KADINLARIN SOSYAL DURUMLARIYLA İLGİLİ OLARAK KUR’ĀN’DAKİ “KARNE” FİİLİNİN MÜFESSİRLERCE YORUMU

Yıl 2019, Sayı: 8, 183 - 215, 31.12.2019

Adem Dolek

Öz

Ahzāb sūresinin 33. āyetinde
geçen ve kadınlarla ilgili olan “قَرْنَ فِي
بُيُوتِكُنَّ” āyetindeki “قَرْن”
fiilinin Türkçe meallerde ve son zamanlarda yazılan tefsirlerde genellikle “Evlerinizde
oturun” şeklinde veya buna yakın ifadelerle tercüme dildiği görülmektedir.
Ancak böyle bir ifadenin,“قَرْن” kelimesinin tam olarak manasını yansıtmadığı görülmüştür. Bu
sebeple de bu fiilin ifade ettiği mānānın ve kadınların sosyal durumları açısından
daha iyi anlaşılması için Türkçe yazılan birçok meāle, geçmişten günümüze kadar
telif edilen Arapça Türkçe birçok tefsire ve i‘rābu’l-Kur’ān ile ilgili eserlere
müracaat edildi.

Böylece bu çalışmada
söz konusu fiilin müfessirler tarafından nasıl anladıkları ortaya konmaya
çalışıldı. 

Anahtar Kelimeler

Kur’an, müfessir, hadis

Kaynakça

• KAYNAKÇA-Ahmed b. Hanbel (v.241/855), Müsned, (I-VI), İst., 1992. -Ālūsī, Şihabuddin Mahmud (v.1270/1854), Rūhu’l-Meānī fī Tefsīri’l-Kur’āni’l-Azīm ve Seb’ı’l-Mesānī (I-XXX) Beyrut, 1985.-Atay, Hüseyin, Kutluay, Yaşar, Kur’ān-ı Kerim ve Türkçe Anlamı, Ankara, 1985. -Behcet, Abdulvahid Salih, İ’rābu’l-Mufassal li Kitabillahi’l-Mürettel (I-XII), Daru’l-Fikr, ts.-Beyhakī, Ahmed b. el-Hüseyn (v.458/1066), Şuabu’l-İmān (I-VII), Beyrut, 1990.-Bezzar, Ahmed b. Ömer (v.292/904), Müsned, (Enes b. Mālik’in rivayetleri). Tah: Hasna Bekrī, 1992.-Buhārī, Muhammed b. İsmail (v.256/869), el-Cāmiu’l-Müsnedu’s-Sahīhu’l-Muhtasar min Umūri Rasūlillah (sallallāhu aleyhi ve sellem) ve Sünenihī ve Eyyāmihī, (I-VIII), İst. 1992.-Çantay, Hasan Basri (v.1964), Kur’ān-ı Hakīm ve Meāl-i Kerim, İst., 1984.-Davudoğlu, Ahmed (1983), Kur’ān-ı Kerim ve İzahlı Meāli, İst., 1981. -Dervişi, Muhyiddin, İ’rabu’l-Kur’ani’l-Kerim ve Beyānuhū (I-IX),Dımeşk, 1999.-Diyanet İşleri Başkanlığı, Kur’an-ı Kerim Meāli, Ankara, 2013. -Duman, Zeki (v.2013), Beyanu’l-Hak (I-III), Ankara, 2008.-Ebū Hayyān, Muhammed b. Yusuf (v.745/1344), Tefsiru Bahri’l-Muhit (I-VIII), Beyrut, ts.-Ebū Ubeyde Ma’mer b. el-Müsenna (v. 210/825), Mecāzu’l-Kur’ān (I-II), Müessetu’r-Risale, ts.-Elmalılı, Hamdi Yazır (v.1942), Hak DīniKur’ān Dili, (I-IX), Eser Neşriyat, ist.,ts.-Feyizli, Hasan Tahsin, Feyzu’l-Furkan Kur’ān-ı Kerim ve Açıklamalı Meāli, İst., 2005. -Ğassan Hamdūn, Tefsirun min Nesemāti’l-Kur’ān, Suriye, 1986.-Havva, Said (v.1989), el-Esas fi’t-Tefsīr, (terc: Beşir Eryarsoy), İst., 1992.-Hayrat Neşriyat, Kur’ān-ı Kerim ve Muhtasar Meāli, İst., 2007.-Ebu’l-Hasen Alāuddin Ali b. Muhammed (v. 741/1341), Lübābu’t-Te’vīl ve Meāni’l-t-Tenzīl (I-IV), Beyrut, ts.-İbnu Abdilberr, Yusuf b. Abdillah (463/1070), Temhīd limā fi’l-Muvatta’ mine’l-Meānī, ve’l-Esānīd (I-XXVI), 1967.-İbnu Āşur, Muhammed Tahir (v.1973), Tefsiru’t-Tahrir ve’t-Tenvīr (I-XXX), Tunus, 1984.-İbnu Atiyye, Abdulhak b. Galib (v. 546/1151), el-Muharreru’l-Veciz fi Tefsiri’l-Kitabi’l-Aziz (I-V), Beyrut, 2001.-İbnu’l-Cevzī, Cemalüddin Abdurrahman b. Ali (v.597/1200), Zādu’l-Mesīr fī İlmi’t-Tefsīr (I-X), Beyrut, 1965, VI, 379.-İbnu Ebī Zemenin (v. 399/1008), Tefsiru’l-Kur’āni’l-Aziz (I-V), Kahire, 2002.-İbnu Huzeyme, Muhammed b. İshak (v.311/923), Sahih (I-IV), Beyrut, 1992.-İbnu Hıbban, Muhammed el-Büstī (v.354/965), Sahih bi Tertibi İbni Balban (I-XVIII), Beyrut, 1993.-İbnu Kesīr, Ebulfidā İsmail (v.774/1372), Tefsiru’l-Kur’āni’l-Azīm (tahk: Heyet), (I-XV), Müessesetu Kurtuba, ts.-İbnu Manzur, Cemaluddīn Muhammed b. Mükerrem (v.711/1311), Lisānu’l-Arab (I-XV), Beyrut, ts. -İsmail Hakkı Bursavī (v. 1137 h.), Tefsīru Rūhı’l-Beyan (I-XXX), Dersaadet, 1331 h.-Kandemir, Mehmet Yaşar- Halit Zavalsız -Ümit Şimşek, Āyet ve Hadislerle Kur’ān-ı Kerim Meāli,İst. 2016.-Karaman, Hayrettin (Heyet), Kur’ān-ı Kerim ve Açıklamalı Meāli, Türkiye Diyanet Vakfı, İst., 2007.-Kāsımī, Muhammed Cemaluddin (v.1029), Mehāsinü’t-Te’vīl (I-XVII), Daru İhyāi’l-Kütübi’l-Arabiyye, 1957.-Kurtubī, Muhammed b. Ahmed (v.671/671), el-Cāmiu li Ahkāmi’l-Kur’ān (tahk: Abdullah b. Abdilmühsin), Beyrut, 2006. -Merāğī, Ahmed Mustafa(v.1952), Tefsiru’l-Merāğī (I-XXX), Mısır, 1946.-Mevdudi, Ebu’l-a’lā (v.1979),Tefsiru Sūrati’l-Ahzab, Kāhire, 1986.-Muhammed el-Emin b. Abdillah (v.1429/2008), Tefsiru Hadāiku’r-Ravhı ve’r-Reyhan, Mekke, 2001.-Mübarekfurī Muhammed Abdurrahman b. Abdirrahim (1935), Tuhvetü’l-Ahvezî Şerhu Câmiu’t-Tirmizî, Dâru’l-Fikr: ts.-Nehhās Ebū Cafer Ahmed b. Muhammed (v. 338/949), İ’rābu’l-Kur’ān, Beyrut, 1980. -Nursī, Said (v.1960),Sözler, İst., 1996.-Özek Ali (Heyet), Kur’ān-ı Kerim ve Türkçe Açıklamalı Meāli, Medine,1992-Rāzī, Fahruddin (v.606/1209), et-Tefsīru’l-Kebīr (I-XXX) Tahran, ts.-Sabunī, Muhammed Ali, Safvetu’t-Tefāsir(I-III), Mekke, 1976.-Seyyid Kutub (v.1966), Fī Zılali’l-Kur’ān (terc: B. Karlığa, M. Emin Saraç, İ. H. Şengüler), İst.,ts.-Suyutī, Abdurrahman b. Ebī Bekr (v.911/1503), Tefsīru’l-Celāleyn, Dāru İbn-i Kesir,ts.-Suyūtī, ed-Dürru'l Mensur fi Tefsiri'l-Me'sur (I-VI), Beyrut, 1990.-Şaʻrāvī, Muhammed Mütevellī,Tefsir (I-XX), ts.-Taberānī, Süelyman b. Ahmed (v.360/970),el-Mu’cemu’l-Evsat,.-Taberī, Ebū Cafer Muhammed b. Cerīr (v.310/922), Cāmiu’l-Beyān an Te’vīlĀyi’l-Kur’ān (I-XV), Beyrut, 1995. -Tirmizī, Muhammed b. İsā (v.279/892), Sünen (I-V), İst., 1992.-Ustaosmanoğlu, Mahmud, Kur’ān-ı Mecid ve Tefsirli Meāl-i Ālisi, İst., 21014.-Zebīdī, Muhammed Murtaza (v.1205/1791), Tācu’l-Arūs min Cevheri’l-Kāmus (I-XXXX), Kuveyt, 2001.-Zeccāc, Ebū İshak b. İbrahim es-Serrī (v.311/923), Meānī’l-Kurān ve İ‘rābuhu, Beyrut, 1988.-Zehranī, İbrahim b. Abdillah, Tevcihu’l-Kırāāt Inde’l-Ferrā, -Zemahşerī, Cārullah Mahmud b. Ömer (v.538/1143), el-Keşşāf (I-V), Riyad, 1998.-Zuhaylī,Vehbe, et-Tefsīru’l-Vecīz, Dimeşk, 1994.