Modern Life in Refik Halit Karay's Novel Bugünün Saraylısı

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 19, 109 - 123, 30.06.2025

Samet Hekimoğlu

Öz

Refik Halit Karay's novel Bugünün Saraylısı tells an example of the changing social life after the Republic through the main character of the novel, Ayşen. In the novel, Ayşen, who comes to Istanbul from an Anatolian town, enters the high society life thanks to her father's wealth. Ayşen's life changes after this life. Ayşen, who stays with her close relative Ata Efendi in Istanbul, also causes changes in Ata Efendi's life and perspective. Ayşen is a girl who represents the new generation of the period and adopts a modern lifestyle. Ata Efendi, on the other hand, is a person who is raised with a traditional understanding and is sometimes torn between tradition and modernity. There are especially emphasis on the social life equivalent of modern life in the novel. Refik Halit Karay expresses the characteristics of modern life and the innovations it brings through Ayşen and Ata Efendi in the novel and provides examples of the social life of the period.

Anahtar Kelimeler

Refik Halit Karay , Bugünün Saraylısı , Modernity , Tradition , Change

REFİK HALİT KARAY’IN BUGÜNÜN SARAYLISI ROMANINDA MODERN YAŞAM

Öz

Refik Halit Karay’ın Bugünün Saraylısı adlı romanı Cumhuriyet sonrası değişen sosyal hayatın bir örneğini romanın ana kişisi Ayşen üzerinden anlatır. Romanda bir Anadolu kasabasından İstanbul’a gelen Ayşen babasının zenginliği sayesinde sosyete hayatına girer. Bu hayat sonrası Ayşen’in yaşamı değişir. İstanbul’da yakın akrabası Ata Efendi’nin yanında kalan Ayşen Ata Efendi’nin yaşamında ve bakış açısında da değişimlere sebep olur. Ayşen dönemin yeni neslini temsil eden ve modern bir hayat tarzını benimseyen bir kızdır. Ata Efendi ise geleneksel bir anlayışla yetişen ve zaman zaman gelenekle modernite arasında kalan bir kişidir. Romanda özellikle modern yaşamın sosyal hayattaki karşılığına vurgular bulunmaktadır. Refik Halit Karay romanda modern yaşamın özelliklerini ve getirmiş olduğu yenilikleri Ayşen ve Ata Efendi üzerinden ifade eder ve dönemin sosyal yaşamına dair örnekler sunar.

Anahtar Kelimeler

Refik Halit Karay , Bugünün Saraylısı , Modernite , Gelenek , Değişim

Kaynakça

• Ahmad, F. (1995). Modern Türkiye’nin Oluşumu. Sarmal Yayınevi.
• Aktaş, Ş. (1986). Refik Hâlid Karay. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Antakyalı, B. (2020). Bugünün Saraylısı romanında kişiler dünyası. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, Ö8, Article Ö8. https://doi.org/10.29000/rumelide.814094
• Ay, F. (2023). Madame Bovary’nin Türk Edebiyatına Yansımalarından Biri: Bugünün Saraylısı’ndaki Ayşen. Dil ve Edebiyat Araştırmaları, 28, Article 28. https://doi.org/10.30767/diledeara.1337504
• Berkes, N. (2012). Türkiye’de Çağdaşlaşma. Yapı Kredi Yayınları.
• Budak, M. (1997). Modernleşme Açısından Atatürk’ün Osmanlı Tarihi ve Islahatlarını Eleştirisi. İlmî Araştırmalar, 4, Article 4.
• Çağlar, R. (t.y.). Refik Halit Karay’ın hikâye ve romanlarında aile [Yüksek Lisans]. Kırklareli Üniversitesi.
• İnalcık, H. (1988). Atatürk ve Türkiye’nin Modernleşmesi. Belleten, LII(204), Article 204.
• Karay, R. H. (2018). Bugünün Saraylısı. İnkılâp Kitapevi.
• Mardin, Ş. (1991). Türk Modernleşmesi. İletişim Yayınları.
• Soysal, D. (2019). Pyrrhus ile Cineas’ta Tasarı ve Aşkınlık Temelinde Simone De Beauvoir’ın Carpe Diem Eleştirisi. Kilikya Felsefe Dergisi, 2, Article 2.
• Şahin, V., & Çelik, F. T. (2022). Refik Halid Karay’ın Bugünün Saraylısı Romanında Yapı ve İzlek = The Structure and Theme in Refik Halid Karay’s Novel “Bugünün Saraylısı”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, XXXII(3), Article 3.
• Şenderin, Z. (2013). Bugünün Saraylısı’nda (Refik Halit Karay) Yeni Kentliler ve Modernleşme Bunalımı. EKEV Akademi Dergisi - Sosyal Bilimler -, XVII(54), Article 54.
• Toker, Ş. (1985). Batılılaşma ve Alafrangalık. Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 4, Article 4.
• Yalnız, K. (2017). Refik Halit Karay’ın romanlarında toplumsal değişim ve mekânsal dönüşüm sürecinde İstanbul [Yüksek Lisans]. Marmara Üniversitesi.