Resûlullah’ın Bazı Sahabîler İçin Yaptığı Duaların Kabul Edilmesi (I)

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 15, 48 - 62, 22.08.2023

Adem Dölek

Öz

Her peygamber, kendilerinin peygamber olduğuna dair ümmetlerine deliller göstermişlerdir. Bunlara mucize denilmektedir. Kur’’ân’da ismi zikredilen peygamberlerin de gösterdikleri mucizelerden bazıları belirtilmiştir. Rasûlüllahın (sav) da birçok mucizesi bulunmaktadır. Bunlardan bazıları Kur’ân’da zikredilmekle birlikte birçokları da hadis kitaplarında nakledilmiştir. Rasûlüllahın her hâli mucize olmamakla birlikte O’nun güzel ahlâkı peygamberliğinin delillerindedir. Çünkü O, beşer olmakla birlikte bütün insanların en üstünü ve en güzel ahlâka sahip olanıdır. O, her hâliyle ümmetine en güzel örnektir.
Rasûlüllah (sav), nübüvvetinin delillerinden kabul edilen durumlardan biri de ettiği birçok duâsının aynıyla kabul edilmesidir. O’nun ettiği duâların aynıyla kabul edildiğine dâir rivayetler bulunmaktadır. Bu duâlardan bazıları, bazı sahabîlerin kendileriyle alakalı olarak yaptığı duâlardır. Bunlardan bir kısmını Bediuzzaman Said Nursî, Mektubat isimli eserinin “Mucizât-ı Ahmediyye” kısmının “Ondördüncü İşaret” başlığı altında zikretmiştir.
Bu çalışmada mezkûr eserde zikredilen ve kendisi için duâ edilen sahâbîlerden beşi için edilen duâlarla ilgili rivayetlerin, temel hadis kaynaklardaki rivayetleri ile karşılaştırılması yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hadis, duâ, peygamber, sahabî

The Acceptance of the Prayers of the Messenger of Allah for some of his Companions (I)

Öz

Every prophet has shown proofs to their ummah that they are prophets. These are called miracles.
Some of the miracles shown by the prophets whose names are mentioned in Qur'an are mentioned
in the Qur'an. The Messenger of Allah (p.b.u.h.) also had many miracles. While some of them are
mentioned in the Qur'an, many of them are reported in hadith books. Although every state of the
Messenger of Allah is not miracle, His good morals are evidence of his prophethood. Because,
although He is a human being, He is the most superior of all human beings and has the most beautiful
morals. He is the best example for his ummah in every way. One of the situations accepted as evidence
of the Prophet's (p.b.u.h.) prophethood is that many of his prayers are accepted with the same. There
are a lot of rumors that His prayers were accepted with the same. Some of these rumors are the
prayers that some Companions made aboüt themselves. Bediüzzaman Said Nürsî mentioned some of
them under the title of "The Foürteenth Sign" of the "Müjizât-ı Ahmadiya" section of his work called
“Letters”.
In this study, the narrations about the prayers for six of the Companions mentioned in the
aforementioned work and prayed for were compared with the narrations in the main hadith sources.

Anahtar Kelimeler

Hadith, Prophet, Miracle, Prayer, Companion

Kaynakça

• Abd b. Humeyd. el-Müntahab min Müsnedi Abd b. Humeyd. 2 cilt. Kahire: Mektebetü’s-Sünne, 1988.
• Aclûnî, İsmail. Keşfü’l-hafâ ve müzîlü’l-ilbâs ammâ iştehere mine’l-ehâdîs ‘alâ elsineti’n-nâs. 2 cilt. Beyrüt: Dârü’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye, 1988.
• Âcürrî, Mühammed b. el-Hüseyin, eş-Şeriʻa, 5 cilt. Riyad: Dârü’l-Vatan, 1999.
• Ahmed b. Hanbel. Fezâilu’s-Sahâbe. 2 cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1983.
• Ahmed b. Hanbel. el-Müsned, thk. Şüʻayb el-Arnaût. 50 cilt. Beyrüt: Müessesetü’r-Risâle, 1985.
• Begavî, Hüseyin b. Mesʻûd. Şerhu’s-sünne. 16 cilt. Beyrut: el-Mektebetü’l-İslâmî, 1983.
• Beyhakî, Ahmed b. el-Hüseyn. es-Sünenü’l-kübrâ. thk. Muhammed Abdulkadir Ata.11 cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye, 2003.
• Beyhakî, Delâilü’n-nübüvve ve ma‘rifetü ahvali sâhibi’ş-şerîʻa, 7 cilt. Beyrüt: Dârü’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye, 1985.
• Bezzâr, Ahmed b. Amr. el-Müsned. thk. Mahfuzurrahman Zeynullah. 18 cilt. Medîne: Mektebetü’l- ʻÜlûm, 1988.
• Bühârî, Mühammed b. İsmail. el-Câmiʻu’s-Sahîh. 8 cilt. İstanbül: Akçağ Yayınları, 1992.
• Bühârî, el-Edebü’l-müfred. thk. Salih Ahmet eş-Şâmi. Şam: Dârü’l-Kalem, 2002.
• Cevâmiu’l-kelim (Hadîs Araştırma programı). https://www.literatur.gen.tr/53-programlar/3- cevamiu-l-kelim-hadis-programi.html
• Çakan, İsmail Lütfi - Mühammed Eroğlü. “Abdüllah b. Abbas”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 1/76-79. İstanbül: TDV Yayınları,1998.
• Dârimî, Abdüllah b. Abdirrahman, es-Sünen, 2 cilt. yy., Dârü’l-Müğnî, 2000.
• Dölek, Adem. “Rasûlüllah’ın Yağmür Düâsı ile İlgili Mücizeleri- Bediüzzaman Said Nürsî’nin Mektubât İsimli Eseri Özelinde-”. Katre Uluslararası İnsan Araştırmaları Dergisi 12 (2021), 51-64.
• Ebû ʻAvâne Yaküb b. İshâk. el-Müstahrec, Suud: by., 2014.
• Ebû Nüaʻym el- İsfahânî, Ahmed b. Abdillah. Hılyetü’l-evliyâ ve tabakâtü’l-asfiyâ. 10 cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1988.
• Ebû Ya‘lâ Ahmed b. Ali. el-Müsned. thk. Hüseyin Selim Esed. 15 cilt. Dımeşk: Dârü’l-Me’mûn, 1984.
• Hâkim, Mühammed b. Abdillah. el-Müstedrek ʻala’s-sahîhayn. 5 cilt. Beyrüt: Dârü’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye, 1990.
• İbn Adiyy, Ebû Ahmed el-Cürcânî. el-Kâmil fî duâfâi’r-ricâl. Beyrüt: Dârü’l- Kütübi’l-ʻİlmiyye, 1997.
• İbn Asâkir, Ebü’l-Kāsım Ali b. el-Hasen. Târîhu Dımeşk. Beyrüt: Dârü’l-Fikr, 1995.
• İbn ʻAtiyye, Abdülhakk Gâlib el-Endelûsî. el-Muharrerü’l-vecîz fi tefsîri’l-Kitâbi’l-ʻAzîz, Beyrüt: Dârü’l- Kütübi’l-ʻİlmiyye, 2001.
• İbn Ebî Âsım, Ahmed b. Amr. el-Âhâd ve’l-mesânî. 6 cilt. Riyad: Dârü’r-Râye, 1991.
• İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr. el-Musannef. 26 cilt. Süüd: Dârü’l-Kıble, 2006.
• İbn Hibbân, Mühammed. es-Sahih. 18 cilt. Beyrüt: Müessesetü’r-Risâle, 1998.
• İbn Kâni‘, Ebü’l-Hüseyin Abdülbâkî. Mu‘cemü’s-sahâbe. 2 cilt. Medîne: Mektebetü’l-Gürebâ, 1418 h.
• İbn Kesir, Ebü’l-Fidâ İsmail, Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm.15 cilt. Beyrüt: Dârü’l-Fikr, ts.
• İbn Mâce, Mühammed b. Yezîd, es-Sünen. 2 cilt. İstanbül. Çağrı Yayınları, 1992.
• İbn Sa‘d, Mühammed. et-Tabakâtü’l-kübrâ. 9 cilt. Beyrüt: Dârü Sâdır, 1968.
• İbn Şebbe, Ömer. Târîhu’l-Medîne. thk. Fehim Mühammed Şeltût. 4 cilt. Cidde: b.y., 1399 h.
• İbn ʻAtiyye, Abdülhak b. Gâlib. el-Muharrerü’l-vecîz fi tefsîri’l-Kitâbi’l-ʻAzîz, Beyrüt: Dârü’l-Kütübi’l- ʻİlmiyye, 1422 h.
• İbn Hacer, Şihâbüddîn Ahmed b. Ali. Fethu’l-Bârî bi Şerhi Sahîhi’l-Buhârî. 13 cilt. Beyrut: 1988.
• İbn İshâk, Mühammed. es-Sîre. Konya: Hayra Hizmet Vakfı, 1981.
• İbnü’l-Cevzî, Abdürrahman. et-Tebsıra. Kahire: Dâru’s-Selâm, 2012.
• İbnü’l-Esîr, İzzüddin el-Cezerî. Üsdü’l-gâbe fi maʻrifeti’s-sahâbe. 8 cilt. Beyrüt: Dârü’l-Kütübi’l- ʻİlmiyye, ts.
• Kâdî İyâz, Şerhu’ş-Şifâ. 2 cilt. Beyrüt: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2001.
• Kastallânî, Ahmed b. Mühammed. İrşâdü’s-sârî li şerhi Sahîhi’l-Buhârî. 10 cilt. Mısır: el-Matbatü’l- Kübrâ, 1323 h.
• Kürtübî, Mühammed b. Ahmed. el-Câmiʻu li ahkâmi’l-Kur’ân. 24 cilt. Beyrüt: Müessesetü’r-Risâle, 2006.
• Makdisî, Ziyâüddin. el-Ehâdîsü’l-muhtâre. 13 cilt. Beyrüt: Dârü Hıdr, 2000.
• Müslim b. el-Haccâc. el-Câmiʻü’s-Sahîh. 3 cilt. İstanbül: Akçağ Yayınları, 1992.
• Nürsî, Bediüzzaman Said. Mektûbât. İstanbül: Envar neşriyat, 1996.
• Saîd b. Mansûr, es-Sünen. Hind: Dârü’s-Selefiyye, 1982.
• San‘ânî, Mühammed b. İsmail. et-Tenvîr Şerhu’l-Câmi’i’s-sağîr (Riyad: Mektebetü Dâri’s-Selâm, 2011.
• Sehâvî, Ebü'l-Hayr Şemseddin Mühammed b. Abdürrahman b. Mühammed. el-Makâsıdü’l-hasene fi beyân kesîrin mine’l-ehâdîsi’l-meşhûre ʻala’l-elsine. Beyrüt: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2006.
• Süyûtî, Celâlüddin Abdürrahman. el-Hasâisu’l-kübrâ. Beyrüt: Dârü’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye, ts.
• Şinkîtî, Abdülkâdir b. Mühammed. Nüzhetü’l-efkâr fî şerhi Kurrati’l-ebsâr. 2 cilt. Moritanya: b.y.: 2001.
• Taberânî, Süleyman b. Ahmed. el-Evsat. 10 cilt. Kahire: Dârü’l-Haremeyn, ts.
• Taberânî, el-Mu‘cemü’l-kebîr. 25 cilt. Kahire: Mektebetü İbn Teymiye, 1994.
• Teberânî, el-Mu‘cemü’s-sağîr. 2 cilt. Beyrüt: Dârü’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye, 1983.
• Taberî, Mühammed b. Cerîr. Câmiʻu’l-beyân ʻan te’vîli âyi’l-Kur’ân. thk. Abdullah b. Abdilmuhsin. 26 cilt. b.y.: Hicr, ts.
• Tayâlisî, Ebû Dâvûd. el-Müsned. thk. Muhammed Abdulmühsin. 4 cilt. Mısır: Darü hıcr, 1999.
• Tirmizî, Mühammed b. İsa. es-Sünen. 5 cilt. İstanbül. Çağrı Yayınları, 1992.
• Yüsüf Şevki Yavüz. “Delâilü’n-Nübüvve”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbül: TDV Yayınları, 1994
• Zehebî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed. Siyeru a‘lâmi’n-nübelâ. 25 cilt. Beyrüt: Müessesetü’r-Risâle, 1985.