Schopenhauercı İsteme’den Nietzscheci Dionysos’a ya da Kötümserliğin Üstesinden Gelmenin Trajik Karakteri

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 1, 36 - 60, 30.03.2023

Canberk Şeref

https://doi.org/10.20981/kaygi.1156821

Öz

Bu çalışmada, en başta, Tragedyanın Doğuşu’nun Nietzsche düşüncesinin temeli olduğu fikri benimsenerek, bu metnin temel savını irdelemek amaçlanmıştır. Bir düşünürün fikirleri şüphesiz ki belli bir birikimden başlayarak şekillenir. İlk önce biriktirilen kütüphane, daha sonrasında özgünlük adına değiştirilecek ve dönüştürülecektir. Nietzsche için can alıcı bulduğumuz da Schopenhauer ile olan karşıtlığı bakımından budur. Bu sebeplerden, çalışmamızda Schopenhauer felsefesi ve estetik anlayışı, kaçınılmaz olduğu üzere Kant ile atılan temeliyle göz önüne alınmış, sonrasında Schopenhauer ve Nietzsche arasındaki göz ardı edilemez yakınlığa rağmen yine de radikal olan farklılık belirtilmiş, ardından da Nietzsche’nin antik Yunanlılarda gördüğü, tragedyayı kuran trajik bilinç serimlenmiştir. Tüm bu süreç boyunca göz önünde bulundurulan, Schopenhauercı kötümserlik ve Nietzscheci kötümserliğin ilişkisi ve farklı olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Schopenhauer, Nietzsche, Estetik, Müzik, Tragedya, Trajik İnsan

From Schopenhauerian Will to Nietzschean Dionysus or the Tragic Character of Overcoming the Pessimism

Öz

In this paper, essentially, by adopting the idea that it shows the basis of Nietzschean thought, it is aimed to address the principal hypothesis of The Birth of Tragedy. For an intellectual, their ideas are surely formed after a certain reservoir. The library which has been accumulated in the first place, would then be changed and transformed in the favor of originality or autonomy. This is what we find crucial too in the case of Nietzsche within the context of his philosophical contrast with Schopenhauer. Therefore, in this paper, Schopenhauer’s philosophy and his theory of aesthetics and, as it would be inevitably necessary, their foundation on Kant’s philosophy are taken into consideration; afterwards, despite of an undeniable closeness between Schopenhauer and Nietzsche, their nonetheless radical difference is unfolded; and then the tragic mindset which Nietzsche has seen to have created the tragedy in the ancient Greeks is examined. And throughout all this process, relation and difference between Schopenhauerian pessimism and Nietzschean pessimism has been taken into account.

Anahtar Kelimeler

Schopenhauer, Nietzsche, Aestethics, Music, Tragedy, Tragic Man

Kaynakça

• Aristoteles. (2017). Poetika (çev. A. Çokona & Ö. Aygün). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Bell, M. (2012). Friedrich Schiller, Moral Sentimentalism and the Emergence of the Aestethic. Aestethics and Modernity from Schiller to the Frankfurt School (ed. J. Carroll, S. Giles & M. Oergel, pp. 9-24). Bern: Peter Lang AG International Academic Publishers.
• Cevizci, A. (2009). Felsefe Tarihi (1. baskı). İstanbul: Say Yayınları.
• Herakleitos. (2016). Fragmanlar (çev. A. Akgün). İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
• Kant, I. (2017). Arı Usun Eleştirisi (çev. A. Yardımlı). İstanbul: İdea Yayınevi.
• Kant, I. (2011). Critique of Judgement (trans. by W. S. Pluhar). Indianapolis: Hackett Publishing Company.
• Kaufmann, W. (2013). Nietzsche: Philosopher, Pscyhologist, Antichrist (1st Princeton Classics edition). William Street: Princeton University Press.
• Laertios, D. (2017). Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri (çev. C. Şentuna). İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
• May, M. K. (1990). Nietzsche and the Spirit of Tragedy (1st edition). New York: Palgrave Macmillan.
• Nietzsche, F. (2011a). Ahlakın Soykütüğü - Bir Polemik (çev. Z. Alangoya). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Nietzsche, F. (2006). Ecce Homo (çev. C. Alkor). İstanbul: İthaki Yayınları.
• Nietzsche, F. (2015). Putların Alacakaranlığı (çev. M Tüzel). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Nietzsche, F. (2003). Şen Bilim (çev. L. Özşar). Bursa: Asa Kitabevi.
• Nietzsche, F. (1968). The Will to Power (trans. by W. Kaufmann & R. J. Hollingdale). New York: Vintage Books.
• Nietzsche, F. (2017). Tragedyanın Doğuşu (çev. M. Tüzel). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Nietzsche, F. (2011b). Yunanlıların Trajik Çağında Felsefe (çev. G. Aytaç). İstanbul: Say Yayınları.
• Rosset, C. (2013). Schopenhauer, philosophe de l’absurde (4ème édition). Paris: Presses Universaires de France.
• Schiller, F. (1999). Estetik Üzerine (çev. Doç. Dr. M. Özgü). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Schopenhauer, A. (2012). Bilmek ve İstemek (çev. A. Aydoğan). İstanbul Say Yayınları.
• Schopenhauer, A. (2010). Güzelin Metafiziği (çev. A. Aydoğan). İstanbul: Say Yayınları.
• Schopenhauer, A. (2017). İsteme ve Tasarım Olarak Dünya (çev. L. Özşar). İstanbul: Biblos Kitabevi.
• Thomson, G. (2004). Tragedyanın Kökeni (çev. M. H. Doğan). İstanbul: Payel Yayınları.
• Young, J. (2017). Nietzsche - Bir Filozofun ve Felsefesinin Biyografisi, (çev. B. O. Doğan). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Young, J. (1992). Nietzsche’s Philosophy of Art (1st edition). Cambridge: Cambridge University Press.
• Young, J. (2005). Schopenhauer (1st edition). New York: Routledge.