“DÜŞSEL ÖYKÜLER”DE DÜŞSEL MOTİFLER: ÖZBEK VE TÜRK MODERN ÖYKÜSÜNÜN KÜÇÜK BİR MUKAYESESİ

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 61 - 70, 29.09.2019

Paşacan Kencayeva

Öz

Makalede Özbek ve Türk öykü türünün temaları, özellikle metodolojik
sayılmış kahramanlık yapma yeteneğine sahip olan Hurşid Döstmuhammad ve Ferid
Edgü'nun hikayeleri incelenmektedir. Araştırmada, H.Döstmuhammad'ın “Cadı”, “Sessiz  Oturan Adam”, “Azarsız Kuşun Kargışı”, F.Edgü'nun “Cellat”, “Cellad’ın Ölümü”, “Karanlıkta”,
“Beklenmeyen Konuk” öyküleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Aynı
zamanda, modern Özbek ve Türk öykücülüğünün gelişimine önemli katkı gösteren
her iki yazarın etkilenmiş kaynağından da bahis edilir.

Ayrıca, Dünya Edebiyatının büyük yazarı Franz Kafka tarzının, hikaye
anlatıcılığına etkisi de gözlenmiştir. H.Döstmuhammad ve F.Edgü'nun psikolojik
karakterdeki kahramanları, uygulayıcıların ideolojik olarak oluşturulması ve
karakterleri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Özbek Öykücülüğü, Türk Öykücülüğü, Eser Mukayesesi

Kaynakça

• Edgü, Ferit. Av.Yapı Kredi Yayınları, 2 Baskı, İstanbul 2001.
• Lekesiz, Ömer. Yeni Türk Edebiyatında Öykü. 3.Cilt. Kaknus Yayınları, İstanbul 1999.
• Tosun, Necip. Öykümüzün Kırk Kapısı. Hece Yayınları, Ankara 2013.
• Yiğit, Leyla. Ferit Edgü’nün Roman ve Öykülerinde Yapı ve Tema (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van 2007.
• Дўстмуҳаммад, Хуршид. Беозор қушнинг қарғиши. “Шарқ”, Тошкент. 2006.
• Дўстмуҳаммад, Хуршид. Қичқириқ: Янги ҳикоялар. “Sharq”, Тошкент. 2014.
• Дўстмуҳаммад, Хуршид. Мушоҳада бўлган жойда бадиий адабиёт бўлади... (П. Кенжаева билан суҳбат) // Ўзбекистон матбуоти. №5. Тошкент 2007.
• Елўқ, Вали Саваш., Кенжаева, Пошшажон. Кутилмаган меҳмон: (тўплам). – Тошкент.: Академнашр, 2011.
• Каримов, Наим. ХХ аср ўзбек адабиёти тараққиётининг ўзига хос хусусиятлари ва миллий истиқлол мафкураси. Филол. фан. доктори дисс ...автореф. -Тошкент 1993.
• Кенжаева, Пошшажон. Ҳозирги ўзбек ҳикояларида қаҳрамон руҳиятини тасвирлаш тамойиллари. филол.фанлари номзоди ... дисс. –Тошкент 2008.
• Улуғов, Абдулла. Тиниқ тасвирлар таъсири // Шарқ юлдузи. №4. Тошкент 2003.