Hz. Peygamberin Medine’ye Hicreti ve Bu Dönemde Uyguladığı Stratejiler Üzerine Bir Deneme

Yıl 2018, Cilt 3, Sayı 6, 44 - 77, 26.12.2018

İlhami AYRANCI

Öz

Hicret, Hz. Peygamber ve Mekke’li Müslümanların 622 yılında Mekke’den Medine'ye göçüne verilen isimdir.

Müslümanlar için Mekke’de dozajı her gün artarak devam eden baskı, zulüm ve diğer olumsuz şartların ardından Medine’ye hicret etmek Müslümanlar için kaçınılmaz bir zorunluluk haline gelmişti. Bu sebeple Müslümanlar, daha sonraki dönemde Medinetu’n Nebi (Peygamber Şehri) olarak adlandırılan Yesrib’e hicret etti. Medine’ye hicret, hicretin 8. yılında gerçekleştirilen Mekke’nin fethinden itibaren son buldu.

Birinci Habeşistan Hicreti’nden itibaren Hz. Peygamber tarafından etkin bir şekilde yürütülen Müslümanları selâmete çıkarma çabaları, Medine’ye hicretle başarı ile sonuçlanmış, bu göçle birlikte Müslümanlar kuvvetli bir merkeze sahip olmuştu.

Bu makalede, hicretle ilgili genel bir bilgilendirme yapılmakla birlikte, esas olarak; Hz. Peygamberin Mekke’den Medine’ye hicretine ve bu hicret esnasında uygulanan stratejilere vurgu yapılmaya çalışılmış, İslam tarihinde bir dönüm noktası olan bu konu, temel kaynaklarla birlikte güncel kaynaklardan da istifade edilerek değerlendirilmeye gayret edilmiştir.  

Anahtar Kelimeler

Hz. Peygamber, Strateji, Mekke, Medine

Kaynakça

• Aktan, Ali, İslam Tarihi, Nobel yay, Ankara 2016.
• Apak, Adem, İslam Tarihi, c, I, 2. Baskı, Ensar Yay, İstanbul 2009.
• Apak, Adem, Siyer-i Nebi, Ensar Neşr, II. basım, İstanbul 2018.
• Azimli, Mehmet, İlahiyat Siyer, Bilay Yay, Ankara 2018.
• Azimli, Mehmet, Siyeri Farklı Okumak, Yedinci Basım, Ankara Okulu yay, Ankara 2015.
• Belâzürî, Ebu’l Abbâs, Ahmed b. Yahya b. Câbir, Ensâbü’l-Eşrâf, c, I, Tahk, Muhammed Hamidullah, Jerusalem, 1963.
• Buhari, Camiu’s-Sahih, c, 7, Matbaa-i Âmire, 1329.
• Buharî, Muhammed b. İsmâil, es-Sahîh, “Menâkıb”, (Mevsuatu’l Hadisi’ş Şerîf içinde), haz. Salih b. Abdulaziz, Daru’s-Selâm, Riyâd, 2000.
• Demircan, Adnan, “Müslümanların Hicreti”, İslam Tarihi ve Medeniyeti Hz. Peygamber Dönemi, c, I, Siyer Yay, İstanbul 2018.Demircan, Adnan, Nebevî Direniş: Hicret, Beyan yay, İstanbul 2000.
• Demircan, Adnan, Siyer, Beyan Yay, İstanbul 2016.
• Dini Kavramlar Sözlüğü, “Hicret”, DİB Yay, Ankara 2006.
• Erşahin, Seyfettin, İslam Tarihini Anlama Kılavuzu, Otto yay, Ankara 2017.
• Esad, Mahmud, İki Cihan Devleti Arasında Hz. Muhammed (sas.), Yayına Haz, Seyfettin Erşahin, Otto yay, Ankara 2017.
• Hamidullah, Muhammed, İslam Peygamberi, c, I, 4. Baskı, Çev, Salih Tuğ, İrfan Yay, İstanbul 1980.
• Hamidullah, Muhammed, İslam Peygamberi, c, I. Çev, Salih Tuğ, İstanbul 1991.
• Hamidullah, Muhammed, İslâm’a Giriş, Nur Yay, Ankara Trs.
• Heykel, Muhammed Hüseyin, Hz. Muhammed’in Hayatı, Terc. Vahdettin İnce, Kitabevi Yay, İstanbul 2015.
• Hizmetli, Sabri, İslam Tarihi, A.Ü. Basımevi, Ankara 1991.
• İbn Hişâm, Ebu Muhammed Abdülmelik el Himyeri, es-Sîretü’n Nebeviyye, (Thk. Mustafa es Sakkâ- İbrahim el-Ebyârî-Abdülhâfız Şelebî), I, Beyrut ts.
• İbn İshak, Ebû Bekir b. Muhammed, Sîretu İbn İshak, (Thk. Muhammed Hamidullah, Konya 1981.
• İbn Sa’d, Ebu Muhammed Abdullah b. Müslim, Tabakâtu’l Kübra, c, I, Beyrut ts.
• İbnu’l Esîr, İzzüddîn Ebu’l Hasan Ali b. Muhammed, Üsdu’l Ğâbe, Tahk, Muhammed İbrahim- Muhammed Ahmed Aşûr, c, IV, Kitabu’ş Şi’b, 1970.
• Lings, Martin, Hz. Muhhammed’in Hayatı, 206. Baskı, Çev. Nazife Şişman, İnsan Yay, İstanbul 2015.
• Müslim, Ebu’l-Huseyn b. Haccâc el-Kuşeyrî, es-Sahîh, “Rüya”, (Mevsuatu’l Hadisi’ş Şerîf içinde), haz. Salih b. Abdulaziz, Daru’s-Selâm, Riyâd, 2000.
• Önkal, Ahmet, “Akabe Biatları”, TDVİA, c, 2, İstanbul 1989.
• Önkal, Ahmet, “Hicret”, TDVİA, c, 17, İstanbul 1998.
• Öz, Şaban, İslam Tarihi, Çizgi Yay, Konya, 2010.
• Özel, Ahmet, “Hicret”, TDVİA, c, 17, İstanbul 1998.
• Sarıçam, İbrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, DİB Yay, Ankara 2003.
• Şulul, Kasım, Ana Hatları İle Siyer-i Nebî, Ensar Yay, 2. Basım, İstanbul 2015.
• Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr, Tarihu’l Umem ve’l Mülûk, c, II, Thk, Muhammed Ebu’l Fadl İbrahim, Beyrut ts.
• Taberi, Milletler ve Hükümdarlar Tarihi, çev, Zâkir Kadirî Ugan, Ahmet Temir, M.E.B. Yay, c, IV, İstanbul 1992.
• W. Montgomery Watt, Hz. Muhammed’in Mekke’si, Terc, Mehmet Akif Ersin, Bilgi Vakfı Yay, Ankara 1995.