Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster
Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 1, 97 - 115, 30.04.2023
https://doi.org/10.57115/karefad.1276921

Öz

Peer bullying is a major problem that is becoming more common day by day and is at the top of the disciplinary problems in schools. This research is a qualitative study prepared to make a general review of the studies on peer bullying based on the purpose, distribution by years, distribution according to methods, distribution according to study groups, distribution according to provinces, distribution according to data analysis management/techniques and research findings. With this study, it has been tried to determine the features of the articles written in the field and to determine the common aspects of the articles with a document review method. Through the journal park, 20 articles that have been studied in the field have been examined and analyzed with the descriptive analysis method, and it has been found that the problem of peer bullying takes place at all levels and the solution studies for it are in sufficient. In addition, it is thought that the studies on this subject are insufficient and this study will contribute to the field.

Kaynakça

  • Atik, G., & Kemer, G. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencileri arasındaki zorbalığı yordamada problem çözme becerisi, sürekli öfke-öfke ifade tarzları ve fiziksel özyeterliğin rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 198-206.
  • Boulton, M. J., & Smith, P. K. (1994). Bully/victim problems in middle‐schoolchildren: Stability, self‐perceived competence, peer perceptions and peeracceptance. British Journal of Developmental Psychology, 12(3), 315-329.
  • Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
  • Cole, D. A., Sinclair-McBride, K. R., Zelkowitz, R., Bilsk, S. A., Roeder, K., & Spinelli, T. (2016). Peer victimization and harsh parenting predict cognitive diatheses for depression in children and adolescents. Journal of Clinical Child and adolescents. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 45(5), 668-680. https://doi.org/10.1080/15374416.2015.1004679
  • Çarkıt, E., & Bacanlı, F. (2020). Okullarda akran zorbalığı: öğretmen görüşlerine göre nitel bir çalışma. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(24), 2545-2583.
  • Çelenk, T. E. A., & Yıldızlar, O. (2019). Lise öğrencilerinde akran zorbalığı ve mağduriyetinin incelenmesi. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(2), 24-31.
  • Erkin, M., Korkmaz, T., & Atbaşı, Z. (2021). Akran zorbalığı kavramının lisansüstü tezlerde incelenmesi. Turkish Special Education Journal: International, 3(1), 1-19.
  • Gökkaya, F., & Sütcü, S. T. (2020). Akran zorbalığının ortaokul öğrencileri arasındaki yaygınlığının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 40-54.
  • Menesini, E., Sanchez, V., Fonzi, A., Ortega, R., Costabile, A., & LoFeudo, G. (2003). Moral emotions and bullying: A cross‐national comparison of differences between bullies, victims and outsiders. Aggressive Behavior, 29(6), 515-530.
  • Olweus, D. (2005). A use fulevaluation design, and effects of the olweus bullying prevention program. Psychology, CrimeLaw, 11(4), 389-402.
  • Sezen, M. F., & Murat, M. (2018). Ergenlerde akran zorbalığı, internet bağımlılığı ve duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 160-182.
  • Sipahi, E. (2019). Ortaokul öğrencilerinin siber zorbalık ve akran zorbalığı eğilimlerinin örgütsel yabancılaşma ve örgütsel güven algılarına etkilerinin incelenmesi: Ankara ili örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 34, 328-351. DOI: 10.14520/adyusbd.573415
  • Smith, P. K. (2016). Zorbalık: Tanımı, türleri, nedenleri, sonuçları ve müdahale. Sosyal ve Kişilik Psikolojisi Pusulası, 10(9), 519-532.
  • Şahin, M., Demirağ, S., & Aykaç, F. (2009). Anasınıfı öğretmenlerinin akran zorbalığı ile ilgili algıları. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 1-16.
  • Tanas Telci, H. (2019). Liselerde akran zorbalığının yaygınlığı ve mağdurların sosyal kaygı düzeylerinin incelenmesi. (Tez no: 606576) [Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Topçu, A. E. (2018). Okullarda akran zorbalığının yaygınlığı ve doğası üzerine bir derleme. Kriz Dergisi, 26(2), 0-0.
  • Totan, T., & Yöndem, Z. D. (2007). Ergenlerde zorbalığın anne baba ve akran ilişkileri açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 8(2), 53-68.
  • Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543-559.
  • Ünver, G., Bümen, N. T., & Başbay, M. (2010). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans derslerine öğretim elemanı bakışı: Ege Üniversitesi örneği. Eğitim ve Bilim, 35(155), 63-77.
  • Yelboğa, N., & Koçak, O. (2019). Ergenlerde akran zorbalığını yordayan bazı faktörlerin zorba ve mağdur bireyler açısından değerlendirilmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 13(19), 2286-2320.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.

Türkiye'de Akran Zorbalığı Konusunda Yapılan Çalışmaların Sistematik Analizi (2010-2020)

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 1, 97 - 115, 30.04.2023
https://doi.org/10.57115/karefad.1276921

Öz

Akran zorbalığı gün geçtikçe yaygınlaşan ve okullardaki disiplin problemlerinin en başında yer alan büyük bir sorundur. Bu araştırma akran zorbalığı üzerine yapılan çalışmaların amaçlarına, yıllara, yöntemlerine, çalışma gruplarına, çalışılan illere, veri analiz yöntemi/tekniklerine ve araştırma bulgularına göre dağılımlarının genel bir incelemesini yapmak amacıyla hazırlanan nitel bir çalışmadır. Bu çalışma ile alanda yazılan makalelerin özellikleri belirlenmiştir. Doküman incelemesi yöntemiyle de makalelerin ortak yönlerini tespit edilmeye çalışılmıştır. DergiPark aracılığı ile alanda 20 makale kaleme alınmış, betimsel analiz yöntemi ile analiz edilerek akran zorbalığı sorununun tüm kademelerde yer aldığı ve buna yönelik yapılan çözüm çalışmalarının yetersiz kaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanında bu konuda alanda yapılan çalışmaların yetersiz olduğu ve bu çalışmanın da alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir

Kaynakça

  • Atik, G., & Kemer, G. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencileri arasındaki zorbalığı yordamada problem çözme becerisi, sürekli öfke-öfke ifade tarzları ve fiziksel özyeterliğin rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 198-206.
  • Boulton, M. J., & Smith, P. K. (1994). Bully/victim problems in middle‐schoolchildren: Stability, self‐perceived competence, peer perceptions and peeracceptance. British Journal of Developmental Psychology, 12(3), 315-329.
  • Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
  • Cole, D. A., Sinclair-McBride, K. R., Zelkowitz, R., Bilsk, S. A., Roeder, K., & Spinelli, T. (2016). Peer victimization and harsh parenting predict cognitive diatheses for depression in children and adolescents. Journal of Clinical Child and adolescents. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 45(5), 668-680. https://doi.org/10.1080/15374416.2015.1004679
  • Çarkıt, E., & Bacanlı, F. (2020). Okullarda akran zorbalığı: öğretmen görüşlerine göre nitel bir çalışma. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(24), 2545-2583.
  • Çelenk, T. E. A., & Yıldızlar, O. (2019). Lise öğrencilerinde akran zorbalığı ve mağduriyetinin incelenmesi. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(2), 24-31.
  • Erkin, M., Korkmaz, T., & Atbaşı, Z. (2021). Akran zorbalığı kavramının lisansüstü tezlerde incelenmesi. Turkish Special Education Journal: International, 3(1), 1-19.
  • Gökkaya, F., & Sütcü, S. T. (2020). Akran zorbalığının ortaokul öğrencileri arasındaki yaygınlığının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 40-54.
  • Menesini, E., Sanchez, V., Fonzi, A., Ortega, R., Costabile, A., & LoFeudo, G. (2003). Moral emotions and bullying: A cross‐national comparison of differences between bullies, victims and outsiders. Aggressive Behavior, 29(6), 515-530.
  • Olweus, D. (2005). A use fulevaluation design, and effects of the olweus bullying prevention program. Psychology, CrimeLaw, 11(4), 389-402.
  • Sezen, M. F., & Murat, M. (2018). Ergenlerde akran zorbalığı, internet bağımlılığı ve duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 160-182.
  • Sipahi, E. (2019). Ortaokul öğrencilerinin siber zorbalık ve akran zorbalığı eğilimlerinin örgütsel yabancılaşma ve örgütsel güven algılarına etkilerinin incelenmesi: Ankara ili örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 34, 328-351. DOI: 10.14520/adyusbd.573415
  • Smith, P. K. (2016). Zorbalık: Tanımı, türleri, nedenleri, sonuçları ve müdahale. Sosyal ve Kişilik Psikolojisi Pusulası, 10(9), 519-532.
  • Şahin, M., Demirağ, S., & Aykaç, F. (2009). Anasınıfı öğretmenlerinin akran zorbalığı ile ilgili algıları. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 1-16.
  • Tanas Telci, H. (2019). Liselerde akran zorbalığının yaygınlığı ve mağdurların sosyal kaygı düzeylerinin incelenmesi. (Tez no: 606576) [Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Topçu, A. E. (2018). Okullarda akran zorbalığının yaygınlığı ve doğası üzerine bir derleme. Kriz Dergisi, 26(2), 0-0.
  • Totan, T., & Yöndem, Z. D. (2007). Ergenlerde zorbalığın anne baba ve akran ilişkileri açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 8(2), 53-68.
  • Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543-559.
  • Ünver, G., Bümen, N. T., & Başbay, M. (2010). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans derslerine öğretim elemanı bakışı: Ege Üniversitesi örneği. Eğitim ve Bilim, 35(155), 63-77.
  • Yelboğa, N., & Koçak, O. (2019). Ergenlerde akran zorbalığını yordayan bazı faktörlerin zorba ve mağdur bireyler açısından değerlendirilmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 13(19), 2286-2320.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Toplam 21 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Sadık Kılınç

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2023
Gönderilme Tarihi 4 Nisan 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 11 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Kılınç, S. (2023). Türkiye’de Akran Zorbalığı Konusunda Yapılan Çalışmaların Sistematik Analizi (2010-2020). Çankırı Karatekin Üniversitesi Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi, 11(1), 97-115. https://doi.org/10.57115/karefad.1276921