Öz
Sosyolojik açıdan toplumların en temel yapı taşı ailedir. Tarihsel süreç içerisinde varlığı ve önemi sürekli artan aile kurumu, toplumun düzeninin devam etmesinde çok önemli işlev üstlenmiştir. Toplumlar bu anlamda aile kurumuna büyük önem vermiştir. Aile kurumu gelecek nesillere kültürel kimliğin ve tarih bilincinin aktarılmasında önemli vazifeler üstlenmiştir. Bu çalışmada Osmanlı aile yapısının XVIII. yüzyılda Trabzon örneği üzerinden tarihi ve sosyolojik tespitine katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Bu çalışmada Osmanlı sosyal tarih çalışmalarının önemli arşiv belgeleri olan şer’iye sicilleri kullanılarak hazırlanmıştır. Bu kaynaklardan hareketle 1700-1730 seneleri arasında Trabzon’da aile birliğini oluşturan etmenler üzerinde durulmuştur. Bu doğrultuda Trabzon şer’iye sicillerine yansıdığı kadarı ile ailenin oluşum süreci ilk olarak; bireylerin reşit sayılma yaşları, evliliğe rıza, nişan, mehir, eş ve çocuk sayıları ele alınmıştır. Çalışmanın devamında aile birliğinin dağılması ile ilgili olarak boşanma ve bu sürecin devamında iddet nafakası ele alınmıştır. Çalışmada ayrıca dönemin iktisadi koşulları göz önünde tutularak birtakım kıyaslamalar yapılmıştır. Çalışmada çok eşliliğin çocuk sayısı üzerinde etkisi olup olmadığı değerlendirilmiştir.
Kaynakça
- Acar, H. İbrahim (2000), “İddet”, TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: TDV İslam Araştırmaları Merkezi, 21, 466-471.
- ________ (2007), “Nişân”, TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: TDV İslam Araştırmaları Merkezi, 33, 152-154.
- ________ (2010), “Talak”, TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: TDV İslam Araştırmaları Merkezi, 39, 496-500.
- Aktan, Hamza (1997), “Nişânlanma”, İslâm’da İnanç İbadet ve Günlük Yaşayış Ansiklopedisi, İstanbul: Gerçek Hayat Yayınları 1-4.
- Ali Kevser Kâmil-Öğüt Salim (1993), “Çok Evlilik”, TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: TDV İslam Araştırmaları Merkezi, 8, 366-368.
- Apaydın, H. Yunus (2013), “Velâyet”, TDV İslâm Ansiklopedisi İstanbul: TDV İslam Araştırmaları Merkezi, 43, 15-19. Arsal, Sadri Maksudi (1947), Türk Tarihi ve Hukuk, İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.
- Atar, Fahrettin (2005), “Muhâlea”, TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: TDV İslam Araştırmaları Merkezi, 30, 399-402.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 7 Temmuz 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 9 Sayı: 18 |
Kaynak Göster
The Journal of Institute of Black Sea Studies is an Open Access journal and provides immediate open access to its contents. The Journal aims to promote the development of global Open Access to scientific information and research. The Publisher provides copyrights of all online published papers (except where otherwise noted) for free use of readers, scientists, and institutions (such as link to the content or permission for its download, distribution, printing, copying, and reproduction in any medium, except change of contents and for commercial use), under the terms of Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0). License, provided the original work is cited. Written permission is required from the publisher for use of its contents for commercial purposes.
The Journal of Institute of Black Sea Studies is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0).