THE POLİTİCAL EFFECTS OF THE 12 JULY DECLARATİON ON THE REPUBLİCAN PEOPLE'S PARTY (CHP)

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: Ek Sayı-1, 120 - 139, 30.10.2020

Dilşad Türkmenoğlu Köse

https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2020.ek1.006

Öz

This study was prepared to reveal the political effects created by the July 12 Declaration on CHP, which is alleged to have redesigned the relations between power and opposition that were blocked after Turkey’s multi-party political life in the post-1945 period. The study, which used descriptive analysis method, primarily discusses Turkey's transition to multiparty political life. It is then planned to reveal the place and democratic value of the declaration in this process. Finally, the transformation of the CHP's politics after the Declaration was published is being tried to be analyzed. When the literature review was conducted, it is seen that the previous studies included the 12 July declaration, but the process wasn’t evaluated specifically from the perspective of the CHP. It’s thought that the study will contribute to the literature by evaluating the process of July 12 Declaration and its aftermath, especially in terms of CHP's policies.

Anahtar Kelimeler

July 12 Declaration, Democracy, CHP

12 TEMMUZ BEYANNAMESİ’NİN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDE (CHP) YARATTIĞI SİYASİ ETKİLER

Öz

Bu çalışma, 1945 yılı sonrası süreçte Türkiye’nin çok partili siyasi hayata geçmesi ardından tıkanan iktidar ve muhalefet arası ilişkileri yeniden dizayn ettiği iddia edilen, 12 Temmuz Beyannamesi’nin CHP’de yarattığı siyasi etkileri ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır. Betimsel analiz yöntemi kullanılmış olan çalışmada, öncelikle Türkiye’nin çok partili siyasi hayata geçiş süreci değerlendirilmektedir. Ardından 12 Temmuz Beyannamesi’nin bu süreçteki yeri ve demokratik değerinin ortaya konması planlanmaktadır. Son olarak CHP’nin Beyanname’nin yayınlanmasından sonra siyasetinde yaşanan dönüşüm analiz edilmeye çalışılmaktadır. Literatür taraması yapıldığında daha önceki çalışmaların 12 Temmuz Beyannamesine yer verdiği, fakat sürecin CHP açısından özel olarak değerlendirilmediği görülmektedir. Çalışmanın 12 Temmuz Beyannamesi ve sonrası süreci, özellikle CHP’nin politikaları açısından değerlendirmesiyle literatüre katkı yapacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Demokrasi, 12 Temmuz Beyannamesi, CHP

Kaynakça

• Ahmad, F. (1996). Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945- 1980). İstanbul: Hil Yayınları.
• Ahmad, F. (2007). Modern Türkiye’nin Oluşumu, İstanbul: Sarmal Yayınları.
• Albayrak, M. (2004). Türk Siyasi Tarihinde Demokrat Parti (1946-1960). Ankara: Phoenix Yayınları.
• Ateş, A. & Gökçeler O. (2019). 12 Temmuz Beyannamesinin Gölgesinde Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün Yurt Gezileri. İnsan &İnsan, 6 (21), 477-492.
• Berber, Ş. (2012). Türkiye’de Çok Partili Hayata Geçiş Sürecinde Sivil Hükümet Darbesi: CHP’de 35’ler Vakası. Gazi Akademik Bakış, 6 (11), 131-149.
• Bora, T. (2017). Türk Sağının Üç Hali. İstanbul: Birikim Yayınları.
• Çiçek, A.C. (2018). Türkiye’de Çok Partili Hayatın “Garanti Belgesi”: 12 Temmuz Beyannamesi’nin Söylem analizi, Curr Res Soc Sci, 4(2), 83-96.
• Çolak, F. (2002). Türkiye’de Çok Partili Hayata Geçiş ve Demokrat Parti (1945-1950), Türkler Ansiklopedisi, 16(1), 769-782.
• Dey, I. (1993). Qualitative Data Analysis: A User-Friendly Guide for Social Scientists. London: Routledge Publications.
• Erdoğan, C. (2017). Tek Parti İktidarı Dönemi’nde (1923-1950) Cumhuriyet Halk Partisi’nin İdeolojik Değişim Ve Dönüşüm Sürecinin Çözümlenmesi. The Journal of International Social Research, 10 (51), 269-279. www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 Doi Number: http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2017.
• Eroğul, C. (1998). Demokrat Parti Tarihi ve İdeolojisi, Ankara: İmge Kitabevi.
• Fındley, C. V. (2011). Modern Türkiye Tarihi: İslam, Milliyetçilik ve Modernlik 1789-2007. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Giritoğlu, F. (1965). Türk Siyasi Tarihinde CHP’nin Mevkii. Ankara: Ayyıldız Yayınları.
• Goloğlu, M. (1982). Demokrasiye Geçiş 1946-1950. İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Heper, M. (2008). İsmet İnönü. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• http://www.ismetinonu.org.tr/12-temmuz-1947-beyannamesi/, 1.03.2020, tarihinde erişildi.
• İncioğlu, N. (2007). Türkiye’de Çok Partili Sisteme Geçiş ve Demokrasi Sorunları. E. Kalaycıoğlu- A. Y. Sarıbay (Ed.) Türkiye’de Politik değişim ve Modernleşme içinde (ss: 253-267). İstanbul: Alfa Aktüal Yayınları.
• İnönü, İ. (2017). Defterler (1919-1973). Cilt: 1, (Haz. Ahmet Demirel), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Kara, N. (1982). Türkiye’de Çok Partili Sisteme Geçiş Kararı (1945). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Ü. Siyasal Bilgiler Fak: Ankara.
• Karataş, M. (2001). Cumhuriyet Halk Partisi’nin Siyasal İktidar Anlayışı (1946- 1950). The Journal of International Social Research, 7 (29), 505- 524.
• Karpat, K. H. (1996). Türk Demokrasi Tarihi, İstanbul: Timaş Yayınları.
• Koçak, C. (2002). Tek Parti Yönetimi Kemalizm ve Şeflik Sistemi: Edebi Şef/ Milli Şef. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Kemaliz, 2 (1), 119-137.
• Semiz, Y. & Akgün, B. (2010). Dosluktan Kirize: İkinci Dünya Savaşı Sürecinde Türk- Rus İlişkileri. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 7 (14), 239- 270.
• Strauss, A., Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques. New Delhi: SAGE Publications.
• Şahin, E. & Tunç, B. (2015). Demokrat Parti’nin Kuruluş Süreci ve DP – CHP Siyasi Mücadelesi. Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi (The Journal of Social and Cultural Studies), I (2), 31-69.
• TBMM. Resmi İnternet Sayfaları “Başbakanlarımız ve Genel Kurul Konuşmaları, Cilt 3” https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/basbakanlarimiz_genelkurul_konusmalari/basbakanlarimiz_cilt3.pdf, 13.02.2020, tarihinde erişildi.
• Timur, T. (1991). Türkiye’de Çok Partili Hayata Geçiş. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Toker, M. (1990). Tek Partiden Çok Partiye (1944-1950). Ankara: Bilgi Yayınları.
• Tökin, F. H. (1965). Türk Tarihinde Siyasi Partiler ve Siyasi Düşüncenin Gelişmesi. İstanbul: Elif Yayınları.
• Tunaya, T. Z. (2015). Türkiye’de Siyasal Partiler (3. Cilt). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Uyar, H. (1999). Tek Parti Yönetimi ve CHP. İstanbul: Boyut Yayınları.
• Uzun, H. (2010). Tek Parti Döneminde Yapılan Cumhuriyet Halk Partisi Kongreleri Temelinde Değişmez Genel Başkanlık, Kemalizm Ve Milli Şef Kavramları. ÇTTAD, 9 (20-21), 233-271.
• Yeğen, M. (2002). Kemalizm ve Hegemonya?. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Kemaliz, 2(1), 56-74.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldız, A. (2002). Recep Peker. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Kemaliz, 2 (1), 58-64.
• Yücel, M. S. (2001). Demokrat Parti. İstanbul: Ülke Kitap Yayınları.