RİSALE-İ NUR’DA HADİSLERİ MÜSBET YORUMLAMA

Yıl 2017, Sayı: 4, 115 - 132, 01.11.2017

Dr. Ali Mustafa

https://doi.org/10.31120/0.2018.42

Öz

Risale-i Nur’u okuyanlar, Said Nursi’nin Kur’an ve sünnette geçen şer’i metinleri

usul-ü şeriata, akla ve sağduyuya uygun olarak müsbet bir biçimde yorumladığını

fark eder; bu suretle metinlere aykırı olan ve çoğu zaman fikrî

sapmalara yol açan menfi anlayışın da önüne geçilmiş olduğunu görürler. Said

Nursi’nin bu yaklaşımı hem tefekkürî mütalaalarında, hem Nur talebelerinin

sorularına verdiği cevaplarda, hem de hayatı boyunca girdiği birçok duruşmada

açıkça görülmektedir.

Bu bakış açısıyla Said Nursi, hem hadisleri müsbet bir surette yorumlayarak,

işaret ettikleri doğru manayı açıklıyor; hem de hadislerin anlaşılmasını zorlaştıran

veya inkarına yol açan ya da manay-ı zahirîsini ele almaktan kaynaklanan

menfi anlayışların önüne geçiyor. Dikkat çeken bir diğer bir husus da, Said

Nursi’nin mümkün oldukça hadisi redde yanaşmamasıdır; çünkü hadisleri

usul-ü şeriata ve akla uygun olarak müsbet bir biçimde anlıyor, usule aykırı

anlayışlara yol vermiyor ve hadisler ile Kur’an veya akıl arasında çelişki oluşturmayı

reddediyor. Bu yaklaşım Muhtelifu’l-hadis ilminde eskiden beri alimler

arasında yaygın olan ve kabul gören bir yaklaşım olup Said Nursi bu alanda

ciddi yenilikler getirmiştir.

Bu makalede Said Nursi’nin hadisleri müsbet yorumlaması ve bu alanda kazandırdığı

yenilikler üç kısımda ele alınacaktır. Birinci kısımda, ulema ve Said

Nursi’ye göre hadisleri müsbet yorumlama üzerinde durulacaktır. İkinci kısımda,

ulûhiyet ve nübüvvete dair hadisleri müsbet yorumlamaya değinilecektir.

Üçüncü kısımda, kâinata dair hadisleri müsbet yorumlama konu edilecektir.

Sonuç kısmında ise çıkarım ve tavsiyeler belirtilecektir.

Anahtar Kelimeler

Risale-i Nur, Said Nursi, müşkilü’l-hadis, hadis tevili

Kaynakça

• Alaclunî, İsmail bin Muhammed, Keşfü’l Hafa, Daru İhya et-Turasi’l Arabi,II. Beyhakî, El-Esmaü ve’s Sıfat, Cidde, II. Buhari, İstizan, 1, Müslim, Bir, 115, Abdullah ibni Ahmed, Kitabü’s Sünne, II. El-Saganî, el-hasan bin Muhammed, Mevzuat, Daru’l Me’mun, Şam, XVII. El-Suyuti, Celalüddin Abdurrahman, ed-Düri’l Mensur fi’t-Tefsiri Bi’l-me’sur, Beyrut, 1999, VIII. Hakim, Muhammed bin Abdullah el-Nisaburi, el-Müstedrek, Beyrut, II. İbn Hacer, Fethu’l-Bari Fi Şerhi Sahihi’l-Buhari, Daru’l Fikr, V. İbni Hacer, Fethü’l Bari, VI. İbni Teymiye, Mecmu ul Fetavi, Daru’l Vefa, 2005, XVIII. Irakî, Zeynüddin Abdürrahim bin Elhüseyn, Tahricü’l İhya. Nursi, Said, Emirdağ Lahikası, Sözler, 2016. Nursi, Said, Lemalar, Sözler, 2016. Nursi, Said, Mektubat, Sözler, 2016. Nursi, Said, Sözler, Sözler, 2016. Nursi, Said, Şualar, Sözler, 2016. Şevkani, Muhammed b. Ali, İrşadü’l-Fuhul İla Tahkik-i’l-Hakkı Min İlmi’l-Usul, Darü’l Kitab el-Arabi. Taberi, Camiu’l-Beyan An Tevili Ayi’l-Kur’an, Müessetü’r Risaleh, 2000, XXIII.