Hizan: A Reservor of Knowledge and Scholar

Yıl 2016, Sayı: 1, 189 - 198, 01.03.2016

Hasan Çiçek

Öz

Hizan, having been settlement since the 2nd millennium BC and being a district in Bitlis, maintained its presence as a principality on its own for a long time in the Ottoman era. In this period, Hizan had a view of the universities city with a large number of madrassas. Hizan, an ancient city, was the home of the science center or madrassas, especially in the Ottoman era. Hizan hosting numerous madrassas was also home to the training of scholar, clergy and opinion leaders. Many scholars, thinkers, intellectuals were educated such as Molla Halil, Arvasi, Tağî, Varkanisi, Said Nursi, in this intellectually fertile district.

Anahtar Kelimeler

Hizan, Science, Âlim, Madrassa, Tağ Madrasah

Bir Mekân Hizan: İlim ve Âlim Havzası

Öz

MÖ İki binli yıllardan beri yerleşim yeri olan ve bugün Bitlis’in bir ilçesi olan Hizan, Osmanlılar döneminde uzun süre kendi başına bir beylik olarak varlığını devam ettirmiştir.  Bu dönemlerde de Hizan, sahip olduğu çok sayıda medresesi ile bir üniversiteler şehri görünümündedir. Kadim bir şehir olan Hizan, özellikle Osmanlılar döneminde bir ilim merkezi ya da medreseler havzasıdır. Çok sayıda Medreseyi barındıran Hizan birçok âlimin, din adamının ve kanaat önderinin yetişmesini de sağlamıştır. Entelektüel açıdan münbit olan bu havzada Molla Halil, Arvasi, Tağî, Varkanisi, Said Nursi gibi çok sayıda âlim, düşünür, entelektüel yetişmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hizan, İlim, Âlim, Medrese, Tağ Medresesi

Kaynakça

• Arvasi, S. S. (2011). Minah, 5. Baskı. Ter. S. Önlüer ve H. Okur. İstanbul: Semerkand.
• Çiçek, H. (2006). Yirminci Yüzyılın İlk Yarısında Hizan’da Bir Hekim: Dapira Alê. Bitlis Bülteni, Aylık Haber Ekonomi Aktüalite ve Kültür Dergisi. Sayı: 16. Sayfa: 24-5.
• Çiçek, H. (2007). Sempozyum Tebliği. “Hizan’ın Kültürel Zenginliğinin Tarihsel Arka Planı”, I. Uluslar arası Dünden Bugüne Tatvan ve Çevresi Sempozyumu Bildirileri Kitabı (ss. 659-72). İstanbul: Beyan Yayınları.
• Çiçek, H. (2014). Bir Eğitim Geleneğinin Menşei ve Merkezi Olarak Tağ Medresesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 27. Sayfa: 58-68.
• Hizani, S. (2013). Yusuf û Zuleyxa, Edisyon-Kritik: Ayhan Geveri. İstanbul: Nûbıhar.
• Nursî, B. S. (2006a). Emirdağ Lahikası. İstanbul: RNK.
• Nursî, B. S. (2006b). Tarihçe-i Hayatı. İstanbul: RNK.
• Pakiş, Ö. (1996). Molla Halil Es- Si’irdî ve Tefsirdeki Metodu. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: MÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şeref Han. (2006). Şerefname. 3. Baskı. Çev. M. Emin Bozarslan. Diyarbakır.