Niyâzî-i Mısrî ve Yaşadığı Dönemin Özellikleri

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 16, 754 - 779, 11.07.2021

Bilal Gök

https://doi.org/10.17050/kafkasilahiyat.905158

Öz

Niyâzî-i Mısrî, isminde yer alan Mısrî nisbeti sebebiyle Mısırlı olduğu zannı uyandırsa da aslında O, Malatya’da dünyaya gelmiş, ilk eğitimini burada almış bir Türk mutasavvıf ve şairidir. Genç yaşta tasavvufa ilgi duymaya başlayan Niyâzî, ilim öğrenmek maksadıyla gittiği Kahire’deki el-Ezher’de medrese ilimlerini talim ederken, aynı zamanda tasavvuf terbiyesini de ihmal etmemiştir. Tekrar Anadolu topraklarına döndükten sonra Halvetî şeyhi Elmalılı Ümmî Sinan’a intisap ederek tarikattaki seyri sülûkunu ondan tamamlamıştır. Şeyhi tarafından hilafetle taltif edilen Niyâzî, şeyhinin vefatından sonra Halvetî tasavvuf ekolünün başına geçmiş ve kendisine has Mısriyye Tarikatı’nı kurmuştur. Bu yönüyle de asırlar boyunca manevi açıdan olgun insanların yetişmesine vesile olmuştur. O, bu yönüyle Türk tasavvuf tarihinde büyük öneme sahip olan bir şahsiyettir. Niyâzî, ilmi ve fikri derinliği açısından Muhyiddin İbnü’l-Arabî, şairliği yönüyle de Yunus Emre ile kıyaslanmıştır. Mısrî’nin Divan’ında yer alan şiirleri, yüzyıllar boyunca okunan ölmez eserler niteliğindedir. Yaşadığı devrin siyasi ve toplumsal hadiseleri karşısında ilgisiz kalmadığı görülen Mısrî; tasavvufla alakalı konularda orijinal yorumlar yapmıştır. Bu çalışmada Mısrî’nin ilim, arif ve nitelikleri, şeriat-tarikat-hakikat ilişkisi, seyr-i sülûk, nefsin mertebeleri, ibadet ve ihlâs, zikir ve güzel ahlâk konularındaki fikirleri üzerinde durulacaktır. Diğer taraftan Mısrî’nin düşünce dünyası hakkında doğru tespitler yapabilmek için onun yaşadığı dönemin siyasi ve sosyal yapısı ana hatlarıyla ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Niyâzî-i Mısrî, Osmanlı Devleti, Halvetiyye, Malatya, Kahire, Elmalı, Bursa, Limni

Niyâzî-i Mısrî and the Characteristics of the Period in which he lived

Öz

Although Niyâzî-i Mısrî is thought to be Egyptian due to the Egyptian relative in his name, he is actually a Turkish mystic and poet who was born in Malatya and received his first education here. Niyâzî, who started to be interested in Sufism at a young age, did not neglect his teaching at the same time while he was teaching madrasah sciences in al-Azhar in Cairo, where he went to learn science. After returning to Anatolian lands again, he joined Halvetî sheikh Elmalılı Ümmî Sinan and completed his course in the sect from him. Niyâzî, who was rewarded with the caliphate by his Sheikh, became the head of the Halvetî Sufism school after the death of his sheikh and established his own Misriyye Sect. In this respect, it has been instrumental in the development of spiritually mature people for centuries. In this respect, he is a person of great importance in the history of Turkish Sufism. Niyâzî was compared to Muhyiddin Ibnu’l-Arabi in terms of his knowledge and intellectual depth and Yunus Emre in terms of his poetry. Misri's poems in the Divan are immortal works that have been read for centuries. Mısrî, who seems not to be indifferent to the political and social events of the period he lived; He made original comments on issues related to Sufism. In this study, Mısrî's ideas on science, wisdom and qualities, the relationship between sharia-tarikat-truth, seyr-i sulûk, the levels of the soul, worship and ihlâs, dhikr and good morals will be discussed. On the other hand, in order to make correct determinations about the world of thought of Mısrî, the political and social structure of the period in which he lived will be outlined.

Anahtar Kelimeler

Niyâzî-i Mısrî, Ottoman Empire, Halvetiyye, Malatya, Cairo, Elmalı, Bursa, Limni

Kaynakça

• Kur’an Yolu: Türkçe Meâl ve Tefsir. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2003.
• Aclunî, İsmail b. Muhammed. Keşfü’l-Hafâ. Beyrut: Dar-u İhyai’t-Turasi’l-Arabi, 1351.
• Alrawashdeh, Ziyad. “Klasik Arapça Sözlüklerde “İlim"”. Şarkiyat Mecmuası 18 (30 Kasım 2011), 19-36.
• Altıntaş, Hayrani. “İbn-i Sînâ Düşüncesinde Tasavvufi Kavram Olarak Ârif ve İrfan”. Uluslararası İbn Türk, Hârezmî, Fârâbî, Beyrûnî ve İbn Sînâ Sempozyumu, 109-117.
• Altıparmak, Ö. Faruk. “Tarikat Geleneğinde Mürit-Mürşit İlişkisi”. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 14 (2005), 37-55.
• Arslan, Hulusi. “Kınalızâde Ali Efendi’de Ahlâk-Din İlişkisi”. İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5/2 (24 Mart 2014), 49-65.
• Aşkar, Mustafa. “Bir Türk Tarikatı Olarak Halvetiyye’nin Tarihi Gelişimi ve Halvetiyye Silsilesinin Tahlili”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 39/1 (01 Nisan 1999), 535-563. https://doi.org/10.1501/Ilhfak_0000000810
• Aşkar, Mustafa. Niyazi-i Mısri ve Tasavvuf Anlayışı. Ankara: Kültür Bakanlığı, 1998.
• Ayiş, Mehmet Şirin. “Sünbül Sinan ve Atvâr-ı Seb’a Risalesi Bağlamında Nefis Mertebeleri”. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 7/13 (30 Nisan 2017), 119-138. https://doi.org/10.29029/busbed.310642
• Bilgin, A. Azmi. “Yesevîlikte Zikir ve Sema”. Geçmişten Geleceğe Hoca Ahmed Yesevî Uluslararası Sempozyumu II/ (2016), 1368-1378.
• Bilgiz, Musa. “Kur’an’da Zikir Kavramının Anlam Alanı”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 25 (30 Haziran 2006), 209-236.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmail el-. el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ. nşr. Muhammed Züheyr b. Nasr. 8 Cilt. b.y.: Dâru Tavki’n-Necât, 2. Basım, 1422/2001.
• Bursalı Mehmed Tahir Efendi. Osmanlı Müellifleri. 3 Cilt. İstanbul: Meral Yayınları, 1972.
• Cebeci̇oğlu, Ethem. “Niyaz-i Mısrî’ye Göre Hz. Musa ve Hızır Kıssası: Çocuğun Öldürülmesi”. AKADEMİAR Akademik İslam Araştırmaları Dergisi 1/1 (01 Aralık 2016), 49-78.
• Cebeci̇oğlu, Ethem. Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü. İstanbul: Ağaç Kitabevi Yay., 5. Basım, 2009.
• Cevdet Paşa, Ahmed. Osmanlı İmparatorluğu Tarihi. 2 Cilt. İstanbul: İlgi Kültür Sanat Yayıncılık, 2008.
• Çağrıcı, Mustafa. “Ahlâk”. DİA. 2/1-9. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
• Çelik, İsa. “Tasavvuf Tarihinde Ârif Kavramı”. Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi V/12 (2004), 25-52.
• Çelik, Yusuf. “Kur’an’da İbadet”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 41 (01 Temmuz 2014), 203-221.
• Çetin, Nuran. “Halvetîlik’te Cehrî Zikir Usûlü ve Mûsikî -Amasya’daki Halvetî Tekkeleri-”. Geçmişten Günümüze Uluslararası Dinî Mûsikî Sempozyumu, 185-196.
• Çetinkaya, Bayram Ali. “Hoca Ahmed Yesevî Öğretisinde Âlim ve Ârif Olguları”. Pîr-i Türkistân Hoca Ahmet Yesevî, 213-242.
• Çolak, Songül - Aydar, Metin. “Savaş ve Propaganda: 1683 Viyana Kuşatması Üzerine Bir Değerlendirme”. Belleten 84/301 (11 Aralık 2020), 1045-1096. https://doi.org/10.37879/belleten.2020.1045
• Danişmend, İsmail Hâmi. İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi. İstanbul: Türkiye Yayınevi, 1971.
• Defterdar, Sarı Mehmed Paşa. Zübde-i Vekayiât Tahlil ve Metin (1066-1116/ 1656-1704). Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1995.
• Demi̇rdaş, Öncel. “Ahmed Yesevî’nin Divan-ı Hikmet’inde Şeriat, Tarikat ve Hakikat”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 8/4 (31 Aralık 2019), 2501-2521. https://doi.org/10.15869/itobiad.617665
• Derin, Fahri Çetin. Abdurrahman Abdi Paşa Vekâyi’nâme’si (Tahlil ve Metin Tenkidi). İstanbul Üniversitesi, Doktora Tezi, 1993.
• Erdoğan, Kenan. Niyazi Mısri: Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri ve Divanı (tenkitli metin). Ankara: Akçağ Yay., 2008.
• Gürer, Dilâver. “‘Sûfî’ İbn Sînâ (ö. 428/1037) ve ‘Makâmâtü’l-Ârifîn’i”. Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi II/6 (2001), 119-158.
• Güzel, Abdurrahman. “Ahmet Yesevi’nin Fakr-Name’si ile Hacı Bektaş Veli’nin Makâlâtı’nda Dört Kapı-Kırk Makam’ın Mukayesesi”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi II/2 (1995), 6-12.
• Halife, Mehmed. Tarih-i Gılmânî. çev. Ömer Karayumak. İstanbul: Tercüman Gazetesi, 1976.
• Hammer, Joseph Freiherr von. Büyük Osmanlı Tarihi. İstanbul: Üçdal Neşriyat, 1992.
• İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezîd el-Kazvinî. Sünen. 2 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• İdi̇z, Ferzende. “Tasavvufta İlm-i Zahir-İlm-i Batın Anlayışı”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 25 (30 Haziran 2006), 237-260.
• İlgürel, Mücteba. “Ahmed I”. DİA. 2/30-33. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
• İlgürel, Mücteba. “Ahmed II”. DİA. 2/33-34. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
• İmam Mâlik, Ebû Abdillâh Mâlik b. Enes el-Asbahî. el-Muvaṭṭaʾ. nşr. Abdüvehhâb Abdüllatîf. Kahire: y.y., 1382/1962.
• İnbaşı, Mehmet. “Dördüncü Murad’ın Bağdat Seferi Masraf Defteri”. Erzurum Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 12 (1999), 277-287.
• K. Türkal, Nazire. Silahdar Fındıklılı Mehmed Ağa, Zeyl-i Fezleke (Tahlil ve Metin). Marmara Üniversitesi, Doktora Tezi, 2012.
• Kahraman, Hilal - Günday, Şeref. “Kâtip Çelebi Düşüncesinde İlim Kavramı ve Önemi”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 23/4 (31 Aralık 2019), 1471-1480.
• Karaçelebizâde, Abdülaziz. Ravzatü’l-Ebrâr. Bulak, 1248.
• Karaismailoğlu, Adnan. “Bilgin, Arif, Aşık ve Şair Mevlana”. Uluslararası Mevlânâ Sempozyumu II/ (2010), 581-586.
• Kasapoğlu, Abdurrahman. Carl Gustav Jung’un Kehf Suresi Tefsiri. Malatya: Mengüceli Yayınları, 2006.
• Kâşânî, İzzeddîn Mahmûd bin Ali. Tasavvufun Ana Esasları (Misbâhu’l-Hidâye ve Miftâhu’l-Kifâye). çev. Hakkı Uygur. İstanbul: Kurtuba Kitap, 2010.
• Kâtib Çelebi. Fezleke. 2 Cilt. İstanbul: Cerîde-i Havâdis Matbaası, 1869.
• Kaval, Musa. “Mevlânâ’nın Mesnevî’sinde Nefis Kavramı”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 4/2 (02 Haziran 2011), 149-163. https://doi.org/10.12780/UUSBD96
• Kavruk, Hasan. “Hatıraları Işığında Niyâzî-i Mısrî”. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 39 (2009), 395-409.
• Kaya, Mahmut. “İhsâü’l-Ulûm”. DİA. 21/549-550. İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
• Kazalak, Kadir - Gündüz, Tufan. “II. Osman’ın Hotin Seferi (1621)”. Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi 14 (2003), 129-144.
• Kılıç, İsmail. “Kur’an’da Şirk ve Acele Azap Talebi”. İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi 5/2 (24 Temmuz 2019), 299-312.
• Kökver, Mahmut. “‘Hatırlama’ ve Kur’an’i Bağlamda ‘Zikir’ İlişkisi”. Journal of Analytic Divinity 2/3 (15 Aralık 2018), 48-62.
• Köycü, Erdoğan. “Âyet ve Hadislere Göre Ahlâk Din İlişkisi”. BEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi 4/1 (30 Haziran 2017), 35-53.
• Kuşeyrî, Abdülkerîm b. Hevâzin. Tasavvuf’un İlkeleri (Risâle-i Kuşeyri). çev. Tahsin Yazıcı. 2 Cilt. İstanbul: Tercüman Gazetesi, 1978.
• Kutluer, İlhan. “İlim”. DİA. 22/109-114. İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
• Kutluer, İlhan. “Makamatü’l-Arifin: İbn Sina Felsefesinde Mistik Terminoloji Sorunu”. Uluslararası İbn Sînâ Sempozyumu Bildiriler I/ (2009), 29-50.
• Mahmoud, Ramy. “صورة الجنة والنار في الاعتقاد الإسماعيلي”. Kilitbahir 17 (18 Eylül 2020), 204-222. https://doi.org/10.5281/zenodo.4033479
• Mekki, Muhammed b Ali b Atıyye el-Harisi Ebu Talib el-. Kûtu’l-Kulûb: (Kalplerin Azığı). çev. Yakup Çiçek - Dilaver Selvi̇. İstanbul: Semerkand Yayınları, 2003.
• Mısrî, Muhammed Niyâzî-i. Mevâidu’l-İrfân (İrfan Sofraları). çev. Süleyman Ateş. Ankara: Emel Matbaası, 1971.
• Mısrî, Muhammed Niyâzî-i. Mevâidu’l-İrfân (İrfan Sofraları). çev. Süleyman Ateş. Malatya: İnönü Üniversitesi, 2014.
• Mısri, Niyazi. Kaside-i Bürde Tesbi’i. thk. Musa Yıldız. İstanbul: Elif Yayınları, 2007.
• Mustafa Nuri Paşa. Netâyic ül-Vukuat. çev. Neşet Çağatay. 4 Cilt. Ankara: TTK, 1992.
• Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc. el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ. nşr. Muhammed Fuâd Abdülbâkī. Kahire: y.y., 1374-75/1955-56.
• Naîmâ, Mustafa. Târih. çev. Zuhuri Danışman. İstanbul: Zuhuri Danışman Yayınevi, 1967.
• Ortaylı, İlber. “İkinci Viyana Kuşatmasının İktisadi Sonuçları Üzerine”. Osmanlı Araştırmaları 02/02 (01 Aralık 1981).
• Özcan, Abdülkadir. “Süleyman II”. DİA. 38/75-80. İstanbul: TDV Yayınları, 2010.
• Özdemi̇r, Ahmet. “Kur’an’da İhlas”. Gaziosmanpaşa Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3/2 (01 Aralık 2015), 153-166.
• Özler, Nurten. Tasavvufta Hızır Telakkisi ve Niyazi Mısri’nin Hızır Risalesi. Marmara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2004.
• Öztuna, Yılmaz. Sultan Genç Osman ve Sultan IV. Murad. Ankara: Ötüken Neşriyat, 2018.
• Paksoy, Kezban. “Nişânı Nişânsızlık Olan Bir Figür Yâhut Niyâzî Mısrî Dîvânında Ârif”. Milli Kültür Araştırmaları Dergisi 2/2 (31 Aralık 2018), 158-169.
• Papp, Sandor. “Zitvatorok Antlaşması”. DİA. 44/472-474. İstanbul: TDV Yayınları, 2013.
• Peçevî, İbrahim. Târih. çev. Bekir Sıtkı Baykal. Ankara: Kültür Bakanlığı, 1981.
• Râkım, İbrahim. Vâkıât-ı Niyâzî-i Mısrî (inceleme-metin). Bursa: Uludağ Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 1997.
• Râzî, Fahruddîn er-. Tefsîr-i Kebîr Mefâtihu’l-Gayb. çev. Lütfullah Cebeci vd. 23 Cilt. Ankara: Akçağ Yay., 1. Basım, 1993.
• Refik, Ahmed. Kadınlar Saltanatı. 4 Cilt. İstanbul: Kitabhâne-i Hilmi, 1923.
• Sağırlı, Abdurrahman. Mehmed b. Mehmed er-Rûmî (Edirneli)’nin Nuhbetü’t-Tevârîh ve’l-Ahbâr’ı ve Târîh-i Âl-i Osmân’ı (Metinleri, Tahlilleri). İstanbul Üniversitesi, Doktora Tezi, 2000.
• Sahillioğlu, Halil. “Dördüncü Murad’ın Bağdat Seferi Menzilnâmesi (Bağdat Seferi Harp Jurnali)”. Türk Tarih Belgeleri Dergisi 2/3-4 (1965), 1-36.
• Șahi̇n, Eyüp. “Fârâbî’nin İlimler Tasnifinin Latin Dünyasına Geçiși ve Kabulü”. Diyanet İlmi Dergi 52/1 (01 Mart 2016), 151-166.
• Selvi̇, Dilaver. “‘Her Ayetin Bir Zahiri Bir Bâtını Vardır’ Hadisindeki Zahir ve Batın Kavramları Üzerine Değerlendirmeler”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 11/2 (01 Nisan 2011), 7-41.
• Silahdar, Fındıklılı Mehmed Ağa. Silahdar Tarihi. İstanbul: Devlet Matbaası, 1928.
• Solakzâde, Mehmed Hemdemi Çelebi. Solakzâde Tarihi. İstanbul: Maarif Nezâreti, 1880.
• Soysaldı, H. Mehmet. “Kur’ân’da İbâdet ve Zikir Kavramları”. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3 (1998), 1-32.
• Söğüt, Engin. İsmâil Hakkı Bursevî’nin Kenz-i Mahfî Risâlesi Muhtevâ ve Tahlîli. Marmara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2007.
• Şahin, H. İbrahim. “Kalbe Dâir”. İslâm Medeniyeti Mecmuası (İslâm Medeniyeti) III/29 (1973), 8-9.
• Şeker, Mehmet Yavuz. “İtminan Ayeti Özelinde Kalbin Zikri ve Sükûneti”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 21 (03 Haziran 2013), 93-124.
• Şeref, Abdurrahman. Târîh-i Devlet-i Osmâniyye: Osmanlı Devleti Tarihi. çev. Musa Duman. İstanbul: Gökkubbe, 2005.
• Taberi, Ebu Cafer İbn Cerir Muhammed b Cerir b Yezid. Taberi Tefsiri. çev. Hasan Karakaya - Kerim Aytekin. 9 Cilt. İstanbul: Hisar Yayınevi, 1996.
• Tenik, Ali - Göktaş, Vahit. “Tasavvufi Düşüncede Zikir ve Zikrin Benlik İnşâsına Etkisi”. Toplum Bilimleri (Dergi) VIII/15 (2014), 263-286.
• Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre. Sünen. 3 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Topçular Kâtibi, Abdülkâdir (Kadrî) Efendi. Târih. çev. Ziya Yılmazer. Ankara: TTK, 2003.
• Tunç, Cihat. “İslam Dininde Zikir ve Dua”. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6/5 (01 Ocak 1988), 31-42.
• Turan, Mustafa. “II. Viyana Muhasarası: Osmanlı Devleti’nde Siyasi, İdari ve Askeri Çözülme”. Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi 9 (1998), 389-429.
• Türcan, Talip. “Şeriat”. DİA. 38/571-574. İstanbul: TDV Yayınları, 2010.
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Osmanlı Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 10. Basım, 2011.
• Yaşaroğlu, Hasan. “Osmanlı’da Bir Darbe ve Tahlili: Genç Osman Örneği”. Turkish Studies 8-7/ (2013), 705-732.
• Yılmaz, Ali. “Elmalılı Ümmî Sinan Divanı’nda İrfan ve Ârif Kavramları”. Elmalı İrfan ve Sevgi Şehri (Sempozyum), 19-31.
• Yılmaz, H. Kâmil. “Cihâd-ı Ekber En Büyük Cenk”. Altınoluk Dergisi 285 (2009), 8.
• Yılmaz, H. Kâmil. “Güzel Ahlâk ve Model”. Altınoluk Dergisi 278 (2009), 6.
• Yılmaz, H. Kâmil. “İhlâs Terbiyesi”. Altınoluk Dergisi 299 (2011), 8.
• Yılmaz, H. Kâmil. “Kalbi Şeytan ve Nefse Kaptırmamak”. Altınoluk Dergisi 270 (2008), 6.
• Yılmaz, H. Kâmil. “Zikir ile Kullukta Takvâya Ermek”. Altınoluk Dergisi 291 (2010), 11.
• Yılmaz, Hulusi. “Halvetilik ve Anadolu Aleviliği İlişkisi Çerçevesinde Pir Ahmet Efendi Ahfadına Genel Bir Bakış”. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi 2/2 (25 Şubat 2014), 121-130.
• Yurdagür, Metin. “Cefr”. DİA. 7/215-218. İstanbul: TDV Yayınları, 1993.
• Zinkeisen, Johann Wilhelm. Osmanlı İmparatorluğu Tarihi. ed. Erhan Afyoncu. çev. Nilüfer Epçeli. İstanbul: Yeditepe Yayınevi, 1. Basım, 2011.