FERİT EDGÜ’NÜN “GECE BEKÇİSİ” İSİMLİ KÜÇÜREK ÖYKÜSÜ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2017, , 150 - 156, 02.10.2017

Betül Hastaoğlu Özbek

https://doi.org/10.17498/kdeniz.328718

Öz

Yirminci
yüzyıl, yaşanan birtakım olay ve gelişmeler sebebiyle dünyanın farklı bir
mecraya girdiği dönemlerden biri olarak kabul edilir. Hiç şüphesiz bunda,
İkinci Dünya Savaşının patlak vermesi; sosyal, siyasal, ekonomik değişimler ile
teknoloji ve bilim alanındaki gelişmeler etkilidir. Maddî ve manevî birçok
değerin anlamını yitirdiği bu çağın bunalımını derinden duyumsayan
sanatçı,  zamanla yarışır hale gelen insanın hızlı tüketim ihtiyacına
uygun olan küçürek öyküler aracılığıyla sesini duyurur ve bireyden
hareketle tüm insanlığın sorunlarına ışık tutmayı amaçlar. Dolayısıyla küçürek
öyküler, modern zamanın bozulmuşluğu ve yozlaşmışlığı
içerisine sıkışan sanatçının çığlığını barındırır.

Dünya
edebiyatında pek çok temsilcisi bulunan türün Türk edebiyatındaki en güçlü ismi
ise Ferit Edgü olur. Birçok türde eser kaleme alan sanatçının asıl
başarısı, küçürek öykülerinde göze çarpar. O, bireyi temel aldığı öykülerinde
evrensel izleklere yer vererek dünyanın ve yaşamın anlamını çözmeye çalışarak
varoluşçu bir çizgide ilerler. “Gece Bekçisi” isimli küçürek öyküsünde,
dünyaya ait herhangi bir değeri Bekçi; akıp giden zamanı ise konuşmayı okura
aktaran başkişiyle sembolize eder. Ölüme doğru yol aldığının farkındalığını
yaşayan bireyin yersiz yurtsuzluğuna, iki zıt karakteri karşı karşıya getirerek
vurgu yapar. Bu hiçbir yere/şeye tutunamama ve ölümlü olmanın bilinciyle hiçlik
duygusuna kapılan başkişinin şahsında modern insanın bunaltısını görüntüler. 

Anahtar Kelimeler

Küçürek öykü, Ferit Edgü, gece, bekçi, yersiz yurtsuzluk, ölüm

Kaynakça

• ÇÜÇEN A. Kadir (2012). Martin Heidegger: Varlık ve Zaman, İstanbul: Sentez Yayıncılık.
• DEVECİ Mutlu (2012). Varoluş ve Bireyleşme Açısından Ferit Edgü Anlatılarında Yapı ve İzlek, Ankara: Akçağ Yayınları.
• EDGÜ Ferit (2007). İşte Deniz, Maria, İstanbul: Can Yayınları.
• FROMM Erich (2015 ). Kendini Savunan İnsan (Çev. Necla Arat), İstanbul: Say Yayınları.
• KORKMAZ Ramazan (1997). Sabahattin Ali İnsan ve Eser, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• KORKMAZ Ramazan (2005). “Yurtsuzluk İtkisi ve Anayurt Oteli”, İlmî Araştırmalar Dergisi, Sayı: 20.
• KORKMAZ Ramazan-DEVECİ Mutlu (2011). Türk Edebiyatında Yeni Bir Tür: Küçürek Öykü, Ankara: Grafiker Yayınları.
• LEVİNAS Emmanuel (2006). Ölüm ve Zaman (Çev. Nami Beşer), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• LEVİNAS Emmanuel (2011). Tanrı, Ölüm ve Zaman (Çev. Işık Ergüden), Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• SARTRE Jean- Paul (2014). Varlık ve Hiçlik: Fenomonolijik Ontoloji Denemesi (Çev. Turhan Ilgaz-Gaye Çankaya Eksen), İstanbul: İthaki Yayınları.
• http://www.tdk.org.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.584958133ee1b7.94360605, 08.12.2016.