OKUL ÖNCESİ EĞİTİMDE KODLAMA ÖĞRETİMİ: TRABZON İLİ ORTAHİSAR MERKEZ İLÇESİ OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARI ÖRNEĞİ

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 23, 117 - 136, 30.06.2025

Asiye Köse , Melek Demir Adem Kurban , Cemil Karakaş , Serkan Harput

Öz

Kodlama sözcüğü akla bir bilgisayara algoritmalar vasıtasıyla komutlar yükleme ve istenilen işlem basamaklarını oluşturabilmeyi getirir. Kodlama bu basit tanımdan çok daha fazlasıdır ve bilgisayar kullanılmadan da yapılabilen bir işlem olduğundan erken yaşta öğretilmesi yaşamsal önemdedir. Erken yaş çocukların eğitim gördüğü okul öncesi eğitim kurumlarında kodlamanın önemini göstererek farkındalığı artırmayı amaçlayan bu çalışma Trabzon İli Ortahisar Merkez İlçesi sınırları içinde faaliyet gösteren Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı okul öncesi eğitim kurumlarında gerçekleştirilen bir e-twinning projesinin uygulaması esnasında toplanan veriler kullanılarak kaleme alınmıştır. Çalışmanın hedefi, okul öncesi dönemde bilgisayarsız kodlamanın Trabzon İli’nde ve ülkemizde yaygınlaştırılmasının sağlanarak bu alandaki eksikliğin giderilmesine, teknolojideki evrensel gelişmelerle rekabet edebilir genç bir neslin yetiştirilmesine katkı sağlamaktır. Dünyada kodlama becerilerinin erken yaş çocuklara kazandırılması 20. yüzyıl başlarında başlamış, Ülkemizde kodlama eğitiminin önemi son yıllarda daha anlaşılabilir hale gelmiştir. Ülkemizde ve Trabzon’da uygulama geçmişi dünyadaki örneklerden daha kısa olan okul öncesi kodlama eğitiminde başarı için öncelikle okul öncesinde görev yapan öğretmenlerin kodlama öğretimiyle ilgili düşünce, bilgi, deneyim ve yaklaşımlarının tespit edilmesi, kodlamayla öğretimin öneminin anlatılması gerekmektedir. Bu çalışmada Trabzon Ortahisar İlçesi Okul Öncesi Eğitim kurumlarında 48-59 ve 60-71 ay yaş aralığındaki çocuklara verilecek olan kodlama eğitiminin sağlayacağı faydalar nitel analiz yöntemiyle ele alınarak analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Algoritma , Kodlama , Okul öncesi , Müfredat , Hesaplamalı Düşünme

Kaynakça

• Telif Eserler Arndt, A. B. (1983), “Al-Khwarizmi”, The Mathematics Teacher, 76/9, 668-670.
• Atabay, Elif ve Albayrak, Mehmet (2020), “Okul Öncesi Dönem Çocuklarına Oyunlaştırma ile Algoritma Eğitimi Verilmesi”, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 8/3, 856-868.
• Aytekin, Alper vd., (2018), “Algoritmaların Hayatımızdaki Yeri ve Önemi”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5/7, 143-150.
• Balcı, Ali (2019), “Eğitimsel Araştırmanın Eğitimsel Sorunların Çözümüne Uygulanması”, Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 22/1, 411-420.
• Beer, David (2016), “The Social Power of Algorithms”, Information, Communication & Society, 20/1, 1–13
• Bozpolat, Ebru ve Topdağı, Mine (2022) “İlkokulda Temel Algoritma ve Kodlama Eğitimine Yönelik Bir İhtiyaç Analizi”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11/3, 933-957.
• Canbeldek, Merve (2020), Erken Çocukluk Eği̇ti̇mi̇nde Üreten Çocuklar Kodlama ve Roboti̇k Eği̇ti̇m Programinin Etki̇leri̇ni̇n İncelenmesi̇, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi̇Eğitim Bilimleri̇ Enstitüsü̈ Temel Eğitim Anabilim Dali Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı.
• Chen, Si vd. (2020), “Games Literacy for Teacher Education: Towards the Implementation of Game-based Learning” Educational Technology & Society, 23/2, 77-92.
• Dülger, Mehmet Fatih (2022), “Sosyal Ağların Eğitimde Dönüştürücü Rolü eTwinning Faaliyeti Örneği”, KSÜ Eğitim Dergisi, 4/2, 83-103.
• Edwards, Sharon A. vd. (2019), “Math, Coding, and Making.” In Kids Have All the Write Stuff, 180–208. University of Massachusetts Press, 2019.
• Frierson, Patrick R. (2015), “Maria Montessori’s Philosophy of Experimental Psychology”, The Journal of the International Society for the History of Philosophy of Science, 5/29, 240-268.
• Fröbel, Karl (1867), “The Kindergarten”, The Massachusetts Teacher (1858-1871), 20/3, 73-85.
• Karataş, Harun (2021), “21. Yy. Becerilerinden Robotik ve Kodlama Eğitiminin Türkiye ve Dünyadaki Yeri”. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 10/30, 693-729.
• Kavak, Şule ve Çoşkun, Hasan (2017) “Erken Çocukluk Eğitiminde Eğitici Materyal Geliştirmenin Önemi”, Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 2/2, 11-23.
• Küçükkara, Muhammet Fatih ve Aksüt, Pelin (2021), “An Example Of Unplugged Coding Education In Preschool Period: Activity-Based Algorithm For Problem Solving Skills”, Journal of Inquiry Based Activities (JIBA), 11/2, 81-91.
• McLaren, Coralee, vd. (2012) “Children’s Movement in an Integrated Kindergarten Classroom: Design, Methods and Preliminary Findings.” Children, Youth and Environments, 22/1, 145-177.
• Mercan, Zerrin (2022), “P21 Perspektifinden Erken Çocukluk Döneminde 21. Yüzyıl Becerileri” Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi (MREFD) 4/2, 87-105.
• Özdemir, Caner ve Aksoy, Şeyma (2025), “Okul Öncesi Dönemde Oyun ve Akran İlişkilerinin Ebeveyn Görüşlerine Göre İncelenmesi”, Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi, 9/1, 28-40.
• Sayın, Zehra ve Kaya, Süleyman Seydi (2016), “Yeni Bir 21. Yüzyıl Becerisi Olarak Kodlama Eğitimi ve Kodlamanın Eğitim Politikalarına Etkisi”, Akademik Bilişim 2016, 3-5 Şubat Adnan Menderes Üniversitesi Yayını, 1-12. https://yunus.hacettepe.edu.tr/~sadi/yayin/AB16_Sayin-Seferoglu_Kodlama.pdf (20 Şubat 2025 tarihinde erişildi).
• Shumway, Jessica F., vd. (2019), “Coding Toys in Kindergarten” Teaching Children Mathematics, 25/5, 314-317.
• Stevens, Ellen Yale (1912), “Montessori and Froebel: A Comparison”, The Elementary School Teacher, 12/6, 253-258.
• Şahin, Hatice ve Arıkan, Arzu (2024), “Okul Öncesi Eğitimde Robotik Uygulamaları”, Trakya Eğitim Dergisi, 14/1, 260-286.
• Thayer-Bacon, Barbara (2012), “Maria Montessori, John Dewey, and William H. Kilpatrick”, Education and Culture, 28/1, 3-20.
• Usta, İlker (2022), “Eğitici Ahşap Oyuncaklar Bağlamında Kategorik Detaylandırmalar: Sayı Öğretme ve Harf Öğretme İçin Benzerlikler ve Farklılıklar Karşılaştırması”, Uluborlu Mesleki Bilimler Dergisi, 5/2, 82-89.
• Ültay, Eser, vd. (2021), “Sosyal Bilimlerde Betimsel İçerik Analizi”, IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 188-201.
• Yücel, Elif vd., (2021), “Okul Öncesi Eğitimde Kullanılabilecek Bir Robotik Materyal Oluşturulması”, Journal of New Results in Engineering and Natural Sciences, 14, 17-28.
• Zurnacı, Burcu ve Turan Zeynep (2022), “Türkiye’de Okul Öncesinde Kodlama Eğitimine İlişkin Yapılan Çalışmaların İncelenmesi”, Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 5/1, 258-286.
• İnternet Kaynakları eTwinning Nedir? eTwinning Projesi Nasıl Yapılır? https://www.egiteknoloji.com/etwinning-nedir-etwinning-projesi-nasil-baslatilir.html (13 Aralık 2024 tarihinde erişildi).
• For the Power of Coding, https://school-education.ec.europa.eu/hy/etwinning/projects/kodlamanin-gucu-adina-power-coding/twinspace, (20 Şubat 2025 tarihinde erişildi).
• Kodlamanın Gücü Adına” Projesi̇ Kuramsal ve Li̇teratür Bi̇lgi̇lendi̇rme Toplantısı Yapıldı, https://cukurcayiranaokulu.meb.k12.tr/icerikler/kodlamanin-gucu-adina-projesi-kuramsal-ve-literatur-bilgilendirme-toplantisi-yapildi_15025653.html (20 Şubat 2025 tarihinde erişildi).
• Okul Öncesi Kodlama Ne İşe Yarar, https://sertifika.subu.edu.tr/okul-oncesi-kodlama-ne-ise-yarar (10 Ocak 2025 tarihinde erişildi).
• Okul Öncesi Kodlama Uygulamaları, https://campusakademi.com/okul-oncesi-kodlama-kazanimlari/ (20 Şubat 2025 tarihinde erişildi).
• Okul Öncesi Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli 2024, https://tymm.meb.gov.tr/upload/program/2024programokuloncesiOnayli.pdf (10 Şubat 2025 tarihinde erişildi).
• Okul Öncesinde Kodlamanın Önemi, https://www.atolyevizyon.com/okul-oncesinde-kodlamanin-onemi/ (10 Şubat 2025 tarihinde erişildi).
• Orhan Kesemen, Kodlama Öğrenmenin İpuçları, https://www.youtube.com/watch?v=_lCUPtBL_38 (19 Ocak 2025 tarihinde erişildi).
• Unicef, for Every Child, https://www.unicef.org/ (2 Mayıs 2025 tarihinde erişildi).
• T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Okul Öncesi Eğitim Programı 2024, https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/guncellenenokuloncesiegitimprogrami.pdf (10 Ocak 2025 tarihinde erişildi).
• Trabzon'da "Kodlamanın Gücü Adına" Etkinliği Düzenlendi, https://www.haberturk.com/trabzon-haberleri/34794933-trabzonda-kodlamanin-gucu-adina-etkinligi-duzenlendi 20 Şubat 2025 tarihinde erişildi).
• Trabzon'da "Kodlamanın Gücü Adına" Etkinliği Düzenlendi, https://akcaabatgazetesi.com.tr/haber/trabzonda-kodlamanin-gucu-adina-etkinligi-duzenlendi-33078.html (24 Şubat 2025 tarihinde erişildi).