Öz
Bozkır kökenli kavimlerden Kimmerler ve İskitler Anadolu siyasi tarihinde önemli bir yer tutar. Asur ve Grek kay-nakları onların Anadolu’ya göçleri ve siyasi ilişkileri hakkında bilgi verir. Şüphesiz Anadolu’da Kimmer ve İskit var-lığını arkeolojik buluntular kanıtlar. Anadolu’da Kimmer ve İskit yayılım bölgelerinde kurganlar açılmıştır. Kimmer ve İskitlere ait kurganlardan savaş araç- gereçleri ortaya çıkarılmıştır. Kurgan buluntuları arasında at kalıntıları ilk sırayı almaktadır. Buluntular arasında yay- ok, balta, kılıç, kama ve mızrak gibi savaş gereçleri de yer almaktadır. Bu tür kurgan ve buluntuları Kimmer ve İskitlerin Anadolu’da kültürel varlıklarını ortaya koyma bakımından değerlidir. Anadolu’da ortaya çıkarılan kurganlar ile buluntuları hem Orta Asya hem de Karadeniz’in kuzeyindeki kurganlar ve buluntularıyla karşılaştırma yapmaya da imkan vermektedir. Buluntular üzerindeki tasvirler de Kimmer ve İskitle-rin bozkır sanatının özelliklerini ortaya koymakta ve birbirleriyle karşılaştırılabilmektedir. Bütün bu veriler Kimmer ve İskitlerin kültürü hakkında bilgi sahibi olmamızı mümkün kılmaktadır. Bütün bu veriler Kimmer ve İskitlerin sosyal, iktisadi, dini ve askeri yapısı ile sanat anlayışına ışık tutmaktadır. Anadolu’da ileride yapılacak kurgan kazı ve buluntuları onların kültürel varlığına daha fazla katkı sunabilecektir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ANLAĞAN, Ç.- Ö. Bilgi (1989). “Sadberk Hanım Müzesi Protohistorik Çağ silahları”, Vehbi Koç Vakfı Sadberg Hanım Müzesi, İstanbul: Grafik Sanatlar Matbaası.
- ARTAMONOV, M. İ. (1970). Goldschatz der Skythen in der Eremitage, Hanau; Verlag Werner Da-usien.
- BALİNT, C. (1989). Die Archaeologie der Steppe, Wien- Köln: Böhlau Verlag.
- ÇAVUŞOĞLU, R. (2010). “Bir grup Urartu At Koşum Parçası”, 27. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 2.Cilt, 25–29 Mayıs 2009 Denizli, Ankara: İsmail Aygül ofset Matbaacılık.
- DURMUŞ, İ. (1997). “Bozkır Kültürünün Oluşumu ve Gelişiminde At”, Gazi Üniversitesi Fen- Ede-biyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 2, s. 13- 19.
- DURMUŞ, İ. (2005). “Eski Türklerde Askeri Kültür”, Silahlı Kuvvetler Dergisi, Sayı 385, s. 4- 25.
- DURMUŞ, İ. (2012). İskitler, Ankara: Akçağ Yayınları.
- EBERHARD, W. (1987). Çin Tarihi, Ankara: Türk Tarihi Kurumu Yayınları.
- ERZEN, A. (1978). Çavuştepe I, M.Ö.7.- 6. Yüzyıl Urartu Mimari Anıtları ve Orta Çağ Nekropolü, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- GRAKOV, B. N. (2006). İskitler, çev. D. Ahsen Batur, İstanbul: Selenge Yayınları.
- HANCAR, F. (1952). “Stand und Historische Bedeutung der Pferdezucht im 1. Jahrtausend v. Chr.” Wiener Beitraege zur Kulturgeschichte und Linguistik, Sayı IX, s. 465- 483.
- HAUPTMANN, H. (1974). “Die Grabungen auf dem Norşun-Tepe 1972: Bericht über die 5. Kam-pagne”, Türk Arkeoloji Dergisi, Sayı 35, s. 59- 74.
- HAUPTMANN, H. (1976). “Die Grabungen auf dem Norşuntepe 1973: Bericht über die 6. Kam-pagne”, Türk Arkeoloji Dergisi, Sayı 39, s. 63- 86.
- HERODOTOS. (1973). Herodotos Tarihi, (çev. M. Ökmen), İstanbul: Remzi Kitabevi.
- HUDYAKOV, Y. S. (2002). “Eski Türklerde Silah”, Türkler, III, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, s. 468- 480.
- İNAN, A. (1991). “Altaylarda Pazırık Kazısında Çıkarılan Atların Durumun Türklerin Defin Tö-renleri Bakımından Açıklama” Makaleler ve İncelemeler, C. II., Ankara: Türk Tarihi Kurumu Ya-yınları, s. 261- 268.
- İVANTCHİK, A. – H. Parzinger. (2001). Steppenvölker Eurasiens, Moskau: Deutscher Archaeo-logischer Institut.
- JETTMAR, K. (1964). Die Frühen Steppenvölker, Baden- Baden: Holle Verlag.
- KAŞGARLI MAHMUD. (1992). Divanü Lûgat-it Türk Tercümesi, I- IV, çev. Besim Atalay, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. KSENOPHON. (1944). Anabasis, (Çev. Hayrullah Örs), İstanbul: Maarif Matbaası.
- MİNZULİN, A. I. (1991). “Skythische Rüstung im Experiment die Krigerbestattung von Glad-kovscina”, Gold der Steppe, Archaeologie der Ukraine, Neumünster: Karl Wachholtz Verlag, s. 137- 142.
- ÖGEL, B. (1948). “Türk Kılıcının Menşe ve Tekâmülü Hakkında”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt VI, Sayı 5, s. 431- 460.
- ÖGEL, B. (1984). İslamiyetten Önce Türk Kültür Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- ÖZGÜÇ, T. (1978). Maşat Höyük Kazıları ve Çevresindeki Araştırmalar, Ankara: Türk Tarih Ku-rumu Basımevi.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Orta Asya Tarihi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 5 Ocak 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 23 Ekim 2023 |
| Kabul Tarihi | 27 Kasım 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |