Yükseköğretim öğrencilerinin bilgi edinme, destek ve danışmanlık ihtiyaçları: Gümüşhane ve Bayburt üniversiteleri örneği

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 58 - 69, 30.06.2024

Özgür Erakkuş

https://doi.org/10.51177/kayusosder.1362116

Öz

Bu araştırmada Gümüşhane ve Bayburt üniversitelerinde yükseköğretimlerine devam eden öğrencilerin hangi konularda bilgi edinme, destek ve danışmanlık ihtiyaçlarının olduğu, destek aldıkları kişi ve kurumlardan beklentilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Model olarak ise durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 akademik yılında, Gümüşhane ve Bayburt Üniversitelerinde yüksek öğrenim gören ve tipik durum örneklemesi ile belirlenen 84 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizinde tabii tutulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre; üniversite öğrencileri tarafından, sağlık sorunları, kişilerarası ilişkiler, okul ve mesleki gelişim gibi destek ihtiyacı duyulan konular belirtilmiştir. Bilgi edinmeye ve desteğe hiçbir ihtiyacı olmadığını belirten katılımcılar da mevcuttur. Katılımcılar yakın çevrelerinden, kurumlardan ve yazılı-görsel materyallerden bilgi edinip destek almaktadırlar. Ayrıca kurumların destek ihtiyacı duyabilecek kesime (öğrencilere) ulaşmada daha aktif olması gerektiğini de belirtilmiştir. Sonuçlar bağlamında; yükseköğretim öğrencilerinin bilgi edinme ve destek ihtiyaçlarının karşılanması için Eğitim Bilimleri, Sosyal Hizmet ve Sosyal Politika disiplinlerinin birikimleri birlikte değerlendirilmesi gerektiği önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Gençlik, Psikososyal Sorunlar, Destek ve Danışmanlık, Yaşam Boyu Eğitim, Sosyal Politika

Information, support and counseling needs of higher education students: The case of Gümüşhane and Bayburt universities

Öz

This research aims to determine the information, support, and counseling needs of students continuing their higher education at Gümüşhane and Bayburt Universities, as well as their expectations from the individuals and institutions providing support. Qualitative research method was used in the research, and the case study model was employed. The study group of the research consists of 84 university students determined by typical case sampling method, who were enrolled in Gümüşhane and Bayburt Universities during the 2018-2019 academic year. In the research, an interview form developed by the researcher was used as the data collection tool. The obtained data were subjected to content analysis. According to the research results, university students expressed the need for support in areas such as health problems, interpersonal relationships, school, and vocational development. There are also participants who state that they do not need any information or support. Participants acquire information and support from their immediate surroundings, institutions, and written-visual materials. In the context of the results, recommendations have been made for the accumulation of the disciplines of Educational Sciences, Social Work, and Social Policy to be jointly evaluated to meet the information and support needs of higher education students.

Anahtar Kelimeler

Youth, Psychosocial Problems, Support and Counseling, Lifelong Education, Social Policy

Kaynakça

• Akbaş, T. T., & Arpat, B. (2020). Ön lisans öğrencilerinde girişimcilik eğiliminin demografik değişkenler ile ilişkisi. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 15(57), 1-14.
• Akyeşilmen, N. (2014). Uluslararası insan hakları düzenlemeleri ve eğitim: Eğitime hak temelli bir bakış. Milli Eğitim Dergisi, 44(201), 5-16.
• Alpay, Ü. (2015). Benlik kurgularının intihar ve sorun çözme becerileriyle ilişkisi. (Tez No. 390205) [Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişildi.
• Arıcı, F., Ekin, Ö., & Efendioğlu, A. (2019). Üniversite öğrencilerinin üniversite eğitimi ve yaşamına ilişkin problemleri: Bir durum çalışması. Journal of Advanced Education Studies, 1(2), 79-95.
• Atılkan, Y. N. (2019). Üniversite öğrencilerinin çocukluk çağı ruhsal travmaları ile saldırganlık eğilimi ve intihar olasılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Tez No. 584988) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişildi.
• Aydın, M., & Egemberdiyeva, A. (2018). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, 3(1), 37-53.
• Bal, H. (2021). Nitel araştırma yöntem ve teknikleri. Sentez Yayıncılık.
• Bayhan, P. S., & Artan, İ. (2012). Çocuk gelişimi ve eğitimi. Morpa Yayınları.
• 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu. (2005, 15, 7). Resmî Gazete. https://mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/ 1.5.5395.pdf
• Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni- Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları (S. B. Demir, Çev.). Eğiten Kitap.
• Çakmak, Ö. (2008). Eğitimin ekonomiye ve kalkınmaya etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(11), 33-41.
• Çeçen, A. (2020). İnsan hakları. Astana Yayınları.
• Çetinkaya, Ş. (2017). Gelir dağılımı adaletinin ve ekonomik büyüme ile ilişkisi. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademik Araştırmalar Dergisi, 1(1), 1-11.
• Dilber, F. (2014). Kitle iletişim araçları ve suç olgusu. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2014(3), 60-66.
• Durmuş, M., & Okanlı, A. (2018). Üniversite öğrencilerinin problem çözme becerileri ile psikolojik dayanıklılık düzeylerinin değerlendirilmesine yönelik bir araştırma. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 2(4), 177-189.
• Dursun, S., Gökçe, A., & Aytaç, S. (2020). Siber zorbalık: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. International Journal of Social Inquiry, 13(2), 465-485.
• Erakkus, O. (2023). Lise öğrencileri üzerinde emek piyasasındaki belirsizliklerin öğretmen görüşlerine göre derinlemesine incelenmesi. Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 5(2), 140-161.
• Erdamar, G. (2011). Yaşam boyu öğrenme. Ö. Demirel (Ed.) Eğitimde yeni yönelimler içinde (ss. 219-237), Pegem Akademi Yayınları.
• Gaebel, M., & Zhang, T. (2018). Trends 2018 Learning and teaching in the European Higher Education Area. European University Association.
• Girgin, B. Ç., Bozgeyikli, H., & Kesici, Ş. (2018). Gençlerin psikolojik ihtiyaçları nelerdir? OPUS International Journal of Society Researches, Youth Researches Special Issue, 11-26. https://doi.org/10.26466/opus.395945
• Gökler, R., & Atamtürk, E. (2021). Ebeveynlik rollerindeki değişim. Sosyal Politika ve Sosyal Hizmet Çalışmaları Dergisi, 2(2), 151-177.
• Kacur, M., & Atak, M. (2011). Üniversite öğrencilerinin sorun alanları ve sorunlarla baş etme yolları: Erciyes Üniversitesi örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(31), 273-297.
• Kılıç, S. (2013). Örnekleme yöntemleri. Journal of Mood Disorders, 3(1), 44-46. https://doi.org/10.5455/jmood.20130325011730
• Köksal, B., & Topkaya, N. (2021). Üniversite öğrencilerinin yaşadığı sorunlar ve sorun alanlarının depresyon, anksiyete ve stresle ilişkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(2), 926-949.
• Köser, D. B., & Mercanlıoğlu, Ç. (2010). Akademik danışmanlık hizmetinin önemi ve Türkiye’deki üniversitelerde akademik danışmanlık hizmetinin değerlendirilmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(2), 27-36.
• Lassnigg, L. (2005). Lifelong learning, school to work and labour market transitions. SISWO/Social Policy Research.
• Mahiroğulları, A. (2016). Üniversite öğrencilerinin rekreatif etkinliklere katılımını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. {Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişildi.
• Musayev, İ., & Akcan, H. K. (2022). Yüksek din öğrenimi gören öğrencilerin iş bulma kaygısı: Hakkâri Üniversitesi İlahiyat Fakültesi örneği. Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 13, 47-66. https://doi.org/10.53112/tudear.993542
• Musayev, İ. (2014). Ortaokul öğrencilerinin olumlu ve olumsuz davranışlara ilişkin görüşleri. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (46), 1-12.
• Özaslan, O. M., & Özmen, Ş. C. (2019). Gençlerin yaşam kalitesini arttıramama nedenleri üzerine bir çalışma. Sosyal Hizmet Sempozyumu: Evrensel Değerler Işığında Sosyal Hizmet Uygulamalarında Çağı Yakalamak. Bildiri Kitabı, Ankara.
• Özkan, S., & Yılmaz, E. (2010). Üniversite öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum durumları (Bandırma Örneği). Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 5(13), 153-171.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Pegem Akademi.
• Polat, Ş., & Özdemir, M. (2017). İş özellikleri, iş-yaşam dengesi ve meslekten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin aday öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(7), 343-360.
• Sarıtunç, B. (2018). Popüler kültürün gençlerdeki değer algısına etkisi ile ilgili bir durum tespiti. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 213-230.
• Serpil, H. (2022). Yükseköğretimin metalaşması ve çalışma hayatının dönüşümü. O. Dündar (Ed.), Çalışma Kavramına Sosyolojik Bakış içinde (ss. 107-122). Kriter Yayınevi.
• Sılay, N. (2010). Yükseköğretimde karakter eğitiminin incelenmesi. (Tez No. 261976) [Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden erişildi.
• Sigelman, C. K., De George, L., Cunial, K., & Rider, E. A. (2018). Life span human development. Cengage AU.
• Şengül, M., & Serpil, H. (2018). Türkiye'de ve dünyada ortak ve çift diploma programları: Güncel durum ve öneriler. Yükseköğretim Dergisi, 8(1), 78-89.
• Tekin, H. H. (2019). Engelli üniversite öğrencilerinin eğitim yaşamındaki sorunları: Konya örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 1531-1548.
• World Health Organization (WHO). (2022). WHO remains firmly committed to the principles set out in the preamble to the Constitution. https://www.who.int/about/governance/constitution
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2013). Case study research: Design and methods. Sage Publications.
• YÖK (1981). 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu. Resmî Gazete. https://resmigazete.gov.tr/arsiv/ 17506.pdf
• Zengin, O., & Altındağ, Ö. (2016). Bir insan hakları mesleği olarak sosyal hizmet. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 27(1), 179-190.