Osmanlılar XIV. yüzyılın başlarından itibaren batı Anadolu beyliklerinden bir takım denizci geleneklerini devralarak daha sonraki yüzyıllarda Akdeniz ve Karadeniz hâkimiyetinde kendilerine önemli avantajlar sağlayacak olan bir bilgi ve tecrübeye sahip olmuşlardır. 16. Yüzyılın başlarında ise artık bir deniz imparatorluğuna dönüşecek olan devlet sadece denizlerde değil aynı zamanda memleketin bütün nehir ve gölleri üzerinde de dönemin ekonomik faaliyetleri ve ulaşım stratejilerini uygulayacak olan düzenlemeler yapmaktan geri durmamışlardır. Ayrıca bir takım sefer lojistikleri çerçevesinde nehirler ve göller üzerinde askerî metotlara dayanan uygulamalar geliştirmişlerdir.
XVIII. Yüzyıla gelindiğinde denizcilik faaliyetlerini bir düzen altına almak politikası çerçevesinde bir bahriye kanunnamesi vücuda getiren devlet bu uygulama ile hem kaybedilen topraklarını geri alma düşüncesini hem de canlı bir ticari yaşamın ulaşım boyutu için sadece karayolu trafiğini değil aynı zamanda su yollarının potansiyelini de sisteme entegre edecektir.
Biz bu çalışmamızda Osmanlı devletinin XIX. Yüzyıl ortalarında gelişen gemi teknolojisi karşısında denizlerde büyük devletlerle mücadele gücünü yitirmesine karşın ülkenin nehirleri ve gölleri üzerinde ticari yaşamın gerektirdiği dönüşümleri gerçekleştirmek yolunda neler yaptığını açıklamaya çalışacağız. Ayrıca ülkedeki nehirlerin tarım faaliyetleri için elverişli şartlara kavuşturulmasında ve nehirlerin bahar aylarında yaratmış olduğu sel ve taşkın tehlikelerine önlem almak noktasında neler yaptığını açıklamaya çalışacağız.
В начале XIV-го века османцы получили от западно-анатолийских бейликов
традиции мореходства. Они начали их применять в черноморском и
средиземноморском мореходстве. Овладев этим исскуством они получили
преймушество на морях. В начале XVI-го века Османское государство превратилось
в морскую империю. В связи с этим, проводя экономическую стратегию, империя не
ограничилась только морями, начала применять речные и озёрные ресурсы.
В XVIII-ом веке империя приняла закон о мореходстве и порвела политику
упорядочения этой отрасли. Это должно было сопутствовать возвращению
потерянных територии и кроме сухопутной, увеличить потециал торговли морским
путём и интегрировать обе эти направления.
В статье рассматриваются вопросы применения рек и озёр Османской империей
для увеличения доходов от торговли и этим противостоять сильным государствам,
потенциал мореходства которых увеличилось в XIX веке за счёт технологического
прогресса. Кроме этого, изучены подходы и меры принятые против разливов рек и
озёр весной.
Ключевые слова: река, озеро, модернизация, Османия, период танзимата,
генерал Хавг.
река озеро модернизация Османия период танзимата генерал Хавг
From the very beginnings of 14th century, the Ottomans gained knowledge and
experience during the rule of Mediterranean and Black Sea region, providing them with
great advantages in the later years as they took over the mariner practices from the western
Anatolian seigniors. The empire, which gained the sea rule, did not only make regulations
concerning the economic activity and transportation strategy on seas but also rivers andlakes all over the empire. Moreover, military practises were developed by navigation
logistics on the lakes and rivers.
Ottomans intended to resume the territories they lost and systematise not only the road
traffic but also the potential benefit of sea routes by enacting marine law including the
regulation of marine activities.
This study aims to highlight what kind of efforts were spent by the Ottomans to
revitalise the sea trade on the rivers and lakes in spite of the marine technology used by the
big powers. Also, what kind of cautions were taken by the Ottomans to stop the danger of
overflows appearing in spring and their solution of finding the ways of creating favourable
conditions for agricultural activities making use of the rivers will be explored.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 13 Temmuz 2015 |
Gönderilme Tarihi | 13 Temmuz 2015 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 |