‘Felsefi Bilgelik’ ve (Evren Karşısında) ‘Hayranlık Duyma’ Kavramları Arasındaki İlişki Üzerine

Yıl 2012, Sayı: 18 - Kaygı (18) 2012, 93 - 99, 15.04.2012

Arslan Topakkaya

Öz

Felsefe yapmak ve bunun sonucunda kazanılan felsefi bilgelik Platon ve Aristoteles’in haklı bir şekilde tespit ettikleri gibi ‘evren karşısında duyulan hayranlıkla’ başlar. Bu bağlamda bilgiyle hayranlık duyma kavramları arasında sıkı bir ilişki söz konusudur. Hayranlık duyulan şeyin ne olduğunu merak etme ve onun aslını öğrenme isteği insanı ister istemez bir bilme ve bilgiyi arama sürecine itmekte; aranılan bu bilgiyi bulan ya da kısmen sahip olan insanın duyduğu hayranlık yerini yavaş yavaş takdir duygularına bırakmaktadır. Felsefe yapmak ya da felsefi bilgeliğin en önemli hedefi, varlık hakkında ‘en doğru ve en güvenilir’ bilgiyi elde etmekten başka bir şey değildir. Böyle bir bilgi’ye ulaşmanın ilk şartı, bilginin nesnesi olan şeye duyulan hayranlık ve takdir hisleridir. Kısaca felsefi bilgelik, evren karşısında hayranlık duyma ile başlamakta, bu hayranlığın nedenini ve nasılını aramakla devam etmekte ve bu nedenin ya da ilkenin bulunmasıyla (ya da en azından o yolda olmanın verdiği hazla) pozitif bir anlam kazanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Felsefe, Bilgelik, Hayranlık Duyma, Varlık, Bilgi, Akıl, Duyular, Korku

Kaynakça

• Albert, K. (1968) Die Philosophie der modernen Kunst, Meisenheim.
• Aristoteles (1970) Metaphysik, Schriften zur ersten Philosophie,übs. u. hrsg. von Franz F. Schwarz, Stuttgart.
• Arendt, H. (1960) Vita activa oder vom tätigen Leben, Stuttgart.
• Fink, E. (1966) Studien zur Phänomenologie, Den Haag.
• Heidegger, M. (1953) Was ist Metaphysik, Tübingen.
• Ionesco, E. (1964) Argumente und Argumente, Neuwied.
• Jaspers, K. (1971) Einführung in die Philosophie, München.
• Natorp, P. (1903) Platos Ideenlehre. Eine Einführung in den Idealismus, Leipzig.
• Platon (1990) Werke,(Phaidros) yayınlayan G. Eigler, cilt 5, übersetzt von F. Schleichermacher, II.Aufl.
• Platon (1974) Werke, (Phaidon und Smyposion) yayınlayan G. Eigler, cilt 3, übersetzt von F. Schleichermacher, I.Aufl.
• Platon (1970) Werke, (Theaitetos), yayınlayan G. Eigler, cilt 6, übersetzt von F.Schleichermacher, Darmstadt.
• Ritter, J. (Hg.) (1971) Historisches Wörterbuch der Philosophie, cilt I, Basel.
• Schopenhauer, A. (1977) Die Welt als Wille und Vorstellung, cilt II, Zürich.
• Scheler, M. (1980) Gesammelte Werke, cilt V, Frankfurt an Main.
• Schneider, R. (1956) Schopenhauer, Frankfurt am Main.
• Ülken, H. Z. (1963) Felsefeye Giriş, I. Kısım, II. baskı, Ankara Ünv. Basımevi.