Kilistra (Gökyurt) Cultural Geomorphological Area

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 1, 1 - 21, 28.04.2024

Halil Mesut Baylak , Tevfik Erkal , Barış Taş

https://doi.org/10.57115/karefad.1407454

Cited By: 1

Öz

When evaluating the results of human activities on geomorphology, it becomes clear that "cultural erosion" and sediment transport are at a higher rate than active geological erosion on earth. Considering this explanation, it is important to define and position the cultural geomorphological area by geomorphology and to determine the equivalent of culture in the natural environment. While discussing the formation and development of morphology, analyzes focusing on presenting objective and concrete data are important in explaining geomorphological features. The aim of the study is to express the process within the scope of cultural geomorphology with a clear and understandable analysis in terms of the course of the cultural process and the development process of geomorphological units, specific to the Kilistra (Gökyurt) Region sample area. This effect is the result of changes in the environment that occur unintentionally with the technology developed by humans. Presenting an approach analysis to these relationships was determined as the main method in the study. The basis of this method is to deal with dynamic factors in the evolution of the natural environment. The formations occurring in the area, which started to form/develop as a result of cultural activity in the area and is defined as a cultural geomorphological area, allow the area to be evaluated as a geopark.

Anahtar Kelimeler

Cultural Geomorphology, Natural Environment Sensitivity, Cultural Erosion, Cultural Geomorphological Environment. Gavur Lake

Kilistra (Gökyurt) Kültürel Jeomorfolojik Alanı

Öz

İnsan faaliyetlerinin jeomorfoloji üzerinde oluşan sonuçların değerlendirilmesinde “kültürel erozyon”un ve sediment taşınımının yeryüzünde etkin jeolojik erozyondan daha fazla oranda olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu açıklama göz önüne alındığında jeomorfoloji tarafından kültürel jeomorfolojik alanın tanımlanması ve konumlandırılması ile kültürün doğal çevrede karşılığının belirlenmesi önemlidir. Morfolojinin oluşum ve gelişimi ele alınırken nesnel ve somut verilerin ortaya konulmasına odaklanan analizler jeomorfolojik özelliklerin açıklanmasında önemlidir. Kilistra (Gökyurt) Yöresi örneklem alanı özelinde kültürel sürecin seyri ve jeomorfolojik ünitelerin gelişme süreci bakımından sürecin açık ve anlaşılır bir analizle kültürel jeomorfoloji kapsamında ifade edilmesi çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu etki insanın geliştirdiği teknolojiyle istemeyerek ortaya çıkan çevrede oluşan değişimlerin sonuçlarıdır. Çalışmada bu ilişkilere bir yaklaşım analizi sunmak ana yöntem olarak belirlenmiştir. Bu yöntemin temelini doğal ortam evrimine olan dinamik etkenlerle ilgilenmek oluşturmaktadır. Sahada kültürel etkinliğin bir sonucu olarak oluşan/gelişmeye başlayan ve kültürel jeomorfolojik alan olarak tanımlaması yapılan sahada meydana gelmekte olan oluşumlar alanın jeopark olarak değerlendirilmesine imkân sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

KÜLTÜREL JEOMORFOLOJİ, DOĞAL ORTAM DUYARLILIĞI, KÜLTÜREL EROZYON, Kültürel Jeomorfolojik Ortam, GAVUR GÖLÜ

Kaynakça

• Arıtan, H. S. (2010). Konya Kilistra (Gökyurt) tarihsel yerleşimi, mekansal gelişimi ve koruma önerileri. [Konya Kilistra (Gökyurt) historical placement architectural development and conservation offers] (Tez No. 295759) [Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi] Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Bayladı, D. (1998). Dinler kavşağı Anadolu. Say Yayınları.
• Baylak, H. M. (2023). Kilistra (Gökyurt) yöresi’nin kültürel jeomorfolojisi, Konya [Cultural geomorphology of Kilistra (Gökyurt) region, Konya] (Tez No. 849709) [Doktora Tezi, Çankırı Karatekin Üniversitesi] Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Baylak, H. M. ve Erkal, T. (2020). In critique of history, concepts and approaches on “why should we make geoparks?” American Research Journal of Humanities & Social Science, 3(12), 06-22.
• Bildirici, M. (2009). Tarihi su yapıları (Konya-Karaman-Niğde-Yalvaç-Side-Mut-Silifke). T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Brunsden, D. (2001). A critical assessment of the sensitivity concept in geomorphology. Catena, 42, 99-123. https://doi.org/10.1016/S0341-8162(00)00134-X
• Brunsden, D. & Thornes, J. B. (1979). Landscape sensitivity and change. Institute of British Geographers Transactions, 4, 463-484. https://doi.org/10.2307/622210
• Hoşgören, M. Y. (2015). Jeomorfoloji’nin Ana Çizgileri. I. Çantay Yayınları.
• Lu, X. X. (2005). Spatial variability and temporal change of eater discharge and sediment flux in the Lower Jinsha Tributary: Impact of environment changes. River Research and Applications, 21(2-3), 229-243.
• Özlü, İ. (1994). Klasik çağda Lykaonia Bölgesi’nin tarihi coğrafyası. [Historical geography of the Lykaonia Region in the classical age] (Tez No. 30554) [Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi] Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Sür, Ö. (1972). Türkiye’nin özellikle İç Anadolu’nun genç volkanik alanlarının jeomorfolojisi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, 223.