Doğumda Spiritüel Bakım: Spiritüel Danışmanlık ve Yaklaşım

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: Özel Sayı-1 - 2. ULUSLARARASI 4. ULUSAL DOĞUMA HAZIRLIK EĞİTİMİ VE EĞİTİCİLİĞİ KONGRESİ KONGRE BİLDİRİLERİ ÖZEL SAYISI, 90 - 94, 29.05.2023

Büşra Çap Dilek Bilgiç

Öz

Atalarımız, hayatın anlamı ve arayışları ile ilgili sorgulamaları ve ters giden durumlar olduğunda bunlar için arayış yolunda Spiritüelite; Latincede “nefes, cesaret, hayat, kuvvet, ruh” anlamlarına gelen “spirit” kökünden türemiştir ve ruhu yaşamla birleştirme, ilahi bir güç ile ilişki kurma çabası ve yaşamı hissetmek anlamına gelmektedir. Türkçede ise spiritüelite, maneviyat kavramı ile ilişkilendirilerek kullanılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü sağlığı bireyin yalnızca hastalık veya sakatlığın olmayışı değil biyo-psiko-sosyal ve spiritüel yönden iyi olması olarak tanımlamaktadır. Bu nedenle tam bir iyilik halinden söz edilebilmesi için spiritüelite göz ardı edilmemelidir. Literatürde sıklıkla spiritüelite kronik ve yaşamı tehdit eden hastalıklarda, onkoloji ve palyatif bakımda başa çıkma mekanizması olarak ele alınmıştır. Obstetri alanında ise spiritüelite ile ilgili yapılan çalışmalar sınırlıdır ve daha çok infertilite, riskli gebelikler, abortus sonrası doğum gibi durumlara odaklanılmaktadır. Ancak tarih boyunca doğum içerdiği mucizevi süreçlerden dolayı spiritüel bir deneyim olarak algılanmıştır. Doğumda spiritüel yaklaşım, bireyin spiritüel bir varlık olduğunu benimseyerek, inanç ve değerlerine karşılık gelen bakımı sağlamayı, şefkatli ve telepatik olmayı içerir. Spiritüel yaklaşımda kadının elini tutma, varoluşsal gücünün farkına varması için cesaretlendirme, spiritüel gereksinimlerini (güven, sevgi, konuşma, dokunma vb.) karşılama ve aktif dinleme gibi yaklaşımlar yer almaktadır. Spiritüel yaklaşımın stresörler ile mücadele etme gücünü arttırarak stresi azaltmayı ve kadının varoluşsal gücünü hissetmesi ile doğum öz-yeterliliğinin arttırmayı sağlamaktadır. Literatürde gebe kadınlardaki doğum korkusu ile psikolojik ve spiritüel iyi oluş arasında negatif bir ilişki olduğu saptanmıştır. Ayrıca spiritüel iyilik hali yüksek olan kadınların doğum ağrısını olumlu anlamlandırdığı ve etkin bir şekilde yönettikleri belirtilmiştir. Bu doğrultuda hemşireler ve ebeler kadınların bakım gereksinimlerini planlarken holistik yaklaşımın bir öğesi olan spiritüeliteyi göz önünde bulundurarak spiritüel sağlık gereksinimlerini saptayarak, spiritüel danışmanlık ve spiritüel bakıma yönelik planlama ve uygulama yapmalıdırlar.
Anahtar Kelimeler: Doğum, hemşirelik, spiritüelite.

Anahtar Kelimeler

Doğum, hemşirelik, spiritüelite.

Kaynakça

• Aksoy A. N. (2015). Doğum korkusu: literatür değerlendirmesi. Ordu Tıp Dergisi, 2:161-165.
• Arslan, H., & Konuk Şener, D. (2009). Stigma, spiritüalite ve konfor kavramlarının Meleis’in kavram geliştirme sürecine göre irdelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(1), 51-58.
• Bélanger-Lévesque, M. N., Dumas, M., Blouin, S., & Pasquier, J. C. (2016). “That was intense!” spirituality during childbirth: a mixed-method comparative study of mothers’ and fathers’ experiences in a public hospital. BioMed Central Pregnancy and Childbirth, 16(1), 294.
• Bilgiç, G., & Çıtak Bilgin, N. (2021). Hamile kadınlarda doğum korkusu ile psikolojik ve ruhsal iyi oluş arasındaki ilişki. Din ve Sağlık Dergisi, 60(1), 295–310. https://doi.org/10.1007/s10943-020-01087-4
• Bulhas, Y. (2018). Reiki 1 ve ho’oponopono Abdollahpour, S., & Khosravi, A. (2018). Relationship between spiritual intelligence with happiness and fear of childbirth in iranian pregnant women. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research, 23(1), 45–50. https://doi.org/10.4103/ijnmr.IJNMR_39_16
• Callister, L. C., & Khalaf, I. (2010). Spirituality in childbearing women. The Journal of Perinatal Education, 19(2), 16–24. https://doi.org/10.1624/105812410X495514
• Carvalho, B., Mirza, F., & Flood, P. (2017). Patient choice compared with no choice of intrathecal morphine dose for caesarean analgesia: a randomized clinical trial. British Journal of Anaesthesia, 118(5), 762–771. https://doi.org/10.1093/bja/aex039
• Chautems C. (2022). "Restoring the sacred part of birth": doula care and cesarean birth in switzerland. Medical Anthropology, 41(5), 560–573. https://doi.org/10.1080/01459740.2022.2098492
• Cook C. C. (2004). Addiction and spirituality. Addiction (Abingdon, England), 99(5), 539–551. https://doi.org/10.1111/j.1360-0443.2004.00715.x
• Crowther, S. A., Hall, J., Balabanoff, D., Baranowska, B., Kay, L., Menage, D., & Fry, J. (2020). Spirituality and childbirth: an international virtual co–operative inquiry. Women and Birth. https://doi:10.1016/j.wombi.2020.02.004
• Crowther, S., & Hall, J. (2015). Spirituality and spiritual care in and around childbirth. Women and Birth: Journal of the Australian College of Midwives, 28(2), 173–178. https://doi.org/10.1016/j.wombi.2015.01.001
• Çınar, F., & Aslan, E. F. (2017). Spiritüalizm ve hemşirelik: yoğun bakım hastalarında spiritüel bakımın önemi. Jaren Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi, 3(1), 37–42. https://doi: 10.5222/jaren.2017.037.
• Erişen, M., & Sivrikaya, S.K. (2017). Manevi bakım ve hemşirelik. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6, 184-190.
• Gaskin, I. M. (1990). Spiritüel Ebelik (Çev. S. Dereli Yılmaz & Ş. Gökyıldız Sürücü). Ankara: Akademisyen Kitapevi. (Çeviri yayın tarihi: 2020)
• Gönenç, İ. M., Akkuzu, G., Durdun Altın, R. & Möroy, P. (2016). Hemşirelerin ve ebelerin manevi bakıma ilişkin görüşleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5 (3), 34-38. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumussagbil/issue/23823/253803
• Kalish N. (2012). Evidence-based spiritual care: a literature review. Current Opinion in Supportive and Palliative Care, 6(2), 242–246. https://doi.org/10.1097/SPC.0b013e328353811c
• Kanani, S., & Allahverdipour, H. (2014). Self-efficacy of choosing delivery method and labor among pregnant women in pars-abad city. J Educ Community Health. 1, 39–47. https://doi:10.20286/jech-010239
• Leap, N. (2010). The less we do the more we give. In M. Kirkham (Ed.), The Midwife Mother Relationship, 2nd ed. (pp. 17– 36). Houndmills: Palgrave Macmillan.
• Linhares, C. H. (2012). The lived experiences of midwives with spirituality in childbirth: mana from heaven. Journal of Midwifery & Women’s Health, 57(2), 165–171. https:// doi:10.1111/j.1542-2011.2011.00133.x
• Mann, J. R., McKeown, R. E., Bacon, J., Vesselinov, R., & Bush, F. (2008). Religiosity, spirituality and antenatal anxiety in southern u.s. women. Archives of Women's Mental Health, 11(1), 19–26. https://doi.org/10.1007/s00737-008-0218-z
• McEwen M (2005). Spiritual nursing care. Holistic Nursing Practice, 19(41), 161-168.
• Moloney, S., & Gair, S. (2015). Empathy and spiritual care in midwifery practice: contributing to women’s enhanced birth experiences. Women and Birth, 28(4), 323–328. https://doi:10.1016/j.wombi.2015.04.009
• Nursing and Midwifery Board of Ireland-NMBI. (2015). Practice standards for midwives, 2nd ed. Blackrock, Co., Dublin: Nursing and Midwifery Board of Ireland
• Organisation for Economic Co-operation and Development-OECD Health Statistics. (2019). https://doi.org/10.1787/888934017918
• Pembroke, N. F., & Pembroke, J. J. (2008). The spirituality of presence in midwifery care. Midwifery, 24(3), 321–327. https://doi.org/10.1016/j.midw.2006.10.004
• Perry, A. G., Potter, P. A., & Ostendorf, W. (2013). Clinical nursing skills and techniques. Amsterdam: Elsevier Health Sciences.
• Price, S., Lake, M., Breen, G., Carson, G., Quinn, C., & O'Connor, T. (2007). The spiritual experience of high-risk pregnancy. Journal of Obstetric, Gynecologic, and Neonatal Nursing, 36(1), 63–70. https://doi.org/10.1111/j.1552-6909.2006.00110.x
• Roudsari, R. L., Allan, H. T., & Smith, P. A. (2007). Looking at infertility through the lens of religion and spirituality: a review of the literature. Human Fertility (Cambridge, England), 10(3), 141–149. https://doi.org/10.1080/14647270601182677
• Sun, H. L., Sinclair, M., Kernohan, G. W., Chang, T. H., & Patterson, H. (2011). Sailing against the tide: taiwanese women's journey from pregnancy loss to motherhood. MCN. The American Journal of Maternal Child Nursing, 36(2), 127–133. https://doi.org/10.1097/NMC.0b013e3182073629
• Taghizdeh, Z.; Ebadi, A.; Dehghani, M.; Gharacheh, M.; Yadollahi, P. (2017). A time for psycho-spiritual transcendence: The experiences of Iranian women of pain during childbirth. Women and Birth, 30(6), 491–496. https://doi:10.1016/j.wombi.2017.04.010
• World Health Organization-WHO. (1997). Review of the constitution and regional arrangements of who: regional arrangements. Regional Office for the Eastern Mediterranean. https://apps.who.int/iris/handle/10665/121625.