SEYAHAT ÖZGÜRLÜĞÜNÜN GENEL SAĞLIK NEDENİYLE SINIRLANDIRILMASININ ANAYASAYA UYGUNLUĞU AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 78 - 100, 31.07.2020

Abdullah Abalı

Öz

Soyut ve daha çok ahlaki bir kavram olan insan hakları, hukuki pozitif haklara dönüştürüldüğünde temel haklar ve özgürlükler haline gelir. Bu temel haklar ve özgürlüklerden olan kişi hakları yada negatif statü hakları kapsamında değerlendirilen özgürlüklerden biri de gerçek kişilerin hak taşıyıcısı olduğu seyahat özgürlüğüdür.
Bireylerin maddi ve manevi varlığını geliştirmesi için özgürce seyahat edebilmelerini sağlamak ve bu hakkı tanımak demokratik devletlerin yükümlülüklerindendir. Ancak hukuk düzenince tanınan hakların sınırsız olmayacağı eşyanın doğası gereğidir. Kişilere tanınan hakların belirli koşullarda ve belirli sebeplerle sınırlandırılması da yine hukuk düzeni tarafından gerçekleştirilmektedir. Seyahat özgürlüğünün sınırlandırılmasında da genel sağlığın korunması makul bir sınırlama sebebi olarak görülmektedir. Hemen hemen bütün uluslar arası insan hakları belgeleri de bu hürriyetin genel sağlık sebebiyle sınırlandırılmasına cevaz vermektedir.
Cumhuriyetin kuruluşundan bugüne dek pek çok değişikliğe uğramış anayasamızın bugünkü halinde ise bu makul sınırlama nedeninin bulunmadığı görülmektedir. Bu sınırlama nedeninin bulunmayışı bir salgın hastalıkla karşılaşan ve seyahat etmeyi kısıtlamak isteyen kamu otoritesini kamu sağlığını korumak için anayasaya aykırı davranmak durumunda bırakmaktadır. Bu çalışma ile temel haklar ve özgürlüklerden olan seyahat özgürlüğünün, 2019 yılı sonlarında Çin Halk Cumhuriyetinde ortaya çıkan ve 2020 yılında ülkemizde de görülen COVID-19(Yeni Korona Virüs Hastalığı) pandemisi nedeniyle sınırlanmasının 1982 Anayasasında yer alan sınırlama sebepleri bakımından değerlendirilmesi yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Seyahat Özgürlüğü, Temel Haklar, Temel Hakların Sınırlandırılması, Genel Sağlık Nedeni

Kaynakça

• 03.04.2020 tarih ve 6235 sayılı İçişleri Bakanlığı Genelgesi 09.04.2020 tarih ve bila sayılı İçişleri Bakanlığı Genelgesi 21.07.2003 tarihli ve 25175 sayılı Resmi Gazete ASLAN R.(2020) Tarihten Günümüze Epidemiler,Pandemiler ve COVID-19. Göller Bölgesi Aylık Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı Cilt 8 Sayı 85, 35-41. ATAR, Y. (2019). Türk Anayasa Hukuku (13.Baskı). Ankara :Seçkin Yayıncılık CANİKLİOĞLU DİKMEN M.(2001). Anlamı Kapsamı ve Sınırlarıyla Temel Haklar ve Anayasalarımız. DEÜ Hukuk Fakültesi Mahmut Tevfik Birsel Armağanı, 461-494. ERDOĞAN, M. (2007). İnsan Hakları Teorisi ve Hukuku (1.Baskı).Ankara : Orion Kitapevi. GÖREN Z. (2007) Temel Hakların Sınırlanması- Sınırlamanın Sınırları. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6 (12) Güz 39-59. GÖREN Z. (2016), Seyahat ve Yerleşme Özgürlüğü. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15(1-2), 337-347. GÖZLER ,K. (1999).Anayasa Normlarının Geçerliliği Sorunu(1. Baskı).Bursa : Ekin Kitabevi GÖZLER K. (2001) .Anayasa Değişikliğinin Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlandırılması Bakımından Getirdikleri ve Götürdükleri: Anayasanın 13'üncü Maddesinin Yeni Şekli Hakkında Bir İnceleme. Ankara Barosu Dergisi, 59 (4) 53-67. GÖZLER, K. (2000). Türk Anayasa Hukuku(1.Baskı).Bursa: Ekin Kitapevi GÖZLER, K. (2007).Türk Anayasa Hukuku Dersleri(4. Baskı). Bursa :Ekin Kitabevi https://tr.wikipedia.org/wiki/COVID-19_pandemisi, https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/COVID-19(yeni korona virüs hastalığı)-yeni-koronavirus-hastaligi-nedir KALABALIK, H. (2017). İnsan Hakları Hukuku(2.Baskı).Ankara: Seçkin Yayıncılık METİN Y. (2017) Temel Hakların Sınırlandırılması ve Ölçülülük. SDÜ Hukuk Fakültesi Dergisi 7 (1) 3-73. ÖZBUDUN, E. (2002). Türk Anayasa Hukuku(7.Baskı).Ankara :Yetkin Yayıncılık ÖZTÜRK, N. K. (2019). Anayasa Hukuku(2.Baskı).Ankara :Seçkin Yayıncılık Resmî Gazete, 17 Ekim 2001, Sayı 24556 (Mükerrer). SABUNCU, Y. (2005). Anayasaya Giriş(11.Baskı).Ankara: İmaj Yayıncılık TEZCAN,D., ERDEM,M.R., SANCAKTAR,O., ÖNOK R.M., (2019) İnsan Hakları El Kitabı(8.Baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık TEZİÇ E. (2003), Anaysa Hukuku(8.Baskı) Ankara: Beta Yayınevi TURHAN M. (1991).Anayasamız ve Demokratik Toplum Düzeninin Gerekleri. Anayasa Yargısı, 8, 401-420.