История развития железных дорог на территории Узбекистана берет свое начало
с 1874 года, когда специальная комиссия признала необходимым постройку
железнодорожной ветки Оренбург-Ташкент. Однако позже решение было изменено -
первая стальная магистраль должна была соединить Ташкент с восточным
побережьем Каспийского моря. В 1881-1886 гг. была построена Закаспийская
железная дорога. В 1888 г. она была достроена до Самарканда, а в 1894 г. – до
Красноводска. Строительство дороги полностью завершилось в 1899 г., и называлась
она Среднеазиатской железной дорогой. В 1906 г. была построена Ферганская, а в
1915 г. было завершено строительство Бухарской железной дороги.
А на рубеже ХIХ-ХХ вв. сформировалась концепция экономико-географической
структуры железнодорожного транспорта по производственно-экономическому
признаку. Основная проблема в реализации данной концепции заключалась в
отсутствии необходимой транспортной инфраструктуры для обеспечения активных
военных, политико-административных, торгово-экономических связей между
Туркестаном и Россией. В этом отношении важное значение уделялось строительству
железнодорожного сообщения. В целом же, проведение железной дороги в
Туркестане было продиктовано необходимостью усиления позиций и присутствия
Российской империи в крае и Русско-Английское геополитическое противостояние в
Средней Азии.
History of railways in Uzbekistan dates back to 1874, when a special committee recognized the need to build a railway between Orenburg-Tashkent. However, later the decision was changed - the first steel way as it was thought that it was necessary to connect Tashkent with the eastern coast of the Caspian Sea. Between 1881-1886, Trans-Caspian railway was built. In 1888, it was extended to Samarkand, and in 1894 - to Krasnovodsk. Construction of the road was completed in 1899 and it was called the Central Asian Railway. In 1906, Fergana line was built, and in 1915, construction was completed with Bukhara railway. At the turn of the nineteenth and twentieth centuries, a conception of economic and geographical structure of rail transport on production and economic grounds was formed. The main problem in the implementation of this concept was the lack of the necessary transport infrastructure for active military, political, administrative, economic and trade relations between Russia and Turkestan. In this respect, much importance was attached to the construction of railway communication. In general, the conduct of railways in Turkestan was dictated by the need to strengthen the position and the presence of the Russian Empire in the region and the Russian-British geopolitical confrontation in Central Asia.
Özbekistan hudutlarında demir yollarının yapımı tarihi 1874 yılından başlıyor, o tarihte Çarlık Rusya’sının bu konuyu araştırmak için oluşturduğu özel komisyon Orenburg-Taşkent demir yolunu inşasını onaylamıştı. Ancak daha sonra bu görüş değiştirilerek bölgedeki ilk demir yolu hattı Taşkent’i Hazar denizinin doğu sahillerine bağlayacak şekilde oluşturulmasına karar verilmişti. Rusyanın yeni işgal etilmiş yeni mülkleri verimli şekilde sömürmek ve onları metropoli’ye sıkça bağlamak amacıyla yaptığı girişimleri aynen demir yollarının inşası ile bağdaşmaktadır. Böylece 1881-1886 yılları arası Hazar ötesi demir yolu hattı döşenmiş, 1888 yılında hat Semerkant’a, 1894 yılında Krasnovodsk’a kadar uzatılmıştır. Demir yolu inşası 1899 yılında bitirilmiş, ona Orta Asya demir yolları adı verilmiştir. 1906 yılında bu demir yolunun Fergana hattının, 1915 yılında Buhara hattının yapımı bitirilmiştir.
XX yüzyılın başlarında demir yollarının inşası için coğrafi-ekonomik ölçütler oluşturulmuştur. Ancak bu ölçütleri gerçekleştirmek, Türkistan ve Rusya arasında aktif askeri, politik, yönetim ve ticari-ekonomik ilişkileri oluşturmak için gerekli nakliyat enfrastrüktürü mevcut değildi. Eninde sonunda yeni sömürgeye demir yolu hattının döşenmesi meselesini Çarlık Rusyasının emperyalist tutumu ve Orta Asyadaki Rus-İngiliz jeopolitik karşı duruşması halletmiştir.
Birincil Dil | Rusça |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 17 Eylül 2015 |
Gönderilme Tarihi | 17 Eylül 2015 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 |