Majör Depresif Bozukluk Tanılı Hastalarda Yeme Tutumu ve Vücut Kompozisyonunun Depresyon Şiddetiyle İlişkisi

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 39 - 45, 01.01.2019

Halil İbrahim Taş Hülya Ertekin Çiler Açar Yıldızoğlu Yusuf Haydar Ertekin

Öz

ÖZET
Amaç: Majör depresif bozukluk ve obezite, tüm dünyada sık rastlanan, yüksek ekonomik maliyetlere neden olan, sıklıkla birliktelik gösteren hastalıklardır. Obezite tipi ve vücut yağ oranı dağılımı depresyonla ilişkili önemli faktörlerdir. Bu çalışmada, majör depresif bozukluk tanılı bireylerin depresyon şiddeti, yeme tutumu özellikleri ve vücut kompozisyonlarının değerlendirilerek sağlıklı bireylerle karşılaştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Bu çalışmaya Ocak-Mart 2018 tarihleri arasında
Majör Depresif Bozukluk tanısı konulan 30 hasta ile 30 sağlıklı birey dahil edildi. Tüm katılımcıların Bioimpedans analizi ile vücut kompozisyonu (vücut yağ ağırlığı ve oranları) ölçümleri yapıldı. Katılımcılar Sosyodemografik veri formu, Beck Depresyon ve Anksiyete Ölçeği ve Yeme Tutum Testi ölçeklerini doldurdu. Bulgular: Yaş, cinsiyet ve eğitim durumu gibi sosyodemografik veriler ile vücut kitle indeksi, yeme tutumları, vücut ve abdominal yağ oranı bakımından hasta ve kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (sırasıyla p=0,35, p=0,51, p=0,10, p=0,43, p=0,40, p=0,56). Hastaların eğitim düzeyiyle vücut kitle indeksi, vücut ve abdominal yağ oranı arasında negatif korelasyon saptandı (sırasıyla; r=-0,50, p<0,001; r=-0,65, p<0,001; r=-0,48, p=0,001; r=-0,54, p<0,001). Hastaların anksiyete düzeyiyle abdominal yağ yüzdesi arasında negatif korelasyon saptandı (r=-0,415; p=0,039). Sonuç: Majör depresif bozukluğu olan bireylerdeki anksiyete belirtilerinin ayrıntılı olarak değerlendirilmesi ve eşik altı anksiyete belirtilerinin tedavisi, bu hasta grubunda genel beden sağlığı açısından koruyucu olabilir.

Anahtar Kelimeler

depresyon; vücut yağ dağılımı; yeme tutumu; obezite; anksiyete

Kaynakça

• 1. Kupfer DJ, Frank, E, Phillips ML. Major depressive disorder: new clinical neurobiological, and treatment perspectives. Lancet 2012;379(9820):1045–55.
• 2. American Psychiatry Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5), Translated into Turkish by: Köroğlu E. Hekimler Yayın Birliği, Ankara 2014.
• 3. Rihmer Z, Angst J. Duygu durum bozuklukları: Epidemiyoloji. Comprehensive Textbook of Psychiatry, H Aydın, A Bozkurt (Çev. Ed.), eight ed., Türkçe baskı, Ankara: Öncü Matbaa; 2007:1575–82.
• 4. Öztürk M., Şahiner IV, Şahiner Ş, Çayköylü A. Majör depresif bozukluk tanısı ile başvuran hastalarda beden kitle indeksinin depresyon şiddeti, yeme tutumu ve dürtüsellikle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Derg 2018;19(2):117–25.
• 5. Gibson-Smith D, Bot M, Paans NP, Visser M, Brouwer I, Penninx BW. The role of obesity measures in the development and persistence of majör depressive disorder. J AffectDisord 2016;1(198):222–39.
• 6. Weinberger NA, Kersting A, Riedel-Heller SG. Body Dissatisfaction in Individuals with Obesity Comparedto Normal-Weight Indivi-duals: A Systematic Review. Obes Facts 2016;9(6):424–41.
• 7. Roohafza H, Sadeghi R, Sadeghi M, Hashemipour M, Khani A. Are obese adolescents more depressed? J Educ H Pro 2014;3:74.
• 8. Mannan M, Mamun A, Doi S. Is there a bi-directional relationship between depression and obesity among adult men and women? Systematic review and bias-adjusted meta analysis. Asian J Psychiatr 2016;21:51–66.
• 9. Hooker SA, MacGregor KL, Funderburk JS, Maisto SA. Body mass index and depressive symptoms in primary care settings: examining the moderating roles of smoking status, alcohol consumption and vigorous exercise. ClinObes 2014;4(1):21–9.
• 10. Porter Starr K, Fischer JG, Johnson MA. Eating behaviors, mental health, and food intake are associated with obesity in older congregate meal participants. J Nutr Geronto lGeriatr 2014;33(4):340–56.
• 11. Coryell WH, Butcher BD, Burns TL, Dindo LN, Schlechte JA, Calarge CA. Fat distribution and majör depressive disorder in late adolescence. J Clin Psychiatry 2016;77(1):84–9.
• 12. Karagöl A, Özçürümez G, Nar A, Taşkıntuna N. Association of body mass index with depression and alexithymia. Anadolu Psikiyatr Derg 2014;15(3):207–13.
• 13. Nederkoorn C, Smulders FT, Havermans RC, Roefs A, Jansen A. Impulsivity in obesewomen. Appetite 2006;47:253–6.
• 14. Savaşır I, Erol N. Yeme tutumu testi: Anoreksiya nevroza belirtileri indeksi. Psikoloji Dergisi 1989;7(23):19–25.
• 15. Torres S, Nowson C. Relationship between stress, eating behaviour and obesity. Nutrition 2007;23:887–94.
• 16. Soczynska JK, Kennedy SH, Woldeyohannes HO, Liauw SS, Alsuwaidan M, Yim CY, Mclntyre RS. Mood disorders and obesity: understanding inflammation as a pathophysiological nexus. Neuromolecular Med 2011;13(2):93–116.
• 17. Morris AA, Ahmed Y, Stoyanova N, Hooper WC, De Staerke C, Gibbons G, Quyyumi A, Vaccarino V. The association between depression and leptin is mediated by adiposity. Psychosom Med 2012;74(5):483–8.
• 18. Vogelzangs N, Kritchevsky SB, Beekman AT, Newman AB, Satterfield S, Simonsick EM, Yaffe K, Harris TB, Penninx BW. Depressive symptoms and change in abdominal obesity in older persons. Arch Gen Psychiatry 2008;65(12):1386–93.
• 19. Everson-Rose SA, Lewis TT, Karavolos K, Dugan SA, Wesley D, Powell LH. Depressive symptoms and increased visceral fat in middle-aged women. Psychosom Med 2009;71(4):410–16.
• 20. Zhao G, Ford ES, Li C, Tsai J, Dhingra S, Balluz LS. Waist circumference, abdominal obesity, and depression among overweight and obese US adults: National Health and Nutrition Examination Survey 2005–2006. BMC Psychiatry 2011;11(1):130.
• 21. Beck AT, Ward CH, Mendelson M, Mock J, Erbaugh J. An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry 1961;4:561–71.
• 22. Hisli N. Beck depresyon envanterinin üniversite öğrencileri icin geçerliliği, güvenilirliği.(A reliability and validity study of Beck Depression Inventory in a university student sample). J Psychol 1989;7:3–13.
• 23. Beck AT, Epstein N, Brown G, Steer RA. An inventory for measuring clinical anxiety: psychometric properties. J Consult Clin Psychol 1988;56(6):893–7.
• 24. Ulusoy M, Sahin NH, Erkmen H. Turkish version of the Beck Anxiety Inventory: psychometric properties. J Cogn Psychother 1998;12(2):163–72.
• 25. Garner DM, Garfinkel PE. The Eating Attitudes Test: An index of the symptoms of anorexia nervosa. PsycholMed 1979;9(2):273–9.
• 26. Kelly JS, Metcalfe J. Validity and Reliability of Body Composition Analysis Using the Tanita BC418-MA. J Exerc Physiol Online 2012;15(6):74–83.
• 27. Aksakoğlu G. Sağlıkta araştırma teknikleri ve analiz yöntemleri. İzmir: D. E. Ü. Rektörlük Matbaası; 2001:308.
• 28. Roohafza H, Sadeghi R, Sadeghi M, Hashemipour M, Khani A. Are obese adolescents more depressed? J Educ H Pro 2014;3:74.
• 29. Kim J, Noh J-W, Park J, Kwon YD. Body Mass Index and Depressive Symptoms in Older Adults: A Cross-Lagged Panel Analysis. PLoSOne 2014;9(12): e114891.
• 30. Johnston E, Johnson S, Mcleod P, Johston M. Therelation of body mass index to depressive symptoms. Can J Public Health 2004;95(3):179–83.
• 31. Levitan RD, Davis C, Kaplan AS, et al. Obesity comorbidity in unipolar majör depressive disorder: refining the core phenotype. J ClinPsychiatry 2012;73(8):1119–24.
• 32. Puccio F, Fuller-Tyszkiewicz M, Ong D, Krug I. A systematic review and meta-analysis on the longitudinal relationship between eating pathology and depression. Int J EatDisord 2016;49(5):439–54.
• 33. Torres S, Nowson C. Relationship between stress, eating behaviour and obesity. Nutrition 2007;23:887–94.
• 34. Goldschmidt AB, Wall MM, Loth KA, Bucchianeri MM, Neumark-Sztainer D. Thecourse of bing eeating from adolescen ceto young adulthood. HealthPsychol 2014;33:457–60.
• 35. Çelik S, Yoldaşcan EB, Okyay RA, Özenli Y. Kadın üniversite öğrencilerinde yeme bozukluğunun yaygınlığı ve etkileyen etkenler. Anadolu Psikiyatri Derg 2016;17(1):42–50.
• 36. Schwartz TL, Nihalani N, Virk S, Jindal S, Chilton M. Psychiatric medication-induced obesity: treatment options. ObesityRev 2004;5:233–8.
• 37. Yosmaoglu A, Fistikci N, Keyvan A, Hacioglu M, Erten E, Saatçioglu Ö et al. Seçici serotonin geri-alim inhibitörü kullaniminin vücut agirligi ve metabolik parametreler ile iliskisi. Anadolu Psikiyatri Derg 2013;14(3):245–51.
• 38. Himmerich H, Schuld A, Haack M, Kaufmann C, Pollmacher T. Earlyprediction of changes in weight during six weeks of treatment with antidepressants. J PsychiatrRes 2004;38:485–9.
• 39. Delgado I, Huet L, Dexpert S, Beau C, Forestier D, Ledaguenel P et al. Depressive symptoms in obesity: Relative contribution of low-grade inflammation and metabolic health. Psychoneuro endocrinology 2018;91:55–61.
• 40. Sachs-Ericsson N, Burns AB, Gordon KH, Eckel LA, Wonderlich SA, Crosby RD et al. Body mass index and depressive symptoms in older adults: the moderating roles of race, sex, and socio economic status. Am J GeriatrPsychiatry 2007;15(9):815–25.
• 41. Swartz JR, Hariri AR, Williamson DE. An epigenetic mechanism links socioeconomic status to changes in depressionrelated brain function in high-risk adolescents. Molecular Psychiatry 2017;22(2):209–14.
• 42. Zhao G, Ford ES, Dhingra S, Li C, Strine TW, Mokdad AH. Depression and anxiety among US adults: associations with body mass index. Int J Obes 2009;33(2):257–66.
• 43. Bjerkeset O, Romundstad P, Evans J, Gunnell D. Association of adult body mass index and height with anxiety, depression, and suicide in the general population: the HUNT study. Am J Epidemiol 2007;167(2):193–202.
• 44. Arıbal Kocatürk P. Strese cevap. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2000;53(1):49–56.