ÇOK KUTUPLU DÜNYADA OLASI İTTİFAKLAR VE BU İTTİFAKLARIN GÜÇLERİ

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 69, 17 - 31, 15.03.2021

Elçin Mürseloğlu

Öz

Küreselleşmenin daha da hızlanması maksadıyla Batılı devletler ve destekledikleri dünyada finans, yatırım ve ticaret akımını ve ekonomik ilişkiler sistemini düzenleyen uluslararası şirketler, umulmadık bir şekilde, güç merkezlerinin artmasına ve çok kutuplu bir sistemin ortaya çıkmasına neden olmuşlardır. XXI. yy’da ABD, RF ve ÇHC’nin yanı sıra AB ile birlikte birkaç güç merkezi daha küresel sistemin inşasında önemli roller üstlenmişlerdir. Aralarındaki şiddetli rekabet sebebiyle, küresel ve nükleer güçler olan bu devletlerin aynı anda askeri çatışmaya girmesi mümkündür fakat dünyada büyük felaketle yol açacağından, olasılığı çok düşüktür. Uluslararası sistemde, uluslararası stratejik denge ve güvenliğin önemi sebebiyle yakın gelecekte, pozisyonlarını kaybetmek korkusuyla bir önlem noktasında, kendilerini savunmak için veya belli bir istek çevresinde, ABD-RF-ÇHC-AB ve diğer güç merkezlerinin koordinatları arasında, ikili ya da üçlü şekillerde, stratejik ittifaklar kurabilir. Olasılığı yüksek olan bu ittifaklar, bu çalışmaya göre sathi ve eğreti ittifaklar olacaklarıdır. Bu çalışmanın amacı, ABD-RF- ÇHC-AB ve diğer küresel güç merkezlerinin aralarındaki işbirliğinin dününü ve bu gününü farklı açılardan ele alarak, yakın gelecekteki olası ittifaklarının derinliğine ışık tutmaktır. Bu çalışmada, eski veya yeni rollerini yeniden öğrenmek zorunda kalan küresel güç odaklarının, uluslararası arenadaki davranışları tartışılacaktır. Böylece uluslararası sistemin çok kutuplu hâle gelmesinde RF’nin katkısını da ortaya koymaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

Küresel Güç, ABD, RF, ÇHC, AB, İttifak.

ВОЗМОЖНЫЕ СОЮЗЫ В МНОГОПОЛЯРНОМ МИРЕ И ГЛУБИНА ЭТИХ СОЮЗОВ

Öz

С целью дальнейшего ускорения глобализации западные государства и международные компании, регулирующие финансовые, инвестиционные и торговые потоки, систему экономических отношений в мире, который они поддерживают, неожиданно привели к увеличению числа центров силы и возникновению многополярной системы. В ХХI веке, помимо США, РФ и КНР, еще несколько центров силы вместе с ЕС сыграли важную роль в построении глобальной системы. Из-за жесткой конкуренции между ними, эти государства, являющиеся глобальными и ядерными державами, могут одновременно вступить в военный конфликт, но это очень маловероятно, так как это вызовет большую катастрофу в мире. В международной системе, в связи с важностью международного стратегического баланса и безопасности, в ближайшем будущем, в точке принятия мер из-за страха потерять свои позиции, для защиты себя или определенного запроса, между координатами США-РФ-КНР-ЕС и других центров силы, в двусторонней или трёхсторонней формах, могут формироваться стратегические союзы. Эти союзы с высокой вероятностью состоят в том, что, согласно данному исследованию, они станут поверхностными и импровизированными. Цель этого исследования - пролить свет на глубину возможных союзов в ближайшем будущем, рассматривая прошлое и настоящее сотрудничества между США-РФ-КНР-ЕС и другими глобальными центрами силы с разных точек зрения. В этом исследовании будет обсуждаться поведение глобальных центров силы, которым необходимо узнать свои старые или новые роли на международной арене. Таким образом, мы попытаемся выявить вклад РФ в создание многополярной международной системы.

Anahtar Kelimeler

Глобальная держава, США, РФ, КНР, ЕС, Союз.

Kaynakça

• COŞKUN, B. D. (2002). “11 Eylül Sonrası ABD: Süper Güç Yeni Politika Arayışında”. Avrasya Dosyası. XVIII/1: 292-298.
• EMBEL, E. (2008). Prof. Dr. Fahir Armaoğlu’na Armağan. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• KANTARCI, Ş. (2012). “Soğuk Savaş Sonrası Uluslararası Sistem: Yeni Sürecin Adı Koalisyonlar Dönemi mi?”. Güvenlik Stratejileri. XXVIII/16: 46-85.
• KAYADOR, V. (2004). “Dünden Bugüne Rusya; Rusya’nın Genel Politikaları”. 2023 Dergisi.42: 32-35.
• KISSINGER, H. (2006). Diplomasi. (çev. İ. H. Kurt). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• KURTBAĞ, Ö. (2010). Amerikan Yeni Sağı ve Dış Politika: Hegemonya Ekseninde Bir Analiz.Ankara: USAK Yayınları.
• KÜRKÇÜOĞLU, Ö. (1998). “Dünya’nın ve Türkiye’nin Yakın Tarihi / Yeni Dünya Düzeni Arayışları: Küreselleşme”. Güvenlik Stratejileri. XVIII/16: 47-84.