مع انتشار الإسلام في شمال إفريقيا ، بدأ الزاهدون في الاعتراف في هذه المنطقة. ومن بين الذين أتوا بالإسلام إلى هذه المنطقة ، كانت هناك أيضًا شخصيات معروفة بزهدهم وتقوىهم.

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 17, 193 - 222, 28.01.2022

Mesut Yiğit

https://doi.org/10.17050/kafkasilahiyat.1030851

Öz

مع انتشار الإسلام في شمال إفريقيا ، بدأ الزاهدون في الاعتراف في هذه المنطقة. ومن بين الذين أتوا بالإسلام إلى هذه المنطقة ، كانت هناك أيضًا شخصيات معروفة بزهدهم وتقوىهم.

Anahtar Kelimeler

التصوف, الاحسان, الصدق

SEYYID ABDULLAH EL-GUMARI, HAYATI AND SUFI THOUGHT AROUND THE TEN HADITH EXPLAINED IN EL-I'LÂM BI-ENNE'T-TASAVWUFE MIN SARIATI'L-ISLAM

Öz

Sayyid Abdullah al-Gumari was born in 1910 in Tangier, Morocco, to a famous family known for its science and wisdom. His father, the master of the Sıddîkiyye/Gumâriyye zaviye and being one of the important scholars of the region, directed him to science education at a young age. Al-Gumari, who received a good education in Morocco with his father and at the Karaviyyîn Madrasah, later went to Egypt and joined al-Azhar University. Al-Gumari, who lived in the years when the Islamic world was going through an intellectually turbulent period and political instability was at an extreme, did not leave the scientific discipline, took lessons from many teachers and trained many students. Since al-Gumari started to compose books at an early age, he had many works in the fields of hadith, fiqh, kalam, language and mysticism. One of the works he wrote in the field of Sufism is al-I'lâm bi-enne't-tasawwuf min şerîati'l-Islam. The work was written as an answer to the criticisms directed at Sufism and tried to prove that the source of Sufism is Islamic texts. He explained that the Qur'an is the source of mystical concepts such as ihsan, murakaba, observance, fana, zahir-bâtın, inspiration, and truth, which are the subject of discussion or criticized by opponents, and that their originals are also found in hadiths. In this study, information about al-Gumari's life was given, and his Sufi thought was examined within the framework of the hadiths he interpreted in al-I'lam bi-enne't-tasavvufe min şeriati'l-Islam.

Anahtar Kelimeler

el-Gumari, el-İ’lâm bi-enne’t-tasavvufe min şerîati’l-İslâm, Tasawwuf

Seyyid Abdullah el-Gumârî’nin Hayatı ve “el-İ’lâm” Adlı Eseri Bağlamında Tasavvufî Düşüncesi

Öz

Seyyid Abdullah el-Gumârî, 1910 yılında Fas’ın Tanca şehrinde ilim ve irfan ile tanınan meşhur bir ailede dünyaya gelmiştir. Babası Sıddîkiyye/Gumâriyye zaviyesinin mürşidi, bölgenin önemli âlimlerinden olması onu daha küçük yaşlarda ilim tahsiline yönlendirmiştir. Fas’ta babasının yanında ve Karaviyyîn Medersesi’nde iyi bir eğitim alan el-Gumârî, daha sonra Mısır’a giderek el-Ezher Üniversite’sine iltihak etmiştir. İslâm aleminin fikrî anlamda çalkantılı bir dönemden geçtiği, siyasi istikrarsızlığın had safhada olduğu yıllarda yaşayan el-Gumârî, ilmî disiplini bırakmamış, birçok hocadan ders almış ve birçok öğrenci yetiştirmiştir. el-Gumârî daha erken yaşlarda kitap telif etmeye başladığı için hadis, fıkıh, kelam, dil ve tasavvuf alanlarında birçok eserin sahibi olmuştur. Tasavvuf alanında yazdığı eserlerden birisi de el-İ’lâm bi-enne’t-tasavvufe min şerîati’l-İslâm’dır. Eser tasavvufa yöneltilen eleştirilere bir cevap mahiyetinde yazılmış, tasavvufun kaynağının İslâmî naslar olduğunu ispat etmeye çalışmıştır. Tartışma konusu olan veya muarızların eleştirdiği ihsan, murakabe, müşahede, fenâ, zâhir-bâtın, ilham, hakikat gibi tasavvufî kavramlara Kur’ân-ı Kerim’in kaynaklık ettiği gibi asıllarının hadislerde de bulunduğunu açıklamıştır. Bu çalışmada el-Gumârî’nin hayatı hakkında bilgi verilmiş, el-İ’lâm bi-enne’t-tasavvufe min şerîati’l-İslâm’da yorumladığı hadisler çerçevesinde tasavvufî düşüncesi incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

: el-Gumârî, el-İ’lâm bi-enne’t-tasavvufe min şerîati’l-İslâm, Tasavvuf, ihsan, Sıddîkiyye

Kaynakça

• Âlûsî, Şihâbuddin Mahmûd b. Abdillah el-Hüseynî el-. Rûhu’l-Meânî fî tefsîri’l-Kurâni’l Azîmi ve’s-Seb’i’l-Mesânî. thk. Ali Abdulbârî Atiyye. Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1415/1994.
• Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. Hüseyin b. Ali. el-Câmiu‘ li Şuabi’l-İman. 14 Cilt. thk. Muhtar Ahmed Nedvî. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 2003.
• Bezzâr, Ebû Bekr Ahmed b. Amr b. Abdilhâlik el-. el-Müsned. thk. Mahfûzu’r-Rahmân Zeynullah-Sabri