CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA GÜMÜŞHANE VİLAYETİ’NDE BAYINDIRLIK FAALİYETLERİ

Yıl 2020, , 447 - 460, 28.12.2020

Serdar Göktaş

https://doi.org/10.31765/karen.779105

Cited By: 1

Öz

Osmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne geçiş sürecinde Gümüşhane, bu dönemin olağanüstü şartları sebebiyle her açıdan ağır bir yıkıma uğramıştır. Şehir, Birinci Dünya Savaşı’nda Rus ve Ermeni işgaliyle birlikte can ve mal kaybının yanı sıra sosyo-kültürel, bayındırlık, eğitim, nüfus, ekonomi, güvenlik gibi alanlarda da manevi bir çöküş yaşamıştır. Cumhuriyet’in ilanının ardından kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devleti idari yapılanması içinde ilk olarak bağımsız sancak daha sonra ise vilayet kimliğiyle yer alan Gümüşhane, yakın geçmişte yaşamış olduğu sarsıntıların yaralarını sarmak üzere harekete geçmiştir. Özellikle Rus işgali sırasında yakılan ve yıkılan şehir bu dönemde yeniden inşa edilmeye başlanmıştır.
Bu çalışmada, Türkiye’de devlet adıyla birlikte zihniyetin de değiştiği Cumhuriyetin ilk yıllarında Gümüşhane Vilayeti’nde bayındırlık açısından nasıl bir değişim ve dönüşümün yaşandığı gözler önüne serilecektir.

Anahtar Kelimeler

Gümüşhane, Cumhuriyet, Bayındırlık

Kaynakça

• Akbulut, Uğur (2016), “1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşında Gümüşhane ve Çevresi”, Gümüşhane Tarihi (İl Oluşunun 85. Yılında Gümüşhane Tarihi ve Ekonomisi Sempozyumu 25-26 Mayıs 2010), Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları, 37-46.
• Aktaş, Serap (2008), Gümüşhane ve Çevresinde Ermeni Faaliyetleri (1895-1918), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Altınay, Ahmed Refik (2001), Kafkas Yollarında: Hatıralar ve Tahassüsler, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Aşkın, Cevdet (2016), “Birinci Dünya Savaşı Boyunca Gümüşhane ve Çevresinde Rus İşgali’nin Sosyal Yansıması”, Mavi Atlas, 6/2016, 109-126.
• Çelik, Recep (2015), “Gümüşhane Sancağı: Askeri, İktisadi ve İdari Durum Üzerine Bazı Tespitler (1914-1918)”, History Studies, 7/3, 23-37.
• Göktaş, Serdar (2020), Cumhuriyet Döneminde Bayburt (1923-1950), Bayburt: Bayburt Üniversitesi Bayburt Kültürü ve Tarihi Araştırma Merkezi Yayınları.
• Karabekir, Kazım (1960), İstiklal Harbimiz, İstanbul: Türkiye Yayınevi.
• Kuran, Ercüment (1991), “Cumhuriyet Devrinde Gümüşhane’nin Sosyal, Ekonomik ve Kültürel Gelişmesi”, Geçmişte ve Günümüzde Gümüşhane Sempozyumu (13-17 Haziran 1990), Ankara, 23-27.
• Okay, Vehbi (1938), Cumhuriyetin 15. Yılında Gümüşhane, İstanbul: Ulus Basımevi.
• San, Sabri Özcan (1993), Rusların Gümüşhane İlini İşgali, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Saydam, Abdullah (1991), “Milli Mücadele’de Gümüşhane”, Geçmişte ve Günümüzde Gümüşhane Sempozyumu (13-17 Haziran 1990), Ankara, 93-100.
• Saylan, Kemal (2017), “I. Dünya Savaşı Sırasında Yukarı Harşit Vadisi’nde Rusların Yaptığı Tahribat”, Harşit Vadisi (Tarih-Coğrafya-Kültür), Giresun: Dokap Bölge İdaresi Başkanlığı, 159-167.
• Tağudar, İ. Namık (1936), Gümüşhane Vilayeti, Gümüşhane: Vilayet Basımevi.
• Tozlu, Selahattin (1991), “Gümüşhane ve Çevresinde Ermeni Hareketleri”, Geçmişte ve Günümüzde Gümüşhane Sempozyumu (13-17 Haziran 1990), Ankara, 101-112.
• Tuncel, Metin, “Gümüşhane”, İslam Ansiklopedisi, C. 14, İstanbul: Türk Diyanet Vakfı Yayınları, 1996, 273-276.
• ______ (1991), “Yer Değiştiren Şehirler ve Gümüşhane Örneği”, Geçmişte ve Günümüzde Gümüşhane Sempozyumu (13-17 Haziran 1990), Ankara, 29-33.
• Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-1928), Matbuat Müdüriyet-i Umumiyesi.
• Üçüncü, Uğur (2017), “Milli Mücadele Yıllarında Gümüşhane’de İktisadi Hayat (1919-1924)”, Anadolu İktisat ve İşletme Dergisi, 1/1, 66-83.
• Üçüncüoğlu, Adnan Güngör (1998), Torul-Kürtün Tarihi, Trabzon: Torul Belediyesi Yayınları.
• Vilayetlerimizin Tarihi (1968), İstanbul: Tifdruk Matbaacılık.
• Zaman, Mehmet ve Doğanay, Serkan (2000), “Şehir Coğrafyası Açısından Bir İnceleme: Gümüşhane”, Doğu Coğrafya Dergisi, 6/3, 245-285.