Sağlık Politikası Süreci

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 3, 41 - 67, 30.11.2022

Erdal Eke

Öz

Sağlık politikası, sağlık hizmetleri alanındaki işleyişin şekillenmesinde önemli bir süreç olarak öne çıkmaktadır. Yönetim, örgütlenme, hizmet sunumu, ekonomi ve finansman gibi alanlarda gerçekleştirilecek faaliyetlerin belirlenmesine dair önemli aşamaları içerisinde barındıran sağlık politikası, içerisinde çok sayıda aktörün yer aldığı hem küresel hem de ulusal düzeyde önemli bir çalışma alanıdır. Bu noktadan hareketle çalışmanın amacı, sağlık politikasını ve sağlık politikası sürecini kavramsal bir bakış açısıyla betimlenmesi olarak belirlenmiştir. Çalışma kapsamında öncelikle sağlık politikasına yönelik kavramsal çerçeve ortaya konulmuştur. Sonraki kısımda ise sağlık politikası süreci ve bu sürece yönelik yaklaşımlar üzerinde durulmuştur. Özellikle Simon, Lindblom ve Etzioni gibi teorisyenlerin yaklaşımları, sağlık politika belirleme süreci ile ilgili olarak ele alınmış ve örneklendirilmeye çalışılmıştır. Sağlık politikası süreci, gündem belirleme, politika oluşturma, politika uygulama ve politika değerlendirme aşamaları şeklinde özetlenmiş ve bu aşamalarda öne çıkan hususlar vurgulanmıştır. Bu aşamalara yönelik mevcut sağlık sistemi üzerinden örneklendirme yapılarak süreç, somutlaştırılmaya çalışılmıştır. Çalışma sonucunda sağlık politikasının ve sağlık politikası sürecinin, günümüz sağlık sistemlerinin başarılı olmaları açısından taşıdığı önem ve bu noktada dikkat edilmesi gereken hususlara dikkat çekilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık, Sağlık Politikası, Sağlık Politikası Süreci, Sağlık Yönetimi

Kaynakça

• Aba, G. (2018). Sağlık Politikası ve Planlaması. (1. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Akbolat, M., Ünal, Ö. ve Amarat, M. (2018). Gündem Belirleme. D. Tengilimoğlu (Ed.). Sağlık Politikası. (s. 59-78) içinde Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Akdağ, R. (2008). Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı İlerleme Raporu. Yayın No: 749. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Yayını.
• Anderson, J. (1975). Public Policy Making. London: Nelson.
• Bardach, E. (1977). The Implementation Game. What Happens After a Bill Becomes A Law. Cambridge: MIT Press.
• Barker, C. (1996). The Healtcare Policy Process. London: Sage Publications.
• Baumgartner, F. R. ve Jones, B. D. (1993). Agendas and Instability in American Politics. Chicago, IL: University of Chicago Press.
• Birkland, T. A. (2007). Agenda Setting in Public Policy. Fischer, F., Miller, G. J. ve Sidney, M. S. (Eds.). Handbook of Public Policy Analysis: Theory, Politics and Methods. (s. 63-78) içinde Boca Raton: Taylor&Francis.
• Buse, K., Mays, N. ve Walt, G. (2005). Making Health Policy. London: Open University Press.
• Cobb, R. W. ve Ross, M. H. (1997). Agenda Setting and the Denial of Agenda Access: Key Consepts. Cobb, R. W. Ve Ross, M. H. (Eds.). Cultural Strategies of Agenda Denial: Avoidance, Attack and Redefinition. (s. 3-24) içinde Kansas: Lawrence, University Press of Kansas.
• Dilaveroğlu, A. (2017). Kamu Politika Sürecinin Politik Çevre Bağlamında Değerlendirilmesi. Journal of Research in Business & Social Science, 6(2), 37-51.
• Dye. T. (2001). Top Down Policymaking. London: Chatham House Publishers.
• Dye, T. (2005). Understanding Public Policy. Upper Saddle River: Prentice Hall.
• Etzioni, A. (1967). Mixed-Scanning: A “Third” Approach to Decision-Making. Public Administration Review, 27(5), 385–392. https://doi.org/10.2307/973394
• Fişek, N. (1984). Türkiye’de Sağlık Politikası. Toplum ve Hekim, 34, 30-31.
• Gerston, L. N. (2004). Public Policy Making: Process and Principles. Armonk: M.E. Sharpe.
• Hall, P., Land, H., Parker, R. ve Webb, A. (1975). Change, Choice and Conflict in Social Policy. London: Heinemann.
• Jabes, J. (1982). Individual Decision-Making. McGrew, A. ve Wilson, M. J. (Ed.). Decision Making: Approaches and Analysis. Manchester: Manchester University Press.
• Manheim, J. B. (1987). A Model of Agenda Dynamics. Annals of the International Communication Association, 10:1, 499-516.
• Kaptı, A. (2013). Kamu Politikası Süreci. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Kingdon, J. W. (1984). Agendas, Alternatives and Public Policies. Boston, MA: Little, Brown and Company.
• Knill, C. ve Tosun, J. (2011). Policy-making. D. Caramani (Ed.). Comparative Politics. (s. 373-388) içinde New York: Oxford University Press.
• Köseoğlu, Ö. (2013). Kamu Politikası Sürecinde Karar Verme Modelleri. M. Yıldız ve Z. Sobacı (Ed.). Kamu Politikası Kuram ve Uygulama. (s. 244-265) içinde Adres Yayınları: Ankara.
• Lindblom, C. E. (1959). The Science of “Muddling Through. Public Administration Review, 19(2), 79–88. https://doi.org/10.2307/973677
• Lindblom, C. E. (1979). Still Muddling, Not Yet Through. Public Administration Review, 39(6), 517–526. https://doi.org/10.2307/976178
• Lippmann, W. (1922). Public Opinion. Taylor&Francis Group.
• Lipsky, M. (1971). Street Level Bureaucracy and the Analysis of Urban Reform. Urban Affairs Quarterly, 6, 391–409.
• Mayntz, R. (1977). Die Implementation politischer Programme. Theoretische Überlegungen zu einem neuen Forschungsgebiet. Die Verwaltung, 10, 51–66.
• Mazmanian, D. ve Sabatier, P. (1983). Implementation and Public Policy. Glenview: Scott.
• McCombs, M. E. ve Shaw, D. L. (1972). The Agenda-Setting Function of Mass Media. The Public Opinion Quarterly, 36(2), 176–187.
• McGrew, A. ve Wilson, M. J. (1982). Decision Making: Approaches and Analysis, Manchester: Manchester University Press.
• Memişoğlu, D. (2016). Bir Kamu Politikası Analizi Örneği: Sağlıkta Dönüşüm Programı. Yasama Dergisi, (34), 62-93.
• Munger, M. C. (2000). Analyzing Policy: Choices, Conflicts, and Practices. New York/London: W.W. Norton & Company.
• Pressman, J. L. ve Wildavsky, A. (1973). Implementation: How Great Expectations in Washington Are Dashed in Oakland. Berkeley: University of California Press.
• Pülzl, H. ve Treib, O. (2006). Policy Implementation. F. Fischer, G. Miller, M. Sidney (Eds.). Handbook of Public Policy Analysis: Theory, Politics, and Methods. (s.89-107) içinde Boca Raton: CRC Press.
• Roberts, M. J., Hsiao, W., Berman, P. ve Reich, M. R. (2004). Getting Health Reform Right A Guide To Improving Performance And Equity. NewYork: Oxford University Press.
• Rogers, E. M. ve Dearing, J. W.(1988). Agenda-Setting Research: Where Has It Been, Where Is It Going?. Annals of the International Communication Association, 11:1, 555-594.
• Sağlık Bakanlığı (1998). Sağlığın Teşviki ve Geliştirilmesi Sözlüğü. Yayın No:814, Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayını.
• Sabatier, P.A. (1986). Top-Down And Bottom-Up Approaches To Implementation Research: A Critical Analysis And Suggested Synthesis. Journal of Public Policy, 6, 21–48.
• Sabatier, P. ve Jenkins-Smith, H. (1993). Policy Change and Learning. Boulder, CO: Westview Press.
• Severin, W. J. ve Tankard, J. W. (1994). İletişim Kuramları: Kökenleri, Yöntemleri ve Kitle İletişim Araçlarında Kullanımları. A. A. Bir ve N. S. Sever (Çev.). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Shifmann, J. (2009). Agenda Setting in Public Health Policy. Carrin, G., Buse, K., Heggenhougen, H. K. ve Quah, S. R. (Eds.), Health Systems Policy, Finance and Organization. (s. 17-22) içinde Geneva: World Health Organization Academic Press.
• Sidney, M. S. (2007), Policy Formulation: Design and Tools, F. Fisher, G.J. Miller ve M. S. Sidney (Ed.), Handbook of Public Policy Analysis: Theory, Politics, and Methods. (s. 79-87) içinde Boca Raton, Londra ve New York: CRC Press.
• Simon, H. A. (1982). From Substantive to Procedural Rationality, A. McGrew ve M. J. Wilson. Decision Making: Approaches and Analysis. Manchester: Manchester University Press.
• Tatar, M. (2006). Sağlık Politikası Nedir?. Makro Bakış, Sağlık Politikası Gündemi, No: 2.
• Tatar, M. (2007). Sağlık Politikası ve Politika Belirleme Süreci: Teori ve Türk Sağlık Politikalarına Genel Bir Bakış. C. C. Aktan ve U. Saran (Ed.). Sağlık Ekonomisi ve Politikası. (s.397-434) içinde İstanbul: Aura Kitapları.
• TDK (2022). Gündem. Güncel Türkçe Sözlük. Erişim Adresi: https://sozluk.gov.tr
• Tengilimoğlu, D. ve Güzel, A. (2018). Sağlık Politikası Belirleme Süreci ve Politikayı Belirleyen Aktörler. D. Tengilimoğlu (Ed.). Sağlık Politikası. (s. 9-37) içinde Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Walt, G. ve Gilson, L.(1994). Reforming The Health Sector In Developing Countries: The Central Role Of Policy Analysis. Health Policy Plan, 9, 353-70.
• Walt, G. (1994). Health Policy, An Introduction to Process and Power. London: Zed Books Ltd.
• Wildavsky, A. (1979). The Politics Of The Budgetary Process. (Third Edition). Boston: MA: Little, Brown and Company.
• Windhoff-Héritier, A. (1980). Politikimplementation. Ziel und Wirklichkeit politischer Entscheidungen. Königstein: Anton Hain.
• Wollmann, H. (2007), “Policy Evaluation and Evaluation Research”, F. Fisher, G. J. Miller ve M. S. Sidney (Ed.). Handbook of Public Policy Analysis: Theory, Politics, and Methods. (s.393-404) içinde Boca Raton, Londra ve New York: CRC Press.
• World Health Organization (2022). Health Policy. Erişim Adresi: https://www.euro.who.int/en/health-topics/health-policy/health-policy