permitted behaviours in these spaces will be done. Another reason for us to consider this topic is to prevent someones’making masjids a tool to their bad faiths consciously or unconsciously and also is to present information about the proprieties of mosque to younger generation who grow up far away from the culture of masjids and mosques
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ahmed, Ebû Abdullah Ahmed b. Muhammed eş-Şeybani Ahmed b. Hanbel (ö.241/855), “el-Müsned”, Kahire: Müessesetü Kurtuba.
- Beyhaki, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyin b. Ali Beyhaki, (ö.458/1066), “es- Sünenü'l-kübra” , thk. Muhammed Abdü’l-Kadir Ata, Mekke: Mektebetü’d-Darü’l-Baz, 1994/1414.
- Buharî, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail (ö.256/870), “el-Camiü’s-Sahih = Sahih-i Buhari.”, thk. Dr. Mustafa Dîb el-Bugâ, Beyrut: Daru İbni Kesir, el-Yemame, 1987/1407.
- Dârekutni, Ebü'l-Hasan Ali b. Ömer b. Ahmed (ö.385/995), “Sünenü'd- Dârekutni.”, thk. Abdullah Haşim Yemani Medeni, Beyrut: Dârü'l- Ma’rife, 1996/1386.
- Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman b. Fazl (ö.255/868), “Sünenü‟d-Dârimî”, thk. Fevvâz Ahmed ez-Zemerlî, Hâlid es-Sebi’ Âlemi. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi'l-Arabî, 1987.
- Ebu Davud, Süleyman b. el-Eş'âs b. İshak b. Beşîr b. Şeddâd b. Amr b. İmrân el-Ezdî es-Sicistânî (ö.436/1044) “Sünen-i Ebu Davud”, thk.
- Ebû Ömer Muhammed b. Yusuf b. Yakub Kindi, (ö.350/961), “el-Vülat ve kitâbü'l-kudat”, ed. Rhuvon Guest. -- Kahire : Müessesetu Kurtuba, [t.y.]
- Muhammed Muhyiddin Abdülhamid. -- Beyrut: Dârü’l-Fikr. Hâkim,
- Ebû Abdullah İbnü'l-Beyyi Muhammed Hâkim Nisaburi,
- (ö.405/1014), “el-Müstedrek ale's-Sahihayn”, dirase ve tahkik Mustafa
- Abdülkadir Ata. Beyrut: Dârü’l-Kütübi'l-İlmiyye, 1990/1411.
- İbn Haldun, Ebû Zeyd Veliyyüddin Abdurrahman b. Muhammed,(ö. 808/1406) “Mukaddimetu İbn Haldun” ; tahkik Abdullah Muhammed ed-Derviş, Dımaşk: Dâru Ya’reb, 2004.
- İbn Hibban, Ebû Hâtim Muhammed b. Hibban b. Ahmed et-Temîmî (ö.354/965); “Sahihu İbn Hibban”, thk. Şuayb el-Arnaut, Hüseyin Esed. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1984/1404.
- İbn Huzeyme, Ebû Bekr Muhammed b. İshak b. Huzeyme es-Sülemi İbn Huzeyme, (ö.311/924); “Sahihu İbn Huzeyme”, thk. Muhammed Mustafa A'zami. Beyrut: el-Mektebü’l-İslâmî, 1970/1390.
- İbn Mace, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezid er-Rebei el-Kazvini (ö.273/887), “Sünenu İbn Mace” , ta’lik ve tahkik Muhammed Fuad Abdülbaki. Beyrut: Dâru’l-Fiker.
- Malik, Ebû Abdullah el-Asbahi el-Himyeri Malik b. Enes, (ö.179/795), “el- Muvatta'”, (Muhammed b. el-Hasan Rivayeti), ta’lik ve tahkik Takıyyüddin Nedvi. Dımeşk : Dârü'l-Kalem, 1991/1413.
- Müslim, Ebü'l-Hüseyin el-Kuşeyri en-Nisaburi Müslim b. el-Haccac, (ö.261/875), “Sahih-i Müslim”, thk. Muhammed Fuad Abdü’l-Baki, Beyrut: Dâru İhyai't-Türasi'l-Arabî, 1956.
- Nesai, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Ali b. Şuayb Nesai,(ö. 303/915), “Sünenü'l-kübra”, thk. Abdülgaffar Süleyman Bündari, Ebû Abdullah Seyyid b. Kesrevi b. Hasan. Beyrut: Dârü’l-Kütübi'l-İlmiyye, 1991/1411.
- Nevevi, Ebû Zekeriyyâ Muhyiddin Yahyâ b. Şeref b. Muri Nevevi, (ö.676/1277.), “Sahihi Müslim bi-şerhi'n-Nevevi = el-Minhac fi şerhi Sahihi Müslim b. Haccac.” [ y.y.], 1349.
- Taberani, Ebü'l-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyub el-Lahmi Taberani, (ö.360/971), “el-Mu'cemü'l-kebir” thk. Hamdi Abdülmecid Selefi. Musul: Mektebetü’l-Ulüm ve’l-Hikem.
- Taberani, Ebü'l-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyub el-Lahmi Taberani, (ö.360/971), “el-Mu'cemü'l-evsat”, thk. Tarık b. Avdu’llah b. Muhammed, Abdü’l-Muhsin b. İbrahim el-Hüseyni, Kahire: Darü’l- Haremeyn, 1415.
- Taberani, Ebü'l-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyub el-Lahmi Taberani, (ö.360/971), “el-Mu'cemü's-sagir”, thk. Muhammed Şükür, Mahmûd Emrir, Beyrut, Umman: el- Mektebetü’l-İslami, Daru Ammar, 1985/1405.
- Tirmizi, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre es-Sülemi Tirmizi, (ö.279/892); “el-Câmiü's-sahih=Sünenü’t-Tirmizi.” thk. Ahmed Muhammed Şakir. Beyrut: Dâru İhyai't-Türasi'l-Arabî.
Öz
İslam’ın şiarı olan mescitler, dünyevi ve uhrevi hazırlıkların sentezinin yapılması gereken müstesna mekânlardır. Dolayısıyla İslâm dini bu mekânlara büyük önem vermiş, buraların imarını ve korunmasını teşvik etmiştir. Mescitler ve camiler müslümanlar için en önemli mekânlardır ve çağlar boyunca bu ehemmiyetini hiç kaybetmemiştir. Ayrıca bu mekânlar mimari üslubuyla da tarihteki yerini almıştır. Medine’de ilk inşa edilen Mescid-i Nebevî’de, Hz. Peygamber’in (a.s.) bizzat çalışması müslümanlar için teşvik edici bir unsur olmuştur. Çünkü aynı duygu ve düşünceyi paylaşan müminleri ortak bir mekânda buluşturmak, sosyal hayatın en önemli unsurudur. Bu anlamda mescitlerin varlığı müslümanların birliğinin teminatıdır. Günlük hayatın akışı içerisinde şahit olunan bazı tecrübeler, günümüz müslümanlarının, mescitlerde ve camilerde uyulması gereken bazı kuralların dışına çıktıklarını göstermektedir. İşte bu sebeple çalışmamızda mescit ve camilerin kısa tarihçeleri ele alındıktan sonra bu mekânlarda yapılması meşru olan ve olmayan davranışların cumhura göre değerlendirilmesi yapılacaktır. Bu konuyu irdelememizin diğer bir sebebi de bazı çevrelerin bilinçli veya bilinçsiz olarak mescitleri kötü niyetlerine alet etmelerini önlemek, ayrıca mescit/cami kültüründen uzak yetişen genç nesillere cami âdâbıyla ilgili bilgiler sunmaktır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ahmed, Ebû Abdullah Ahmed b. Muhammed eş-Şeybani Ahmed b. Hanbel (ö.241/855), “el-Müsned”, Kahire: Müessesetü Kurtuba.
- Beyhaki, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyin b. Ali Beyhaki, (ö.458/1066), “es- Sünenü'l-kübra” , thk. Muhammed Abdü’l-Kadir Ata, Mekke: Mektebetü’d-Darü’l-Baz, 1994/1414.
- Buharî, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail (ö.256/870), “el-Camiü’s-Sahih = Sahih-i Buhari.”, thk. Dr. Mustafa Dîb el-Bugâ, Beyrut: Daru İbni Kesir, el-Yemame, 1987/1407.
- Dârekutni, Ebü'l-Hasan Ali b. Ömer b. Ahmed (ö.385/995), “Sünenü'd- Dârekutni.”, thk. Abdullah Haşim Yemani Medeni, Beyrut: Dârü'l- Ma’rife, 1996/1386.
- Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman b. Fazl (ö.255/868), “Sünenü‟d-Dârimî”, thk. Fevvâz Ahmed ez-Zemerlî, Hâlid es-Sebi’ Âlemi. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi'l-Arabî, 1987.
- Ebu Davud, Süleyman b. el-Eş'âs b. İshak b. Beşîr b. Şeddâd b. Amr b. İmrân el-Ezdî es-Sicistânî (ö.436/1044) “Sünen-i Ebu Davud”, thk.
- Ebû Ömer Muhammed b. Yusuf b. Yakub Kindi, (ö.350/961), “el-Vülat ve kitâbü'l-kudat”, ed. Rhuvon Guest. -- Kahire : Müessesetu Kurtuba, [t.y.]
- Muhammed Muhyiddin Abdülhamid. -- Beyrut: Dârü’l-Fikr. Hâkim,
- Ebû Abdullah İbnü'l-Beyyi Muhammed Hâkim Nisaburi,
- (ö.405/1014), “el-Müstedrek ale's-Sahihayn”, dirase ve tahkik Mustafa
- Abdülkadir Ata. Beyrut: Dârü’l-Kütübi'l-İlmiyye, 1990/1411.
- İbn Haldun, Ebû Zeyd Veliyyüddin Abdurrahman b. Muhammed,(ö. 808/1406) “Mukaddimetu İbn Haldun” ; tahkik Abdullah Muhammed ed-Derviş, Dımaşk: Dâru Ya’reb, 2004.
- İbn Hibban, Ebû Hâtim Muhammed b. Hibban b. Ahmed et-Temîmî (ö.354/965); “Sahihu İbn Hibban”, thk. Şuayb el-Arnaut, Hüseyin Esed. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1984/1404.
- İbn Huzeyme, Ebû Bekr Muhammed b. İshak b. Huzeyme es-Sülemi İbn Huzeyme, (ö.311/924); “Sahihu İbn Huzeyme”, thk. Muhammed Mustafa A'zami. Beyrut: el-Mektebü’l-İslâmî, 1970/1390.
- İbn Mace, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezid er-Rebei el-Kazvini (ö.273/887), “Sünenu İbn Mace” , ta’lik ve tahkik Muhammed Fuad Abdülbaki. Beyrut: Dâru’l-Fiker.
- Malik, Ebû Abdullah el-Asbahi el-Himyeri Malik b. Enes, (ö.179/795), “el- Muvatta'”, (Muhammed b. el-Hasan Rivayeti), ta’lik ve tahkik Takıyyüddin Nedvi. Dımeşk : Dârü'l-Kalem, 1991/1413.
- Müslim, Ebü'l-Hüseyin el-Kuşeyri en-Nisaburi Müslim b. el-Haccac, (ö.261/875), “Sahih-i Müslim”, thk. Muhammed Fuad Abdü’l-Baki, Beyrut: Dâru İhyai't-Türasi'l-Arabî, 1956.
- Nesai, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Ali b. Şuayb Nesai,(ö. 303/915), “Sünenü'l-kübra”, thk. Abdülgaffar Süleyman Bündari, Ebû Abdullah Seyyid b. Kesrevi b. Hasan. Beyrut: Dârü’l-Kütübi'l-İlmiyye, 1991/1411.
- Nevevi, Ebû Zekeriyyâ Muhyiddin Yahyâ b. Şeref b. Muri Nevevi, (ö.676/1277.), “Sahihi Müslim bi-şerhi'n-Nevevi = el-Minhac fi şerhi Sahihi Müslim b. Haccac.” [ y.y.], 1349.
- Taberani, Ebü'l-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyub el-Lahmi Taberani, (ö.360/971), “el-Mu'cemü'l-kebir” thk. Hamdi Abdülmecid Selefi. Musul: Mektebetü’l-Ulüm ve’l-Hikem.
- Taberani, Ebü'l-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyub el-Lahmi Taberani, (ö.360/971), “el-Mu'cemü'l-evsat”, thk. Tarık b. Avdu’llah b. Muhammed, Abdü’l-Muhsin b. İbrahim el-Hüseyni, Kahire: Darü’l- Haremeyn, 1415.
- Taberani, Ebü'l-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyub el-Lahmi Taberani, (ö.360/971), “el-Mu'cemü's-sagir”, thk. Muhammed Şükür, Mahmûd Emrir, Beyrut, Umman: el- Mektebetü’l-İslami, Daru Ammar, 1985/1405.
- Tirmizi, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre es-Sülemi Tirmizi, (ö.279/892); “el-Câmiü's-sahih=Sünenü’t-Tirmizi.” thk. Ahmed Muhammed Şakir. Beyrut: Dâru İhyai't-Türasi'l-Arabî.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | MAKALELER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Ocak 2015 |
| Gönderilme Tarihi | 29 Ocak 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 2 Sayı: 3 |
