TEKDÜZEN MUHASEBE SİSTEMİ VE TMS-41 KAPSAMINDA BÜYÜKBAŞ HAYVANLARIN MUHASEBE KAYITLARININ KARŞILAŞTIRMALI OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 17, 231 - 255, 30.06.2018

Alper Tazegül , Azize Kahramani

Öz

Tarım işletmelerinde üretilen tarımsal ürünler ve
canlı varlıklar doğma, büyüme, gelişme, üreme, yaşlanma bakımından sürekli
olarak değişime uğradığı için bu varlıkların muhasebeleştirilmesi diğer
işletmelere göre farklılıklar göstermektedir. Türkiye Muhasebe Standartları
canlı varlıkların bu özelliklerini dikkate alarak muhasebeleştirme ilkelerini
benimsemektedir. Bu çalışmada Türkiye Muhasebe Standartlarının ön gördüğü kayıt
şekliyle halen faal olarak faaliyet gösteren ve tek düzen muhasebe sistemine göre
kayıt yapan büyükbaş hayvancılık işletmelerinin kayıtlarının karşılaştırılmalı
olarak incelenmesi amaçlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Tarımsal Faaliyetler, Canlı Varlıkların Muhasebeleştirilmesi, TMS-41

Kaynakça

• Akbaba, A. N. B. (2015). Canlı varlıkların değerlemesi, muhasebeleştirilmesi ve raporlaması: Borsa İstanbul’da (BİST) kayıtlı tarım, orman ve balıkçılık alanında faaliyet gösteren işletmelerde analiz. Bitlis Eren Üniversitesi, BEU. SBE. Dergi. 4(2), 81-106.
• Antepli, A. (2014). 41 Nolu Türkiye Muhasebe Standartları çerçevesinde tarımsal faaliyetlerin muhasebeleştirilmesi: Büyükbaş hayvancılık işletmesinde bir uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.
• Artukoğlu, M. & Shakernagad, D. (2003). Tarımda vergileme ve vergi potansiyeli üzerine bir araştırma: Ege Bölgesi örneği. Ege Üniv. Ziraat Fak. Dergi 40(1), İzmir, 119-126.
• Aşan, Ş. (2015). Canlı varlıkların muhasebeleştirilmesi ve bir uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Muhasebe Programı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Büyükipekçi, S. & Kağıtçı, A. (2015). Tarımsal faaliyetlerin TMS 41’e göre muhasebeleştirilmesi. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 105-113.
• Çevik, Z. (2015). TMS-41 Çerçevesinde kanatlı kümes hayvanlarının değerleme ve raporlaması. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya.
• Duman, H., Özpeynirci, R. & İçerli, M., Y. (2012). Agricultural activities-tas 41: Turkey example. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 2(9), 142-155.
• Gökgöz, A. (2012). Balık üretme işletmesinde TMS-41 kapsamında ürün maliyetlerinin hesaplanması ve muhasebeleştirilmesi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya.
• Gün, S. & Eraktan, S. (2005). Tarımsal mülkiyet rejimi ve vergilendirme. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi, (2).
• Hatunoğlu, Z. & Kıllı, M. (2016a). Tarım işletmelerinde bitkisel üretim maliyetlerinin TMS 41 çerçevesinde muhasebeleştirilmesi. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 13, (1), 1-22.
• Hatunoğlu, Z. & Kıllı, M. (2016b). Dünya’da ve Türkiye’de tarım muhasebesi yazınına tarihsel bir bakış. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-12.
• Hayran, S. (2013). Türkiye’de tarım kesiminin vergilendirilmesi. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. 3(1), 69-72.
• Kırlıoğlu, H. & Çevik, Z. (2016). Türkiye Muhasebe Standardı (TMS) 41 tarımsal faaliyetlerin kanatlı hayvan yetiştiriciliği işletmelerinde uygulanması. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 16 Özel Sayısı.
• Kırlıoğlu, H. & Gökgöz, A. (2012). TMS-41 çerçevesinde tarımsal faaliyetlerin muhasebeleştirilmesi: Su ürünleri sektörü uygulaması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(2), 107-127.
• Okutmuş, E. & Kural, U. (2015). Bir tarım işletmesinde canlı varlıkların muhasebeleştirilmesi. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (29), 252-281.
• Öcal D. (2016). 41 Nolu Türkiye Muhasebe Standardı (TMS-41), vergi usul kanunu ve tekdüzen hesap planı açısından küçük ve büyükbaş canlı varlıkların muhasebeleştirilmesi ve değerleme işlemi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale.
• Özkan, A. (2001). Büyükbaş hayvancılık işletmelerinde maliyet ve muhasebeleştirilmesi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Özulucan, A. (2008). Vergi usul kanunu ve tarımsal faaliyetler standardı çerçevesinde devamlı olarak ürününden yararlanmak amacıyla edinilen küçük ve büyükbaş hayvanların amortisman işlemleri ve muhasebeleştirilmesi. Niğde Üniversitesi İ.İ.B.F İşletme Bölümü, 11(2), 157-182.
• Özulucan, D. & Deran, A. (2008). 41 Nolu Türkiye Muhasebe Standardı (TMS 41), vergi usul kanunu ve tekdüzen hesap planı açısından küçük ve büyükbaş canlı varlıkların muhasebeleştirilmesi ve değerleme işleminde karşılaşılan güçlükler ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 1-22.
• Süklüm, N., & Akdoğan, H. (2016). TMS-41 çerçevesinde büyükbaş canlı varlıkların muhasebeleştirilmesi. AKÜ İİBF Dergisi, 18(2)2, 1-9.
• Taştan, H. (2013). Ceviz bahçelerinde Türkiye Muhasebe Standartları-41 ve vergi usul kanunu uyarınca amortisman ayrılması ve değerlemesinin karşılaştırılmalı incelenmesi Okan Üniversitesi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 25-38.
• Taştan, H. (2014). Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) ve vergi usul kanununa (VUK) göre büyükbaş canlı varlıklar için amortisman ayrılmasının karşılaştırmalı incelenmesi. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 175-184.
• Tokay, S., M., & Deran, A. (2011). Tarım sektöründe ve tarım sektörünün önemli bir alt dalı olan meyve bahçesi işletmelerinde muhasebenin gereği, belge ve defter düzeni. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(1), 40-55.
• Tuğay, O. (2013). Türkiye Muhasebe Standardı 41’e göre canlı varlıkların gerçeğe uygun değerinin tespiti ve muhasebeleştirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(8), 148-165.
• Tunçez, H. A. (2011a). Tarımsal faaliyetlerin muhasebeleştirilmesinin Türkiye Muhasebe Standardı-41 çerçevesinde incelenmesi: Bir tarım işletmesinde örnek uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO Dergisi, 14(1-2), 311-328.
• Tunçez, H. A. (2011b). Tarımsal faaliyetlerin muhasebeleştirilmesinin Türkiye Muhasebe Standardı-41 çerçevesinde incelenmesi: Bir tarım işletmesinde örnek uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.
• Ulusan, H. (2008). Türk muhasebe hukuku çerçevesinde devlet teşviklerinin muhasebeleştirilmesi ve raporlanması. Bozok Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 415-433.
• Usul, H., & Top, T. (2010). TMS 41’e göre büyükbaş hayvancılık faaliyetlerinin muhasebeleştirilmesi ve değerlemesi. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, (31), 65-76.
• Ünlü, A. (2016). Büyükbaş hayvancılık işletmelerinde muhasebe işlemlerinin tekdüzen muhasebe sistemi ve 41 nolu Türkiye Muhasebe Standardı (TMS-41) çerçevesinde incelenmesi: 100 ineklik bir işletme örneği. Bozok Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yozgat.
• Yazan, Ö. (2010). Canlı varlıkların TMS-41 çerçevesinde muhasebeleştirilmesi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.
• Yazan, Ö. & Kaya, U. (2011). Canlı varlıkların Türkiye Muhasebe Standardı 41’e göre muhasebeleştirilmesi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (1), 27-42.
• Yılmaz, E. (2014). TMS-41 tarımsal faaliyetler standardı kapsamında büyükbaş canlı varlıkların değerlemesi ve muhasebeleştirilmesi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, (22), 232-248.
• (http://www.muhasebesitesi.com/amortisman.html Erişim Tarihi:01.02.2017).
• (http://www.turkhukuksitesi.com/mevzuat.php?mid=7218 Erişim Tarihi: 30.01.2017)