Dinsel Deneyimin Çeşitleri

Yıl 2019, Cilt: 18 Sayı: 2, 589 - 599, 30.09.2019

Tahir Karakaş

Öz

Pragmatizmin öncü
filozoflarından biri olan William James’in Dinsel
Deneyimin Çeşitleri: İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme başlıklı
çalışmasının Türkçe tercümesi, Amerikalı filozofun düşünsel evriminin en önemli
dönemeçlerinden birini keşfetmek isteyen okuyucular için iyi bir fırsat
sunuyor. James, 1902 yılında yayımladığı bu çalışma ile bir yandan dinsel
fenomenleri psikolojik ve felsefi bir perspektiften incelerken diğer yandan da,
ele aldığı konuları somut, gerçek deneyimlere başvurarak anlamaya
çalışmaktadır. İnsani bir olgu olarak dinsel deneyim sahasını anlamanın uygun
yöntemi, James’e göre, teolojik olmaktan ziyade psikolojiktir. Metodolojik
açıdan değerlendirildiğinde, James’in dinsel deneyimlere dair edindiği
psikoloji temelli yaklaşım, dinsel incelemeler alanında önemli bir yenilik anlamına
gelmektedir. Öte yandan, Dinsel Deneyimin
Çeşitleri’ni önemli kılan bir
diğer husus ise, James’in farklı alanlardan beslenerek geliştirmekte olduğu
pragmatizmin bu eser ile yeni bir düşünsel açılım yaşamasıdır. Pragmatizmin
ruhuna uygun olarak, James, sürekli olarak dinsel dünyanın bireysel
yaşamlarımızdaki pragmatik karşılığını bulmaya çalışmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din, Dinsel Deneyim, Pragmatizm, Teoloji, Felsefe

Kaynakça

• JAMES, William (2017). Dinsel Deneyimin Çeşitleri, çev. İsmail Hakkı Yılmaz, İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• PASCAL. (1976). Pensées, Paris: GF Flammarion.
• PERRY, R. B. (1920). Annotated Bibliography of the Writings of William James, London: Longmans, Green and Co.