KARS DEAD FESTIVAL WITHIN THE FRAMEWORK OF MEMORY ART “REMINDING CULTURE” AND IDEA OF REBIRTH

Yıl 2020, , 69 - 80, 15.12.2020

Filiz Güven

https://doi.org/10.17498/kdeniz.819490

Öz

Death occupies a large place both in positive sciences and in art and literature. Sometimes it is seen as a dialectical end, sometimes as a reproduction, and sometimes as a process that strengthens social relations. For this reason, considerable thoughts and rituals have formed around death. For this reason, considerable thoughts and rituals formed around death. Although these practices vary according to religious beliefs or regional differences, the absolute end idea, developing especially with death brought humanity to face with a strong fear and dragged them to some precautions and avoidance. In this sense, the practices that develop around death are not only fed by the beliefs of nations, but also have features that will reveal the similar and different aspects of nations with the other. Social values, saints, rituals, ceremonies, heroes, historical events, etc. elements control the gathering and separation of individuals around certain identity patterns within a certain community by creating a lifestyle. Identity patterns created in this context create a cultural atmosphere and create social values by gathering societies around abstract-concrete images.
This study aims to approach the practices based on the argument that practices developed around the Kars dead festival are the unifying aspect of society / group, in order to gain a wider perspective than their counterparts developed in this axis with an interdisciplinary comprehension, and to identify cult beliefs that still exist around the fear of death. In this context, the reflections of the holy and cultural values of the archaic period people to the present day is analyzed within the framework of the cult of the dead, ancestor (s) within the Kars Dead Festival. Also, relation of the practices with the early period of agricultural activities is evaluated both within the framework of identity and the beginning of the vital one, together with rebirth idea.

Anahtar Kelimeler

Kars Dead Festival, Social Practices, Identity, Ritual, Social Partnership

ФЕСТИВАЛЬ МЕРТВЫХ В КАРСЕ В РАМКАХ ИСКУССТВА ПАМЯТИ «НАПОМИНАНИЕ КУЛЬТУРЫ» И ИДЕЯ ВОЗРОЖДЕНИЯ

Öz

Смерть занимает большое место как в положительных науках, так и в искусстве и литературе. Иногда это рассматривается как диалектическая цель, иногда как воспроизводство, а иногда как процесс, укрепляющий социальные отношения. По этой причине вокруг смерти сформировались значительные мысли и ритуалы. Хотя эти практики различаются в зависимости от религиозных убеждений или региональных различий, идея абсолютного конца, развивающаяся, особенно со смертью, заставила человечество столкнуться с сильным страхом и заставила его принять некоторые меры предосторожности и избегания. В этом смысле практики, развивающиеся вокруг смерти, не только подпитываются верованиями наций, но также имеют особенности, которые выявляют схожие и различные аспекты наций по отношению к другим. Социальные ценности, святые, ритуалы, церемонии, герои, исторические события и т. п. элементы управляют объединением и разделением людей вокруг определенных моделей идентичности в определенном сообществе путем создания образа жизни. Образцы идентичности, созданные в этом контексте, создают культурную атмосферу и создают социальные ценности, собирая общества вокруг абстрактно-конкретных образов.
Это исследование направлено на то, чтобы подойти к практикам, основанным на аргументе, что практики, разработанные вокруг фестиваля мертвых в Карсе, являются объединяющим аспектом общества / группы, чтобы получить более широкую перспективу, чем их аналоги, разработанные на этой оси, с междисциплинарным пониманием, и определить культовые верования, которые все еще существуют вокруг страха смерти.В этом контексте отражение святых и культурных ценностей людей архаического периода до наших дней анализируется в рамках культа мертвых, предков (предков) в рамках Фестиваля мертвых в Карсе. Также оценивается связь практик с ранним периодом сельскохозяйственной деятельности как в рамках идентичности, так и начала жизненной, вместе с идеей возрождения.разработанные на этой оси, с междисциплинарным пониманием, и определить культовые верования, которые все еще существуют вокруг страха смерти.

Anahtar Kelimeler

Фестиваль мертвых в Карсе, социальные практики, идентичность, ритуал, социальное партнерство

BELLEK SANATI “HATIRLAMA KÜLTÜRÜ” ETRAFINDA KARS ÖLÜ BAYRAMI VE YENİDEN DOĞMA İDEALİ

Öz

Ölüm, hem pozitif bilimlerde hem de sanat ve edebiyatta geniş bir yer kaplamaktadır. Kimi zaman diyalektik bir son kimi zaman yeniden üretim kimi zaman ise toplumsal ilişkileri güçlendiren bir süreç olarak görülmüştür. Bu nedenle ölüm etrafında hatırı sayılır düşünceler, ritüeller oluşmuştur. Bu uygulamalar dini inançlara ya da bölgesel farklılıklara göre değişiklik gösterse de özellikle ölüm ile birlikte gelişen mutlak son fikri insanoğlunu güçlü bir korkuyla karşı karşıya bırakmış ve birtakım tedbirlere ve kaçınmalara sürüklemiştir. Bu anlamda, ölüm etrafında gelişen uygulamalar milletlerin inançlarından beslendiği gibi milletlerin öteki ile benzer ve farklı yönlerini ortaya koyacak özellikler de taşımaktadır. Toplumsal değerler, kutsallar, ritüeller, törenler, kahramanlar, tarihi olaylar vb. öğeler bir yaşam biçimi oluşturarak bireylerin belli bir topluluk içinde belirli kimlik desenleri etrafında toplanmasını ve ayrışmasını denetler. Bu bağlamda yaratılan kimlik desenleri, kültürel bir atmosfer oluşturarak toplumları soyut-somut imajlar etrafında toplayarak toplumsal değerleri meydana getirir.
Bu çalışma, Kars ölü bayramı etrafında gelişen uygulamaların toplumun/grubun birleştirici yönü olduğu savından hareketle geniş bir bakış açısı edinmek amacıyla ölüme interdisipliner bir kavrama ile yaklaşmayı ve ölüm korkusu etrafında varlığını koruyan kült inançları tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda Kars Ölü Bayramı içerisinde arkaik dönem insanının kutsal, kültürel değerlerinin günümüze yansımaları ve yeniden doğma ideali üzerinde durulacak ve halen devam eden bu uygulamanın toplumu birleştirici yönü toplumsal ortaklık kavramı özelinde uygulamaların kimlik üzerindeki etkisi irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Kars Ölü Bayramı,, Toplumsal Uuygulamalar,, Kimlik,, Ritüel,, Toplumsal Ortaklık

Kaynakça

• ASSMAN, J. (2018). Kütürel Bellek: Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik, (Çev: Ayşe Tekin), Ayrıntı Yay., İstanbul.
• BAĞCI, A. (2015). “Üç Bayram: Ölü Bayramı-Nevruz Bayramı-Yedi Levin ve Yedi Levin Honçası (Iğdır Ve Kars Yöresinde Caferi Mezhebine Mensup Azerbaycan Türkleri Tarafından İcra Edilen Mezar Ziyaretleri)”. Ukhad 1 (1), 122-131.
• BORATAV, P. N. (2015). Yüz Soruda Türk Folkloru, Bilgesu Yay., Ankara.
• BURCU, E.-AKALIN, E. (2008). “Ölüm Olgusu Üzerine Sosyolojik Tartışmalar”. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmalar Dergisi, S. 8, 29-54.
• ELİADE, M. (1994). Ebedi Dönüş Mitosu (Çev. Ümit Altuğ), İmge Kitabevi, Ankara.
• ELİADE, M. (2015a). Dinler Tarihine Giriş (Çev.Lale Arslan Özcan), Kabalcı Yay., İstanbul.
• ELİADE, M. (2015b). Doğuş ve Yeniden Doğuş: İnsan Kültürlerinde Erginlenme ve Dinin Anlamları, Kabalcı Yay., İstanbul.
• ELİADE, M. (2017). Kutsal ve Kutsal-Dışı (Çev. Ali Berktay), Alfa Basım, İstanbul.
• FRAZER, J. (1991). Altın Dal: Dinin ve Folklorun Kökleri Cilt I, (Çev. Mehmet H. Doğan), Payel Yay., İstanbul.
• FREUD, S. (2013). Totem ve Tabu. (Çev. Kâmuran Şipal), Say Yay., Ankara.
• GÜLTEKİN, R. E. (2008). Türklerde Bereket Sembolü Olarak Kullanılan Meyve Motifleri ve Mimaride Değerlendirilmesi, Turkish Studies, 3 (59), 9-31.
• İNAN, A. (2000). Tarihte ve Bugün Şamanizm: Materyaller ve Araştırmalar, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara.
• KARAKUŞ, H. (2015). “Tanrı’nın Topraklarında Yaşamın Bitişinin Öyküsü Gürcistan’da Defin ve Taziye Merasimleri”. Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 482-501.
• KORUCU, A. (2019). “Ruh Adam’da Animayla Aydınlanan Yeniden Doğuş Arketipi: Selim Pusat’ın Sonsuz Istırabı”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (Ek Sayı 1) 710-724.
• LEVİ-STRAUSS, Claude (2013), Mit ve Anlam (Çev. Gökhan Yavuz Demir), İthaki Yay., İstanbul.
• MALİNOWSKİ, B. (2014). Büyü, Bilim ve Din (Çev.: Saadet Özkal), Kabalcı Yay., İstanbul.
• SAĞIR, A. (2013). “Ölüm, Kültür ve Kimlik: Iğdır Ölü Bayramı İle Meksika Ölü Günü Örneği”, Milli Folklor, 25 (98), 271-299.
• ŞENEL, M. (2007). “Çıkmaz Ayın Son Çarşambası Deyimine Olumlu Bir Bakış”. Uluslararası Türklük Bilgisi Sempozyumu, Erzurum, 911-916