MOBİL UYGULAMA KULLANIMININ BENİMSENMESİ: TEKNOLOJİ KABUL MODELİ İLE BİR ÇALIŞMA

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 19, 22 - 51, 30.06.2019

Süleyman Can Yıldırır , Burçin Kaplan

Öz

Mobil uygulamalar, teknolojinin gelişmesiyle birlikte yaklaşık 20
yıldır toplumların ve bireylerin vazgeçilmezi haline gelmiştir. Mobil
uygulamalar; iletişim, eğitim, eğlence, alışveriş, seyahat, sağlık gibi birçok
farklı alanda hizmet vermektedirler. Bu araştırmanın amacı mobil uygulamalara
yönelik algılanan faydayı ve algılanan kullanım kolaylığını incelemek ve mobil
uygulama kullanımına yönelik tutum, niyet ve gerçekleşen kullanım arasındaki
ilişkileri tespit etmektir. Bu amaçlar doğrultusunda mobil uygulama
kullanımının benimsenmesinin arkasında yatan nedenler tespit edilmeye
çalışılmıştır. Örneklem seçiminde kolayda örnekleme yöntemi uygulanmıştır.  1000 adet veriye ulaşılmış ve analiz için
yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda,  kolay kullanıma sahip uygulamaların
kullanıcıların seçiminde büyük bir etki yarattığı anlaşılmıştır. Kullanıcılar
çoğunlukla kolay anlaşılır, hantal olmayan ve kolaylıkla fayda
sağlayabilecekleri uygulamaları seçmektedirler. Ayrıca mobil uygulamalara karşı
güven hisseden kullanıcıların çevrelerindeki insanlara tavsiye edebileceği,
gerek sosyal hayatlarında gerekse işlerinde mobil uygulama kullanımını
yaygınlaştıracakları anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mobil Uygulama, Teknoloji Kabul Modeli, Algılanan Fayda

Kaynakça

• Agarwal. R., Manju A., Pamela E. C. & Mitch. G., (1998). Early and late adopters of IT innovations: extensions to innovation diffusion theory, In Proceedings of DIGIT 98.
• Ajzen I. (2002). Perceived behavioral control, self-efficacy, locus of control, and the theory of planned behaviour, J Appl Soc Psychology, 32 (4), 665-884.
• Ajzen, I. & Fishbein, M. (1980). Understanding attitudes and predicting social behavior, New Jersey: Prentice-Hall, Englewood Cliffs.
• Argabright, G.C. (2002). An investigation of the relationship between technology acceptance and technological stress on consumer behavior, Yayımlanmamış doktora tezi, University of Sarasota, Florida.
• Aşıroğlu, Y. (2017). Consumers’ mobile application usage in Turkey, Yayımlanmamış yüksek lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
• Berger, J.I. (2005). Perceived consequences of adopting the internet into adult literacy and basic education classrooms, Adult Basic Education: An Interdisciplinary Journal for Adult Literacy Educational Planning,15 (2), 103-121.
• Bilgi Teknolojileri Kurumu 2017 İletişim Hizmetleri İstatistikleri- https://www.btk.gov.tr/uploads/pages/iletisim-hizmetleri-istatistikleri/2017-4.pdf
• Brown, B. & Chalmers, M. (2003). Tourism and mobile technology, In Proceedings of the Eighth Conference on European Conference on Computer Supported Cooperative Work, Helsinki, Finland: Kluwer Academic Publishers.
• Cegielski, C.G. (2001). A Model of the factors that affect the integration of emerging information technology into corporate technology into corporate strategy, Yayınlanmamış doktora tezi, The University of Mississippi, Mississippi.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş.(2014). Sosyal Bilimler için çok değişkenli istatistik ve SPSS ve LISREL uygulamaları, Ankara: Pegem Akademi.
• Davis, F. D., (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use and user acceptance of information technology, MIS Quarterly, 13 (3), 319-340.
• Gök, B. & Gökçen, H. (2016). Uzaktan eğitim hizmet kalite ölçeği (ue-serqual) geliştirme: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması, Yönetim Bilişim Sistemleri Dergisi, 1 (3), 51-60.
• Hair, J. R, Black, W.C., Babin, B. J. & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis: a global perspective, New Jersey: Upper Saddle River Pearson Education, Inc.
• Hu, P.J.H, Clark, T.H.K. & Ma, W.W. (2003). Examining technology acceptance by school teachers: a longitudinal study, Information & Management, 41 (2), 227-241.
• Karimi, S. (2013). Purchase decision-making process model of online consumers and its influential factor a cross sector analysis, Yayımlanmamış doktora tezi, Manchester Business School, Manchester.
• Kenteris, M., Gavalas, D. & Economou, D. (2009). An innovative mobile electronic tourist guide application, Personal and Ubiquitous Computing, 13 (2), 103-118.
• Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
• Lee, Y., Kenneth A. K. & Kai R.T.L. (2003). The technology acceptance model: past, present, and future, Communications of the Association for Information Systems, 12 (50), 752-780.
• Mercan, N. (2015). Ajzen’nin Planlanmış davranış teorisi bağlamında Whistleblowing (bilgi ifşası), Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 3 (49), 451-457.
• Meydan, C.H. & Şeşen, H. (2011), Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Mohd, H. & Mohammad, S.M.S., (2005). Acceptance model of electronic medical record, Journal of Advancing Information and Management Studies, 2 (1), 75-92.
• Moore, G. C. & Izak, B. (1991). Development of an instrument to measure the perceptions of adopting an information technology innovation, Information Systems Research, 2 (3), 192-222.
• Özata, Z. (2009). Yüksek teknoloji yeniliği olarak akıllı telefonların genç tüketiciler tarafından benimsenmesinde etkili olan faktörler, Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Park, S. (2004). Factors that Affect information technology adoption by teachers, Faculty of The Graduate Collage, Dissertation, University of Nebraska, Nebraska.
• Rahmati, A. & Zhong, L. (2013). Studying smartphone usage: lessons from a four-month field study, IEEE Transactions on Mobile Computing, 12 (7), 1417-1427.
• Rogers E. M. (1995). Diffusion of innovations, New York: Simon & Schuster Press.
• Sert, A. (2012). Cep telefonu kullanıcılarının mobil reklamlara karşı tutumlarını etkileyen faktörler üzerine bir araştırma, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul.
• Song, J., Kim, J., Jones, D. R., Baker, J., & Chin, W. W. (2014). Application discoverability and user satisfaction in mobile application stores: an environmental psychology perspective, Decision Support Systems, 59 (1), 37-51.
• Szajna, B., (1996). Empirical evaluation of the revised technology acceptance model, Management Science, 42 (1), 85-92.
• Venkatesh, V., (2000). Determinants of perceived ease of use: integrating control, intrinsic motivation, and emotion into technology acceptance model, Information Systems Research, 11 (4), 342-365.
• Wu, C. S., Cheng, F. F., Yen, D. C. & Huang, Y. W. (2011). User acceptance of wireless technology in organizations: a comparison of alternative models, Computer Standards & Interfaces, 33 (1), 3-32.
• Yanık, A. (2014). Yeni medya kullanımındaki akış deneyiminin risk algısı ve online turistik satın alma niyetine etkisi, Yayımlanmamış doktora tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Yüce, A., Deniz, A. & Gödekmerdan, L. (2012). Tüketicilerin mobil pazarlama faaliyetlerini benimsemesi: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (1), 181-205.