GELENEKSEL ALTIN GÜNLERİNE HALKBİLİMSEL BİR YAKLAŞIM: “MUĞLA ÖRNEĞİ”

Yıl 2012, Sayı: 14, 117 - 133, 01.06.2012

Dr. Aslı Büyükokutan

Öz

Kadınlar, çalışma hayatının dışında kalan boş zamanı değerlendirmek, birbirleriyle dertleşip rahatlamak, eğlenmek, aralarındaki sosyal dayanışmayı canlı tutmak, yakın çevrelerinde olup bitenlerden haberdar olmak amacıyla eskiden beri bir araya gelmektedir. Değişen toplumsal ve ekonomik yapı karşısında, söz konusu toplanmalara, bir miktar yatırım yapmak veya maddi bir ihtiyacı karşılamak amaçları da eklenmiştir. Bu noktada, “geleneksel altın günleri”, yaşanılan zamanın gerçekliği, birey ve toplumun ihtiyaçları doğrultusunda geleneksel olanın güncellenmesi ve sürekliliğinin sağlanması işlevleriyle dikkat çekmektedir. Bu makalede, geleneksel altın günleri, içerikleri, düzenlenme şekilleri, yerleri ve zamanları, katılımcıları ve düzenleyicileri açılarından ele alınarak, bireysel ve toplumsal işlevleri üzerinde tespit ve yorumlar yapılmıştır. Bu bağlamda yapısal ve işlevsel bir incelemeye tabi tutulan geleneksel altın günleri üzerinde inceleme ve değerlendirmeler yapılırken Muğla yöresinden derlenen malzeme esas alınmıştır. Yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonrasında; nesiller değiştikçe, ihtiyaçlar farklılaştıkça halk bilgisi yaratmalarının şekil ve içeriğinin de değişmekte olduğu, ancak işlevinde ciddi bir değişimin olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Geleneksel altın günü, gelenek, değişim, yapı, işlev

A FOLKLORICAPPROACH TO TRADITIONAL GOLDEN DAYS: "EXAMPLE OF MUĞLA"

Öz

Women has come together to utilize their free time, to relax by pouring out
their grievances, enjoy themselves, keep social solidarity and be aware of the
happennings since old days. Against changing social and economic structure, the
purposes of making an amount of investment or covering a materialistic necessity has
been added to these meetings. At this point, "traditional golden days" draw attention
with the functions of providing for the traditional one with continuity and updating it
in the direction of reality of the time lived in, the needs of individual and society

In this article, determination and comments on individual and social functions of
traditional golden days have been made by dealing with them from point of their
contents, styles of arrangements, place and time, participants and the ones who
arrange them. In relation, material collected from Muğla region has been the base
while research and evaluation have been made on the traditional golden days which
has been subjected to structural and functional study. After the above examination
and assessments, it has been observed that the form and content of creating popular
science changed while generations changed and the necessities differentiated but a
serious change on its function. 

Anahtar Kelimeler

Traditional golden day, radition, changing, structure, function

ФОЛЬКЛОРНЫЙ ПОДХОД К «ТРАДИЦИОННЫМДНЯМ ЗОЛОТА» НА ПРИМЕРЕ МУГЛА

Öz

В старые времена женщины в свободное от работы время собирались
вместе для того, чтобы поделиться своими проблемами, поддержать свои
социальные связи, расслабиться, весело провести время и просто быть в курсе
того, что происходит вокруг. В связи с социально-экономичесескими
изменениями такие встречи также были возможностью для женщин собрать
определенную сумму денег или удовлетворить те или иные потребности.
Поэтому традиционные дни золота, являющиеся проявлением реальной жизни,
вызывают большой интерес с точки зрения определения потребностей личности
и общества, актуальности и поддержания этих традиций и их функций.
В этой статье рассказывается о том, что представляют из себя
традиционные дни золота; как, где и когда они проводились; кто были
участниками этих встреч; также какие личные и общественные функции они
выполняли. В связи с этим для изучения структуры и основных функций
традиционных дней золота был выбран и проанализирован регион Мугла. После
исследования этого региона мы пришли к выводу, что с изменением
потребностей поколений, также меняется форма и содержание общественной
информации, но это не оказывает серьезного влияния на ее функции. 

Anahtar Kelimeler

традиционные дни золота, традиции, изменения, структура, функции

Kaynakça

• Sözlü Ka naklar: . Büyükokutan, Durdu, 1956, Dalaman / Muğla, Emekli hemşire.
• Duran, Ayşe, 1957, Dalaman / Muğla, Emekli memur.
• İnce, Semra, 1971, Dalaman / Muğla, Esnaf.
• İşli, Yüksel, 1954, Dalaman / Muğla, Ev hanımı.
• Kayacık, Dudu, 1970, Dalaman / Muğla, Ev hanımı.
• Kesemen, Lale, 1950, Oltu / Erzurum, Emekli hemşire.
• Kocaadam, Semra, 1958, Köyceğiz / Muğla, Temizlik şirketinde çalışıyor.
• Kurt, Gönül, 1966, Dalaman / Muğla, Ev hanımı.
• Okur, Türkan, 1968, Şerefler / Dalaman / Muğla, Ev hanımı.
• Orhan, Remziye, 1964, Gürköy / Dalaman / Muğla, Ziraat mühendisi.
• Yılmaz, Teslime, 1950, Dalaman / Muğla, Ev hanımı. Yazılı Kaynaklar:
• ASAN Veli: (1995). ”Tahtacı Türkmenler-|X: Tahtacılarda Musahiplik”, Cem, V (49), s. 44-45.
• BALAMAN Ali Rıza: (2002). Evlilik ve Akrabalık Türleri (Sosyal Antropolojik Yaklaşım/a). Ankara, Kültür Bakanlığı Yay.
• DEVELLİOĞLU Ferit: (1998). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat. Ankara, Aydın Kitabevi Yay.
• EKİCİ Metin: (2008). ”Geleneksel Kültürü Güncellemek Üzerine Bir Değerlendirme”, Milli Folklor, Kış, 10 (80), s. 33-38.
• EMİROĞLU Kudret Suavi Aydın: (2009). Antropoloji Sözlüğü. Ankara, Bilim ve Sanat Yay.
• ER Piri: (1998). Geleneksel Anadolu Aleviliği. An ka ra, Ervak Yay.
• ERÖZ Mehmet: (1977). Türkiye’de Alevilik Bektaşilik. İstanbul, Otağ Matbaacılık.
• GLASSIE Henry: (2002). ”Tradition-Gelenek" (Çev. Ruhi Ersoy), Folklor/Edebiyat, Vlll (XXXII), s. 17-32.
• HAVILAND A. William: (2002). Kültüre/Antropoloji (Çev. Hüsamettin İnaç ve Seda Çiftçi). İstanbul, Kaknüs Yayınları.
• HEISE Ulla: (2001). Kahve Ve Kahvehane (Çev. Mustafa Tüzel). Ankara, Dost Kitabevi.
• KORKMAZ Esat: (2000). Anadolu Aleviliği. İstanbul, Berfin Yay.
• ÖZDEMİR Nebi: (2005). Cumhuriyet Dönemi Türk Eğlence Kültürü. Ankara, Akçağ Yay.
• TEZCAN Mahmut: (1977). Boş Zamanlar Sosyolojisi. Ankara: Doğan Matbaası.
• TEZCAN Mahmut: (1982). ”Tasavvuri Akrabalık ve Ülkemizdeki Uygulama”, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (1), s. 117-130.
• TEZCAN Mahmut: (1985). ”Kabul Günleri”, Türk Halk Edebiyatı ve Folklorunda Yeni Görüşler I (26-28 Ekim 1984, Konya) Kongre Bildirimleri. Feyzi Halıcı. (Hazırlayan). Ankara: Konya Kültür ve Turizm Derneği Yayınları, 5. 361-367.
• TEZCAN Mahmut: (2008). Kültürel Antropoloji Giriş. Ankara, Maya Akademi Yayın Dağıtım Eğitim Danışmanlık.
• TÜRKMEN Nilgün: (11-13 Aralık 2009). ”Eğlence Kültürü Bağlamında Yapısal ve İşlevsel Özellikleriyle Kabul Günleri”, Halk Kültüründe Eğlence Uluslararası Sempozyumu’nda sunuldu, Kocaeli.
• YETİŞEN Rıza: (1986). Tahtacı Aşiretleri (Adet, Gelenek ve Görenekleri). İzmir, Memleket Gazetecilik ve Matbaacılık.
• YILMAZ Abdurrahman: (1948). Tahtacı/arda Gelenekler. Ankara, C.H.P. Halkevleri Yay. EKLER