KAMU PERSONEL SİSTEMİNDE DEĞİŞİM TARTIŞMALARINA BİR KATKI: ‘5-S REFORM ÇERÇEVESİ’

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 11 - 34, 14.04.2021

Muhittin Acar

Öz

Türkiye’de kamu personel sistemine yönelik çalışmaların kayda değer bir kısmı personel reformlarıyla ilgilidir. Dolayısıyla, reformları konu edinen literatürün sistematik bir biçimde incelenmesine ihtiyaç vardır. Sözü edilen türden bir incelemede yararlanılabilecek bazı fikirlere ve örneklere bu çalışmanın ilk kısmında yer verilmektedir. Belki daha da önemlisi, çalışmada geçmişteki reform girişimlerine ilişkin literatürde yer verilen gözlem ve eleştirilerden gelecekteki reformlara yönelik bazı çıkarımlar yapılmaktadır. Çalışmada kamu personel reformlarının başarısı için, süreçlerin bütüncül bir tarzda planlanmasının ve etkili biçimde yönetilmesinin önemine vurgu yapılmaktadır. Çalışmanın temel amacı, kamu personel reformlarının tasarımı ve tartışılmasında kullanılabilecek bir çerçeve ortaya koymak suretiyle alana katkıda bulunmaktır. Çalışmada önerilen ‘5-S Reform Çerçevesi’ beş bileşenden oluşmaktadır:strateji, standardizasyon, senkronizasyon, sahiplenme ve sürdürülebilirlik. Makale, kısa bir değerlendirme ile sona ermektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Kamu Yönetimi, İdari Reformlar, Kamu Personel Rejimi, Kamu Personel Sistemi, Kamuda İnsan Kaynakları Yönetimi, Kamu Personel Politikaları, Kamu Personel Reformu

Kaynakça

• Acar, M. (2020) Kamu Personel Rejiminde Reform İhtiyacı, Liberal Perspektif Rapor, Sayı: 15. Ankara: Özgürlük Araştırmaları Derneği.
• Acar, O. K. (2019) Personel Yönetiminden İnsan Kaynakları Yönetimine: Cumhuriyet Dönemi Kamu Personel Yönetim Tarihçesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24 (1), 119-146.
• Aksu, S. (2017) 2011 Yılında Çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler ile Yapılan Düzenlemelere İlişkin Genel Bir Değerlendirme, Yasama Dergisi, 35, 26-44.
• Albayrak, S. O. (2017) Kamu Yönetimi Temel Kanunu Sonrası Kamu Personel Rejimi, Memleket Siyaset Yönetim (MSY), 12 (27), 1-18.
• Albayrak, S. O. (2020) Türkiye’de Kamu Personel Yönetiminin Yeni Kurumsal Yapısı ve Kamu İstihdamının Yeni Görünümü, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi,75 (4), 1517-1549.
• Altan, Y. (2016) Türk Kamu Personel Rejiminde Reform İhtiyacı: Reformu Gerektiren Dış Etkenler Ekseninde Bir Değerlendirme, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (15), 381-398.
• Altunok, H. (2018) Türkiye’de Personel Reform Politikalarının Başlangıç Dönemi, Yasama Dergisi, 38, 48-69.
• Aslan, O. E. (2011) Maaş İlişkisi ve Türkiye’de Memur Maaşları (1970-2008), Amme İdaresi Dergisi, 44 (3), 109-140.
• Aslan, O. E., Kavruk, H., Yıldız, M., Üstüner, Y, Özkal Sayan, İ., Şener, H. E. ve Urhan, V. F. (2016) Merkezi Personel Hizmetleri Örgütlenmesi, Ankara:TODAİE.
• Aykaç, B. (1990) Personel Yönetiminde Yeterlik İlkesi, Amme İdaresi Dergisi, 23 (4), 91-109.
• Ayman Güler, B. (2003) Kamu Personel Sisteminde Reform Zorlamaları, Amme İdaresi Dergisi, 36 (4), 17-34.
• Canman, D. (1985) Yirminci Yılında Devlet Memurları Kanunu Üzerine Bir Değerlendirme, Amme İdaresi Dergisi, 18 (2), 3-26.
• Canman, D. (1992) Kamu Personel Rejimimiz ve Personel Reformu Üzerine Düşünceler, Amme İdaresi Dergisi, 25 (3), 3-11.
• Canman, D. (1998) Cumhuriyetin 75. Yılında Kamu Personel Rejimi, Sayıştay Dergisi, (31), 3-9.
• Coşkun, S. ve Kayar, N. (2011) Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi: Kamuda Uygulamalar ve Türk Kamu Yönetimi İçin Öneriler, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (2), 69-95.
• Dulkadiroğlu, H. (2019) Dijital Çağda Devlet Memurlarının Eğitimini Yeniden Düşünmek, Amme İdaresi Dergisi, 52 (2), 115-148.
• Dulkadiroğlu, H. ve Albayrak, S. O. (2018) Bitmeyen Senfoni: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kamu Personel Rejiminde Reform Arayışları, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 73 (1), 189-221.
• Dülgar, İ. P. (2017) Personel Reformunun Yöntemi Üzerine: Mercek Açısını Genişletmek, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (Özel Sayı 4)
• Eren, V. (2006) Personel Rejiminde Bürokratik Modelden İşletmeci Anlayışa Geçiş, Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6 (11), 131-153.
• Eren, V. ve Eken, M. (2007) Kamu Personel Rejiminde Reform Arayışları—Bürokratik Başarı İlkeleri ve İşletmeci Ücretlendirme Anlayışı Bağlamında Bir Değerlendirme, Aksoy, Ş. Üstüner, Y (Ed.) Kamu Yönetimi—Yöntem ve Sorunlar içinde (173-193), Ankara: Nobel.
• Ergun, T. (1983) Yüksek Yöneticilerin Yetiştirilmeleri Sorunu, Amme İdaresi Dergisi, 16 (2), 23-36.
• Erkin, V. (1969) Personel Reformu Çalışmaları, Amme İdaresi Dergisi, 2 (2), 89-104.
• Erkin, V. (1971) Personel Rejimini Geliştirme Çalışmaları, Amme İdaresi Dergisi, 4 (1), 41-55.
• Fedai, R. (2017) Kamu Personel Yönetimi Alanında Yaşanan Reform Pratiklerinin Amme İdaresi Dergisi Üzerinden Analizi (1968-2015), Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31 (5), 1163-1180.
• Güler, B. (1988a) Devlet Personel Başkanlığı Üzerine Bir İnceleme-I, Amme İdaresi Dergisi, 21 (1), 79-99.
• Güler, B. (1988b) Devlet Personel Başkanlığı Üzerine Bir İnceleme-II, Amme İdaresi Dergisi, 22 (2), 63-83.
• Karslı, M. R. (2020) Üst Kademe Yöneticilerinin Atama Usul ve Esasları Üzerine bir İnceleme, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 28 (1), 187-208.
• Kılıç, E. İ. (2020) Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Kamu Personel Sisteminin Kurumsal Görünümü, Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 1 (2), 50-65.
• Köksal, Ü. A. (1968) İktisadi Devlet Teşekkülleri Personel İdaresi ve Personeli İle İlgili Bazı Sorunlar, Amme İdaresi Dergisi, 1 (2), 86-102.
• Mıhçıoğlu, C. (1958) Türkiye’de Memuriyete Girişte Liyakat Prensibi, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 13 (1), 109-116.
• Mıhçıoğlu, C. (1987) Devlet Personel Dairesinin Kuruluş Yılları: Anımsamalar, Düşünceler, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 42 (1), 75-114.
• Öktem, M. K. (1992) Türk Kamu Personel Yönetiminin Gelişimi, Amme İdaresi Dergisi, 25 (2), 85-105.
• Özgür, H. ve Aydın, G. (2020) Türk Kamu Sektörü Bireysel ve Kurumsal Performans Değerlendirme Politikasının Uygulama Aşamasının Analizi: 1965-2018, Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 1 (3), 6-35.
• Özkal Sayan, İ. (2016) Türkiye’de Kamu Personel Sisteminde Sorun Alanları ve Çözüm Önerileri, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71 (3), 669-691.
• Özkal Sayan, İ. (2009) Türkiye’de Kamu Personel Sistemi: İdari, Askeri, Akademik, Adli Personel Ayrımı, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64 (1), 201-245.
• Özkal Sayan, İ. ve Albayrak, S. O. (2011) İstisnailikten Genelliğe, Geçicilikten Sürekliliğe: 4/B Sözleşmeli Personel İstihdamı, Amme İdaresi Dergisi, 44 (3), 141-172.
• Saylam, A. ve Arslan, Ü. (2019) Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemindeki Yapılanmanın Kurumsal Mantığının Kurumlara Etkisi: Devlet Personel Başkanlığı Örneği, Oktay, E., Pekküçükşen, Ş. ve Yıldırım, A. (Ed.) 17. Uluslararası Kamu Yönetimi Forumu (KAYFOR17) Bildiriler Kitabı içinde, (721-742), Karaman: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi.
• Şaylan, G. (2000) Kamu Personel Yönetiminden İnsan Kaynakları Yönetimine Geçiş—Kritik ve Reform Önerileri. İstanbul: TESEV.
• Şen, M. L. (2020) Türkiye’de Kamu Personel Rejiminin Sistemsel Sorunları, Strategic Public Management Journal, 6 (12), 70-85.
• Şener, H. E. (2013) Türkiye’deki Kamu Personel Politikalarının Bir Analizi, M. Yıldız ve M. Z. Sobacı (Ed.) Kamu Politikası: Kuram ve Uygulama içinde (566-603), Ankara: Adres.
• Tutum, C. (1970) Yeni Personel Rejimi Üzerine, Amme İdaresi Dergisi, 3 (3), 11-29.
• Tutum, C. (1973) Gerçekleştirilemeyen Reform: Personel Reformu, Amme İdaresi Dergisi, 6 (3), 3-26.
• Tutum, C. (1980) Türk Personel Sisteminin Sorunlarına Genel Bir Yaklaşım, Amme İdaresi Dergisi, 13 (3), 95-107.
• Tutum, C. (1990) Kamu Personeli Sorunu, Amme İdaresi Dergisi, 23 (3), 31-45.
• Uz, A. (2011) Anayasal Bir Hak Olarak Kamu Hizme¬tine Girme Hakkı ve Liyakat İlkesi, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2 (1), 59-94.
• Üsdiken, B. ve Wasti, S. A. (2002) Türkiye’de Akademik Bir İnceleme Alanı Olarak Personel veya ‘İnsan Kaynakları’ Yönetimi 1972-1999. Amme İdaresi Dergisi, 35 (3), 1-37.
• Yıldız, G. (2016) Türk Kamu Yönetiminde Liyakat İlkesi, Gazi Üniversitesi Sos¬yal Bilimler Dergisi, (Aralık), 140-180.