KURBAN BAYRAMININ KIRMIZI ET FİYATLARINA ETKİSİ

Yıl 2021, , 107 - 126, 28.06.2021

Cem Eyerci

https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2021.006

Öz

Temel tüketim maddesi olarak sahip olduğu önem, kırmızı et fiyatlarının çeşitli yönlerden incelenmesine sebep olmaktadır. Fiyat hareketlerinin belirleyicileri arasında yer alan mevsimsel olayların etkileri, bu olaylar fiyat serilerinin oluşturulduğu takvim sisteminde gerçekleştiğinde daha kolay tespit edildiği halde, her yıl bu takvim içinde farklı tarihe kayan Kurban Bayramı gibi dönemlerin etkilerini tespit etmek çeşitli zorluklar içermektedir. Kurban Bayramının kırmızı et fiyatları üstündeki olası etkisini incelemeyi amaçlayan bu çalışmada, Miladi takvime göre üretilmiş fiyat serileri, Kurban Bayramının bir tarihte sabit olduğu Hicri takvime dönüştürülmüş ve fiyat artışlarının Miladi ve Hicri aylardaki değişimleri karşılaştırılmıştır. Aylık fiyat değişimlerinin, Miladi takvimle karşılaştırıldığında, Hicri takvimde belirli dönemlere daha fazla yoğunlaşması, Hicri takvimde belirlenen olayların fiyat hareketlerini etkilediğini göstermiştir. Kırmızı et fiyatlarında en yüksek ortalama artış, kurbanlıklara olan talebin en fazla arttığı Kurban Bayramı döneminde değil, Ramazan ayı ve öncesinde; ortalama en düşük artış da Kurban Bayramı ayından sonraki ikinci ayda gerçekleşmektedir. Bu gözlem, Kurban Bayramı döneminde daha yüksek gelir beklentisi ile önceki aylarda piyasaya sürülmeyen kurbanlıklardan elde kalanların, devam eden bakım maliyetlerinden kurtulmak amacıyla, düşük fiyatlarla satıldıkları şeklindeki değerlendirmeleri doğrulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kırmızı et fiyatları, Kurban Bayramı, Mevsimsel etki

Teşekkür

Çalışma taslağını okuyarak yorumlarını ileten Ömer Demir ve Sermet Erdem’e teşekkür ederim.

THE EFFECT OF THE FEAST OF SACRIFICE ON RED MEAT PRICES

Öz

Its importance as an essential consumption good causes red meat prices to be evaluated in various aspects. Although the seasonal effects yielded from the fixed dated events are relatively easy to detect, it is harder to observe the impacts of events shifting to a different date each year, such as Feast of Sacrifice. In this work, to evaluate the effect of the feast on red meat prices, the price series produced in the Gregorian calendar is transformed into series of Hijri calendar in which the Feast of Sacrifice is fixed at a date and the differences of the price increments in Gregorian and Hijri calendars are compared. The higher concentration of the monthly price changes in some periods of the Hijri calendar than any period in the Gregorian calendar implies that the events defined in the Hijri calendar may affect the price movements. It is observed that the red meat prices increase most in Ramadan and previous months but not during the Feast of Sacrifice, in which the demand for sacrificial animals is high, and increase least in the second month after the month of the feast. The observation confirms the claim that the sacrificial animals are not put on the market beforehand by expecting a higher profit during the feast of sacrifice; however, the ones that remained unsold are sold out in a few months at low rates to avoid the care cost.

Anahtar Kelimeler

Eid al-Adha, Feast of Sacrifice, Red meat prices, Seasonal effect

Kaynakça

• Akın, A. C., Arıkan, M. S., & Çevrimli, M. B. (2018). Türkiye’de 2010-2017 Yılları Arasında İthalat Kararlarının Kırmızı Et Sektörüne Etkisi. 1. Uluslararası Sağlık Bilimleri ve Yaşam Kongresi.
• Akmal, M., & Abbasi, M. U. (2010). Ramadan effect on price movements: Evidence from Pakistan (Sy 32). State Bank of Pakistan, Research Department.
• Aktaş, G. (2020). Canlı Hayvan ve Karkas İthalatının Kırmızı Et Fiyatlarına Etkisi: Türkiye’de İthalatın Regülasyonu. Gümrük ve Ticaret Dergisi, 7(21), 12-29.
• Aras, H., & Aras, N. (2004). Forecasting residential natural gas demand. Energy Sources, 26(5), 463-472.
• Aydogdu, M. H., & Kucuk, N. (2018). General analysis of recent changes in red meat consumption in Turkey. IOSR Journal of Economics and Finance, 9(6), 1-8.
• Ayyıldız, M., & Çiçek, A. (2018). Kırmızı Et Fiyatlarının GARCH Yöntemiyle Analizi: Türkiye Örneği. Türk Tarım -Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(12), 1775-1780.
• Demirhan, A. A. (2011). Ramazan ayı, üretim için de on bir ayın sultanı mı? [Is the month of Ramadan also “sultan of the eleven months” for production]. Iktisat Isletme ve Finans, 26(302), 109-124. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/41554/
• DİB. (2020). Hicri Tarihlerin Miladi Tarihteki Karşılıkları. Geliş tarihi 06 Ocak 2021, gönderen Diyanet İşleri Başkanlığı website: https://www2.diyanet.gov.tr/DinHizmetleriGenelMudurlugu/Sayfalar/HicridenMiladiye.aspx
• Ganioğlu, A. (2019). Does speculation cause high red meat prices? Evidence from Turkey. Agribusiness, 35(4), 675-681.
• Gilbert, C. L., Christiaensen, L., & Kaminski, J. (2017). Food price seasonality in Africa: Measurement and extent. Food policy, 67, 119-132.
• Hossain, K. A., Basher, S. A., & Haque, A. E. (2018). Quantifying the impact of Ramadan on global raw sugar prices. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 11(4), 510-528. https://doi.org/10.1108/IMEFM-05-2017-0132
• Karabag, O., & Fadıloglu, M. M. (2020). Augmented Winter’s Method for Forecasting Under Asynchronous Seasonalities. Journal of Management Analytics. https://doi.org/10.1080/23270012.2020.1839362
• Lorcu, F., & Bolat, B. A. (2012). Türkiye’de Kırmızı İthal Et. Hayvansal Üretim, 53(1).
• Özertan, G., Saghaian, S. H., & Tekgüç, H. (2015). Dynamics of price transmission and market power in the Turkish beef sector. Iktisat Isletme ve Finans, 30(349), 53-76.
• Riazuddin, R., & Khan, M. ul H. (2005). Detection and forecasting of Islamic calendar effects in time series data. SBP Research Bulletin, 1, 25-34.
• Saçlı, Y. (2020). Türkiye’de Sığır Eti Üretici Fiyatı Oluşumunda Etkili Olan Faktörler. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 8(3), 759-767.
• Scott, A. (1995). Why is consumption so seasonal? (Economics Working Paper Sy 122). Oxford University, Institute of Economics and Statistics and All Souls.
• Selli, F., Bayaner, A., Akdi, Y., & Sahin, A. (2011). Dynamic Relationships in Meat Market. Electronic Journal of Applied Statistical Analysis, 4(1), 83-90.
• Tengiz, Y. Z., & Tengiz, Z. M. (2018). Türkiye’de Sığır Eti Birim Fiyat Çalışması. Program adı: International Conference on Eurasian Economies.
• Tuncel, S., & Cevger, Y. (2015). The impact of Eid al-Adha (feast of the sacrifice) sales on the income of cattle fattening enterprises. Journal of Advances in Agriculture, 4(3), 492-499.
• TÜİK. (2020a). Hanehalkı Tüketim Harcaması-2019. Türkiye İstatistik Kurumu. Geliş tarihi gönderen https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Tuketim-Harcamasi-2019-33593
• TÜİK. (2020b). Kesilen Hayvan Sayısı ve Et Üretim Miktarı. Türkiye İstatistik Kurumu. Geliş tarihi gönderen https://data.tuik.gov.tr/Bulten/DownloadIstatistikselTablo?p=l3mB2OgiH7LZXIFXazRfTYApVh6gROfTag/ouu9Sc/wrsXb2CeASDHcTeh59BOjk
• TÜİK. (2020c). Kırmızı Et Üretimi. Geliş tarihi 06 Ocak 2021, gönderen Türkiye İstatistik Kurumu Merkezi Dağıtım Sistemi website: https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=79&locale=tr
• TÜİK. (2020d). Tüketici Fiyat Endeksi, Ocak 2020. Türkiye İstatistik Kurumu. Geliş tarihi gönderen https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Tuketici-Fiyat-Endeksi-Ocak-2020-33862
• Uğur, F. (2014). Sığır Yetiştirme. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yayınları.
• Yılmaz, E., & Yaşar, E. (2020). Türkiye’de Hayvancılık Sektöründeki Sübvansiyonların Kırmızı Et İç Fiyatına Etkisi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 8(2), 81-94.
• Yucel, E. M. (2005). Does Ramadan have any effect on food prices: A dual-calendar perspective on the Turkish data. Munich Personal RePEc Archive No: 1141. Geliş tarihi gönderen https://ideas.repec.org/p/pra/mprapa/1141.html