ÇAĞDAŞ ÜRETİM, BÜROKRASİ TÜRÜ VE ÖRGÜTSEL YAPI: BİR PLASTİK İŞLETMESİNDE ÖRNEK OLAY ÇALIŞMASI

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 21, 225 - 241, 30.06.2020

Mustafa Özseven

https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2020.011

Öz

Bu çalışma, Mintzberg’ün (1980) tanımladığı bürokrasi
türleri ile Lawrence ve Lorsch’un (1967) açıkladığı örgütsel yapı unsurları
arasındaki ilişkiyi çağdaş üretim tekniklerine sahip bir işletmede yapılan
örnek olay çalışmasıyla açıklayabilmeyi amaçlamaktadır. Araştırma, Çukurova
bölgesinde faaliyet gösteren ve plastik atıkları geri dönüştürerek yeniden
plastik üreten bir işletmede yapılmıştır. Araştırma bulgularına işletmede
yapılan yüz yüze görüşmelerle toplanan verilerin analiziyle ulaşılmıştır.
Araştırma bulguları çağdaş üretim teknikleri kullanan işletmenin bazı
unsurlarda basit, bazı unsurlarda ise mekanik bürokrasi özelliğini taşıdığını
göstermektedir. Sonuç olarak Lawrence ve Lorsch’un (1967) açıkladığı şekilde
belirsizlik seviyesi yüksek birimlerde biçimselleşmenin ve merkezileşmenin
azaldığı, belirsizlik seviyesi düşük birimlerde ise arttığı görülmüştür. 

Anahtar Kelimeler

Bürokrasi türleri, örgütsel yapı, çağdaş üretim

Kaynakça

• Ansoff, H.I. ve Brandenburg, R.G. (1971a). A Language for Organization Design: Part I. Management Science, 17(12), B705-B716.Ansoff, H.I. ve Brandenburg, R.G. (1971b). A Language for Organization Design: Part II. Management Science, 17(12), B717-B731.Burns, T. ve Stalker, G.M. (1961). The Management of Innovation. London: Tavistock Publications. 119-125.Eisenhardt, K.M. (1989). Building Theories from Case Study Approach. The Academy of Management Review, 14(4), 532-550.Hage, J., Aiken, M. ve Marrett, C.B., (1971). Organization Structure and Communications. American Sociological Review, 36(5), 860-871.Kalagnanam, S.S. ve Lindsay, R.M. (1998). The Use of Organic Models of Control in JIT Firms: Generalising Woodward’s Findings to Modern Manufacturing Practices. Accounting, Organizations and Society, 24, 1-30.Lawrence, P.R. ve Lorsch, J.W. (1967). Differenctiation and Integration in Complex Organizations. Administrative Science Quarterly, 12(1), 1-47.Milgrom, P. ve Roberts, J. (1995). Complementarities and fit Strategy, structure, and organizational change in manufacturing. Journal of Accounting and Economics, 19, 179-208.Mintzberg, H. (1980). Structure in 5’S: A Synthesis of the Research on Organization Design. Management Science, 26(3), 322-341.Morton, N.A. ve Hu, Q., (2008). Implications of the fit between organizational structure and ERP: A Structural Contingency Theory Perspective. International Journal of Information Management, 28, 391-402.Sargut, A.S. (2007). Yapısal Koşul Bağımlılık Kuramının Örgütsel Çevre Kuramlarındaki Yeri. İçinde (Derleyen: Ali Selami Sargut ve Şükrü Özen), Örgüt Kuramları, (ss.35-75), Ankara: İmge Kitabevi. Van de Ven, A.H. ve Delbecq, A.L. (1974). A Task Contingent Model of Work-Unit Structure. Administrative Science Quarterly, 19(2), 183-197.Van de Ven, A.H., Delbecq, A.L. ve Koenig, R. (1976). Determinants of Coordination Modes within Organizations. American Sociological Review, 41(2), 322-338.