Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Brentano’da Wahrheit Kavramı

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 2, 842 - 871, 30.09.2023
https://doi.org/10.20981/kaygi.1256428

Öz

Felsefenin temel kavramlarını irdelediği çalışmalarına hep Aristoteles’in konu hakkındaki düşüncelerini aktararak başlayan Brentano Wahrheit kavramını incelediği eserlerine de hep Aristoteles’in ἀλήθεια kavramını tartışarak başlamıştır. Öte yandan, Brentano’nun Aristoteles’in ἀλήθεια kavramı üzerine yorumları zaman içinde değişip farklı bir kimliğe bürünmüş, erken dönem ve geç dönem Brentano Aristoteles’in Metafizik IX.10’daki sözlerini bambaşka bakış açılarıyla yorumlamıştır. Hem erken dönem hem de geç dönem Brentano’nun Metafizik IX.10 üzerine yorumlarında benzer hatalara düşüldüğünü göstermeyi hedefleyen bu çalışmada Brentano’nun hiçbir zaman Aristoteles’in söz konusu pasajlardaki temel derdini anlayamadığı, Aristoteles felsefesi bağlamında “basitlerin” ya da “bölünemeyenlerin” düşünülmesinin (ἡ τῶν ἀδιαιρέτων νόησις) bir nelik araştırması olduğunu göremediği savunulmuştur.

Kaynakça

  • Aquinas, T. (1965). Expositio super librum Boethii De Trinitate (derl. Bruno Decker). Leiden: Brill.
  • Aristoteles. (1949). Aristotelis Categoriae et Liber de Interpretatione (derl. Lorenzo Minio-Paluello). Oxford: Oxford University Press.
  • Aristoteles. (1956). Aristotelis De Anima (derl. William David Ross). Oxford: Oxford University Press.
  • Aristoteles. (1957). Aristotelis Metaphysica (derl. Werner Wilhelm Jaeger). Oxford: Oxford University Press.
  • Aristoteles. (1964). Aristotelis Analytica Priora et Posteriora (derl. Lorenzo Minio-Paluello). Oxford: Oxford University Press.
  • Babür, S. (2002). “Aristoteles’te Episteme”. Yeditepe’de Felsefe, 7, 7–20.
  • Berti, E. (1978). The Intellection of “Indivisibles” according to Aristotle, De Anima III.6. Aristotle on the Mind and Senses (derl. Geoffrey Ernest Richard Lloyd ve Gwilym Ellis Lane Owen). Cambridge: Cambridge University Press.
  • Berti, E. (2005). Heidegger and the Platonic Concept of Truth. Heidegger and Plato: Toward Dialogue (derl. Catalin Partenie ve Tom Rockmore). Evanston: Northwestern University Press.
  • Brandl, J. (2017). Brentano on Truth. Routledge Handbook of Brentano and the Brentano School (derl. Uriah Kriegel). New York: Routledge.
  • Brentano, F. (1862). Von der mannigfachen Bedeutung des Seienden nach Aristoteles. Freiburg im Breisgau: Verlag Herder.
  • Brentano, F. (1930). Über den Begriff der Wahrheit. Wahrheit und Evidenz (derl. Oskar Kraus). Leipzig: Felix Meiner Verlag.
  • Brentano, F. (1971). Psychologie vom empirischen Standpunkt: Zweiter Band (derl. Oskar Kraus). Hamburg: Felix Meiner Verlag.
  • Charles, D. ve Peramatzis, M. (2016). “Aristotle on Truth-Bearers”. Oxford Studies in Ancient Philosophy, 50, 101–142.
  • Ferrarin, A. (2001). Hegel and Aristotle. New York: Cambridge University Press.
  • Halper, E. C. (1989). One and Many in Aristotle’s Metaphysics: The Central Books. Columbus, OH: Ohio State University Press.
  • Heidegger. (1976a). Logik. Die Frage nach der Wahrheit [GA 21] (derl. Walter Biemel). Frankfurt am Main: Vittorio Klostermann.
  • Heidegger. (1976b). Wegmarken [GA 9] (derl. Friedrich-Wilhelm von Herrmann). Frankfurt am Main: Vittorio Klostermann.
  • Hopkins, B. C. (1997). Phenomenological Cognition of the A Priori: Husserl’s Method of “Seeing Essences” (Wesenserschauung). Husserl in Contemporary Context (derl. Burt C. Hopkins). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
  • Hopkins, B. C. (2002). Husserlian Transcendental and Eidetic Reductions and the Interpretation of Plato’s Dialogues. Bochumer Philosophisches Jahrbuch für Antike und Mittelalter, 7 (1), 81–114.
  • Kerszberg, P. (1989). Two Senses of Kant’s Copernican Revolution. Kant Studien, 80, 63–80.
  • Karabük Kovanlikaya, A. (2018). “Descartes ve Brentano: Ruhsal Fenomenlerin Tasnifi”. Kaygı: Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 31, 299–320.
  • Krantz, S. (1990/91). Brentano’s Revision of the Correspondence Theory. Brentano Studien, 3, 79–87.
  • Krell, D. F. (1975). On the Manifold Meaning of Aletheia: Brentano, Aristotle, Heidegger. Research in Phenomenology, 5 (1), 77–94.
  • Kuçuradi, İ. (2009). “Çeşitli Dialektik Kavramları: Metot ve Görüş”. Çağın Olayları Arasında. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Lohmar, D. (2020). The Phenomenological Method of Eidetic Intuition and Its Clarification as Eidetic Variation. Husserl: German Perspectives (derl. John J. Drummond & Otfried Höffe). New York: Fordham University Press.
  • Parsons, C. (2004). Brentano on Judgment and Truth. The Cambridge Companion to Brentano (derl. Dale Jacquette, ss. 168–96). Cambridge: Cambridge University Press.
  • Platon. (1930). Platonis Opera, Vol. 3: Tetralogiae V–VII (derl. John Burnet). Oxford: Oxford University Press.
  • Platon. (1995). Platonis Opera, Vol. 1: Tetralogiae I–II (derl. E. A. Duke, W. F. Hicken, W. S. M. Nicoll, D. B. Robinson ve J. C. G. Strachan). Oxford: Oxford University Press.
  • Sauer, W. (2013). Being as the True: From Aristotle to Brentano. Themes from Brentano (derl. Denis Fisette ve Guillaume Fréchette). New York: Rodopi.
  • Srzednicki, J. (1965). Franz Brentano’s Analysis of Truth. The Hague: Martinus Nijhoff.
  • Tănăsescu, I. (2014). “Categorial Relations as Truth-Makers in Franz Brentano’s Dissertation”. Tijdschrift Voor Filosofie, 76 (2), 247–260.
  • Yücefer, H. (2017). “Güçten Gücüllüğe: Aristoteles Metafizik Theta’da Ne Yapıyor”? Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, 34, 277–305.

Brentano’s Concept of Wahrheit

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 2, 842 - 871, 30.09.2023
https://doi.org/10.20981/kaygi.1256428

Öz

As Brentano’s various works on the basic concepts of philosophy always feature an analysis of their Aristotelian counterparts, it is typical for his works on truth to involve a detailed exposition of Aristotle’s concept of ἀλήθεια. Because the early and the late Brentano approach the text of Metaphysics IX.10 from very different perspectives, however, Brentano’s interpretation of Aristotle’s concept of ἀλήθεια can be said to have developed in the course of his life. In this paper, I try to show that the early and the late Brentano are likewise mistaken in their interpretation of Aristotle and that neither is able to demonstrate an awareness of the philosophical import of Metaphysics IX.10, in which text Aristotle’s main point is that the thinking of “simples” or “indivisibles” (ἡ τῶν ἀδιαιρέτων νόησις) concerns none other than the intuition of essences.

Kaynakça

  • Aquinas, T. (1965). Expositio super librum Boethii De Trinitate (derl. Bruno Decker). Leiden: Brill.
  • Aristoteles. (1949). Aristotelis Categoriae et Liber de Interpretatione (derl. Lorenzo Minio-Paluello). Oxford: Oxford University Press.
  • Aristoteles. (1956). Aristotelis De Anima (derl. William David Ross). Oxford: Oxford University Press.
  • Aristoteles. (1957). Aristotelis Metaphysica (derl. Werner Wilhelm Jaeger). Oxford: Oxford University Press.
  • Aristoteles. (1964). Aristotelis Analytica Priora et Posteriora (derl. Lorenzo Minio-Paluello). Oxford: Oxford University Press.
  • Babür, S. (2002). “Aristoteles’te Episteme”. Yeditepe’de Felsefe, 7, 7–20.
  • Berti, E. (1978). The Intellection of “Indivisibles” according to Aristotle, De Anima III.6. Aristotle on the Mind and Senses (derl. Geoffrey Ernest Richard Lloyd ve Gwilym Ellis Lane Owen). Cambridge: Cambridge University Press.
  • Berti, E. (2005). Heidegger and the Platonic Concept of Truth. Heidegger and Plato: Toward Dialogue (derl. Catalin Partenie ve Tom Rockmore). Evanston: Northwestern University Press.
  • Brandl, J. (2017). Brentano on Truth. Routledge Handbook of Brentano and the Brentano School (derl. Uriah Kriegel). New York: Routledge.
  • Brentano, F. (1862). Von der mannigfachen Bedeutung des Seienden nach Aristoteles. Freiburg im Breisgau: Verlag Herder.
  • Brentano, F. (1930). Über den Begriff der Wahrheit. Wahrheit und Evidenz (derl. Oskar Kraus). Leipzig: Felix Meiner Verlag.
  • Brentano, F. (1971). Psychologie vom empirischen Standpunkt: Zweiter Band (derl. Oskar Kraus). Hamburg: Felix Meiner Verlag.
  • Charles, D. ve Peramatzis, M. (2016). “Aristotle on Truth-Bearers”. Oxford Studies in Ancient Philosophy, 50, 101–142.
  • Ferrarin, A. (2001). Hegel and Aristotle. New York: Cambridge University Press.
  • Halper, E. C. (1989). One and Many in Aristotle’s Metaphysics: The Central Books. Columbus, OH: Ohio State University Press.
  • Heidegger. (1976a). Logik. Die Frage nach der Wahrheit [GA 21] (derl. Walter Biemel). Frankfurt am Main: Vittorio Klostermann.
  • Heidegger. (1976b). Wegmarken [GA 9] (derl. Friedrich-Wilhelm von Herrmann). Frankfurt am Main: Vittorio Klostermann.
  • Hopkins, B. C. (1997). Phenomenological Cognition of the A Priori: Husserl’s Method of “Seeing Essences” (Wesenserschauung). Husserl in Contemporary Context (derl. Burt C. Hopkins). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
  • Hopkins, B. C. (2002). Husserlian Transcendental and Eidetic Reductions and the Interpretation of Plato’s Dialogues. Bochumer Philosophisches Jahrbuch für Antike und Mittelalter, 7 (1), 81–114.
  • Kerszberg, P. (1989). Two Senses of Kant’s Copernican Revolution. Kant Studien, 80, 63–80.
  • Karabük Kovanlikaya, A. (2018). “Descartes ve Brentano: Ruhsal Fenomenlerin Tasnifi”. Kaygı: Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 31, 299–320.
  • Krantz, S. (1990/91). Brentano’s Revision of the Correspondence Theory. Brentano Studien, 3, 79–87.
  • Krell, D. F. (1975). On the Manifold Meaning of Aletheia: Brentano, Aristotle, Heidegger. Research in Phenomenology, 5 (1), 77–94.
  • Kuçuradi, İ. (2009). “Çeşitli Dialektik Kavramları: Metot ve Görüş”. Çağın Olayları Arasında. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Lohmar, D. (2020). The Phenomenological Method of Eidetic Intuition and Its Clarification as Eidetic Variation. Husserl: German Perspectives (derl. John J. Drummond & Otfried Höffe). New York: Fordham University Press.
  • Parsons, C. (2004). Brentano on Judgment and Truth. The Cambridge Companion to Brentano (derl. Dale Jacquette, ss. 168–96). Cambridge: Cambridge University Press.
  • Platon. (1930). Platonis Opera, Vol. 3: Tetralogiae V–VII (derl. John Burnet). Oxford: Oxford University Press.
  • Platon. (1995). Platonis Opera, Vol. 1: Tetralogiae I–II (derl. E. A. Duke, W. F. Hicken, W. S. M. Nicoll, D. B. Robinson ve J. C. G. Strachan). Oxford: Oxford University Press.
  • Sauer, W. (2013). Being as the True: From Aristotle to Brentano. Themes from Brentano (derl. Denis Fisette ve Guillaume Fréchette). New York: Rodopi.
  • Srzednicki, J. (1965). Franz Brentano’s Analysis of Truth. The Hague: Martinus Nijhoff.
  • Tănăsescu, I. (2014). “Categorial Relations as Truth-Makers in Franz Brentano’s Dissertation”. Tijdschrift Voor Filosofie, 76 (2), 247–260.
  • Yücefer, H. (2017). “Güçten Gücüllüğe: Aristoteles Metafizik Theta’da Ne Yapıyor”? Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, 34, 277–305.
Toplam 32 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Felsefe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Hikmet Ünlü 0000-0003-1391-8059

Erken Görünüm Tarihi 30 Eylül 2023
Yayımlanma Tarihi 30 Eylül 2023
Gönderilme Tarihi 25 Şubat 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 22 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Ünlü, H. (2023). Brentano’da Wahrheit Kavramı. Kaygı. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 22(2), 842-871. https://doi.org/10.20981/kaygi.1256428
AMA Ünlü H. Brentano’da Wahrheit Kavramı. Kaygı. Eylül 2023;22(2):842-871. doi:10.20981/kaygi.1256428
Chicago Ünlü, Hikmet. “Brentano’da Wahrheit Kavramı”. Kaygı. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi 22, sy. 2 (Eylül 2023): 842-71. https://doi.org/10.20981/kaygi.1256428.
EndNote Ünlü H (01 Eylül 2023) Brentano’da Wahrheit Kavramı. Kaygı. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi 22 2 842–871.
IEEE H. Ünlü, “Brentano’da Wahrheit Kavramı”, Kaygı, c. 22, sy. 2, ss. 842–871, 2023, doi: 10.20981/kaygi.1256428.
ISNAD Ünlü, Hikmet. “Brentano’da Wahrheit Kavramı”. Kaygı. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi 22/2 (Eylül 2023), 842-871. https://doi.org/10.20981/kaygi.1256428.
JAMA Ünlü H. Brentano’da Wahrheit Kavramı. Kaygı. 2023;22:842–871.
MLA Ünlü, Hikmet. “Brentano’da Wahrheit Kavramı”. Kaygı. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, c. 22, sy. 2, 2023, ss. 842-71, doi:10.20981/kaygi.1256428.
Vancouver Ünlü H. Brentano’da Wahrheit Kavramı. Kaygı. 2023;22(2):842-71.

e-ISSN: 2645-8950